Định hướng học sinh tiếp cận và sử dụng thông tin trên không gian mạng

Phải thừa nhận rằng không gian mạng ngày càng ảnh hưởng sâu vào đời sống các em học sinh. Ngoài việc sử dụng mạng như là công cụ để tìm kiếm và học hỏi những kiến thức bên ngoài trường học và gia đình thì các em cũng có thể tiếp cận và tiệm cận với những thông tin không tốt, giả mạo thậm chí là xấu độc. Vì vậy, giúp các em nhận biết những thông tin nào đáng tin cậy và thông tin nào là giả mạo đang trở nên vô cùng quan trọng.

Bà Victoria Rhodin Sandstrom, Phó đại sứ Thuỵ Điển tại Việt phát biểu trong Hội thảo chủ đề: “Công dân số có trách nhiệm - Giả mạo ≠ Sự thật - Đánh giá thông tin trong lớp học” rằng: “Sử dụng Internet mở ra cho chúng ta vô vàn những cơ hội khi tiếp cận các nguồn tin đa dạng. Tuy nhiên, ở Thụy Điển và ở các quốc gia khác trên toàn thế giới, chúng ta cần trang bị cho trẻ em và thanh thiếu niên các công cụ cần thiết để có thể phân biệt được những nguồn thông tin đáng tin cậy với các nguồn tin giả.

Chúng ta cần khuyến khích các em học cách đặt câu hỏi và phát triển tư duy phản biện đối với những thông tin mà các em tiếp nhận. Tôi hy vọng rằng các em học sinh, thông qua buổi hội thảo tập huấn ngày hôm nay, sẽ được trang bị tốt và sẵn sàng tiếp nhận vô vàn những cơ hội mà Internet mang lại. Bởi vì, điều quan trọng là không được “ngây thơ” khi sử dụng Internet. Tôi tin rằng niềm tin và trí tò mò cùng với tư duy phản biện chính là những yếu tố thúc đẩy sự đổi mới và phát triển xã hội”.

Đại sứ quán Thụy Điển hy vọng cung cấp một bộ công cụ quan trọng và mang tính truyền cảm hứng nhằm giúp cho các giáo viên cấp tiểu học có thể triển khai những bài học về chủ đề này theo cách tương tác, hấp dẫn và có hệ thống ngay tại các lớp học.

Ông Andreas Mattsson, Giám đốc Chương trình Trường Báo chí, Đại học Lund Thuỵ Điển chia sẻ: Internet là nguồn tài nguyên tuyệt vời, cho cả người lớn và các bạn trẻ. Internet có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau như giáo dục, truyền thông và các hoạt động giải trí. Trẻ em vốn sinh ra với sự hiếu kì, mong muốn tìm tòi và theo tôi điều này nên được khuyến khích. Môi trường trực tuyến cung cấp một cơ hội tuyệt vời để giao lưu với bạn bè, cập nhật kiến thức và kết nối thế giới.

Tuy nhiên, ở Thụy Điển, Việt Nam và trên toàn thế giới, chúng ta cần cung cấp cho trẻ em và thanh thiếu niên các công cụ cần thiết để tách thông tin đáng tin cậy khỏi thông tin không đáng tin cậy. Chúng ta cần khuyến khích, trang bị khả năng tự đặt câu hỏi về việc thông tin đến từ đâu, chúng có đáng tin cậy không nhằm giúp các em tối đa hóa những lợi ích của khối lượng thông tin khổng lồ trên mạng Internet.

Nhờ có Internet, thông tin được lan truyền một cách nhanh chóng và truyền thông xã hội ngày càng trở thành một nguồn tin quan trọng hỗ trợ đắc lực cho việc tìm kiếm và tiếp nhận thông tin đối với những người trẻ. Việc hiểu về các nguồn tin và kỹ năng phân biệt nguồn tin thật – tin giả vì thế ngày càng trở nên quan trọng hơn.

Để làm được điều đó, yêu cầu một người cần có kiến thức và các công cụ cần thiết giúp kiểm chứng thông tin phù hợp.Việc dạy về những đặc tính của Internet cũng như những rủi ro khi sử dụng Internet cũng đã được lồng ghép vào các nội dung giảng dạy trong nhà trường. Tuy nhiên, phần nội dung về tin giả - tin thật chưa thực sự được đào sâu. Các bài giảng chỉ mới tập trung vào việc giúp các em xác định các nguồn tin chính thống.

Các bạn học sinh và giáo viên cần tìm hiểu về Internet với các đặc tính đầy đủ của nó; sự hỗn loạn thông tin trên Internet và yêu cầu cần có kỹ năng và tư duy phản biện để phân biệt tin giả - tin thật; hay thế nào Quan hệ công chúng - Tuyên truyền;…

Ngành giáo dục cũng nên xây dựng các chương trình cụ thể để giảng dạy những nội dung về an toàn khi dụng Internet cho các lớp học.