Góp phần đảm bảo sự đồng đều và bình đẳng giữa các dân tộc

Dự án "Đầu tư phát triển nhóm các dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn" đang được dự thảo, hoàn thiện là một trong những dự án (Dự án) thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng báo dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG).

Hỗ trợ và tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc giảm nghèo, thoát nghèo

Đồng bào dân tộc tham gia biểu diễn văn nghệ tại Ba Vì, Hà Nội để cải thiện thêm thu nhập. Ảnh: Bình Minh

Theo dự thảo Chương trình MTQG, Dự án hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế xã hội để duy trì, phát triển và nâng cao vị thế của các DTTS rất ít người, nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn; xóa đói, giảm nghèo, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào dân tộc rất ít người một cách bền vững nhằm giảm dần sự chênh lệch về khoảng cách phát triển với đồng bào các dân tộc khác trong vùng. Ưu tiên xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu ở các thôn, bản nơi sinh sống tập trung của đồng bào DTTS rất ít người, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Mục tiêu của Dự án cũng xác định việc hỗ trợ cải thiện tình trạng dân số của các DTTS rất ít người cả về số lượng và chất lượng, nhằm đạt được mức sinh thay thế, giảm mạnh tỷ lệ tử vong mẹ và trẻ em, giảm mạnh tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ dưới 5 tuổi, góp phần nâng cao chất lượng dân số, đảm bảo sự đồng đều và bình đẳng giữa các dân tộc.

Xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu, hỗ trợ và tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc: Mảng, La Hủ, Cống, Cơ Lao phát triển sản xuất, giảm nghèo, thoát nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, góp phần vào việc bảo vệ môi trường, rừng đầu nguồn và bảo vệ biên giới quốc gia...

Đầu tư trực tiếp vào gần 200 thôn, bản có đồng bào dân tộc rất ít người

Theo dự thảo Dự án, việc đầu tư trực tiếp sẽ được thực hiện với 194 thôn, bản thuộc 93 xã có đồng bào DTTS rất ít người sinh sống tập trung tại các tỉnh: Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hà Giang, Cao Bằng, Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình và Kon Tum gồm các dân tộc: LaHa, Phù Lá, Bố Y, Lự, Pà Thẻn, Lô Lô, Chứt, Si La, Pu Léo, Ơ Đu, Brâu, Rơ Măm.

Đồng thời, duy trì và phát triển các DTTS rất ít người trên phạm vi toàn quốc trong đó chú trọng địa bàn 13 tỉnh có DTTS rất ít người tập trung tại: Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình và Kon Tum.

Dự án cũng dự kiến đầu tư trực tiếp tại địa bàn 99 thôn, bản thuộc 27 xã của các tỉnh: Lao Châu, Điện Biên, Hà Giang.

Song song đó là giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vùng đồng bào DTTS và miền núi. Tập trung nhóm vị thành niên, thanh niên là người DTTS; các bậc cha mẹ và học sinh các trường phổ thông dân tộc nội trú; nhóm phụ nữ và nam giới người DTTS tảo hôn, kết hôn cận huyết thống. Việc tuyên truyền cần tập trung vào lãnh đạo cấp ủy đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị xã hội các cấp trong vùng DTTS và những người có uy tín trong cộng đồng các DTTS và các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan...

Trẻ em vùng đồng bào DTTS sẽ được quan tâm, hỗ trợ để giảm bớt khó khăn trong thời gian tới. Ảnh: Bình Minh

Mới đây, Ủy ban Dân tộc đã họp bàn các nội dung chi tiết về dự thảo báo cáo dự án. Có ý kiến cho rằng, cần điều chỉnh tên cho Dự án theo đúng tinh thần Nghị quyết số 120/2020/QH14 ngày 19/6/2020 của Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình MTQG phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030; cần làm rõ nội dung đầu tư; tiêu chí xác định đối tượng, địa bàn được hưởng thụ chính sách…

Lãnh đạo Ủy ban Dân tộc chỉ đạo cần đổi tên Dự án "Đầu tư phát triển nhóm các DTTS rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn" thành "Dự án Đầu tư phát triển nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù" (theo tiêu chí Nghị quyết số 120/2020/QH14); sửa đổi lại một số nội dung của Dự án như: Phạm vi đối tượng, nội dung đầu tư, phân kỳ đầu tư, phân tích rõ về cơ cấu vốn và dự kiến phân bổ nguồn vốn; các chỉ tiêu của Dự án (giảm nghèo, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc…); tỷ lệ dân số và địa bàn cư trú của nhóm các dân tộc được hỗ trợ…