Một cuốn sách ý nghĩa nhân kỷ niệm 45 năm quan hệ ngoại giao Việt - Anh

Cuốn Hồi ký “Margaret Thatcher - Hồi ký bà đầm thép” phiên bản tiếng Việt

Theo Robin Harris, biên tập viên cuốn Hồi ký, Margaret Thatcher là nhân vật chính trị quyền lực nhất Vương quốc Anh vào cuối thế kỷ 20. Khó có vị Thủ tướng nào trong thời hiện đại tìm cách thay đổi đất nước và vị thế của nó trên trường quốc tế một cách triệt để như bà từng làm. Cuốn sách kể về những năm tháng trưởng thành, sự hình thành nhân cách và giá trị của bà, mô tả chi tiết những kinh nghiệm đã đưa bà đến đỉnh cao trong thế giới…

Phó Đại sứ Anh tại Việt Nam Steph Lysaght phát biểu nhân dịp ra mắt cuốn hồi ký của cựu Thủ tướng Anh tại Việt Nam

Nhân dịp cuốn sách ra mắt tại Việt Nam, Phó Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam Steph Lysaght đã khẳng định: “Cuộc đời của Margaret Thatcher mang ý nghĩa to lớn. Tên của bà được đặt cho một triết lý chính trị mới - “chủ nghĩa Thatcher” (Thacherism). Cuốn sách ra mắt sẽ cung cấp cho độc giả một cái nhìn sâu sắc về con người, các chính sách và một số hoạt động chính trị đã định hình nước Anh và châu Âu vào cuối thế kỷ 20 và sau này”.

Ông Steph Lysaght nhấn mạnh Margaret Thatcher cũng đã thay đổi cách chúng ta suy nghĩ về nền kinh tế và chính trị. Bà đã thúc đẩy việc tư nhân hóa các tiện ích công cộng, khởi xướng thuê ngoài một số dịch vụ dịch vụ công và tự do hóa thị trường tài chính. Đây là những ý tưởng táo bạo, trọng tâm của những cuộc tranh luận gay gắt và gây ra nhiều bất đồng. Tuy nhiên, trong những năm sau khi bà rời nhiệm sở, những ý tưởng này đã được học hỏi trên khắp thế giới và trở thành xu thế mới.

Theo Phó Đại sứ, sự dẫn dắt cải cách của cựu Thủ tướng Anh Margaret Thatcher đã mang lại những kết quả ấn tượng. Từ 1984 - 1991, Chính phủ Anh đã bán cổ phần nhà nước của 33 công ty lớn (ngành thép, viễn thông, cảng, điện). Tuy ban đầu việc này đã gây ra nhiều tranh cãi và phản đối quyết liệt, nhưng hiệu quả của sự dịch chuyển này rất rõ ràng. Năm 1981, 33 công ty này cần trợ giá hàng năm tới 1 tỉ bảng Anh, nhưng khi được tư nhân hóa thì lợi nhuận của các công ty này tăng rõ rệt. Đầu thập niên 90, 33 công ty này đóng góp 4,4 tỉ tiền thuế doanh nghiệp (DN) trong một năm và thanh toán cổ tức cho những trái phiếu nhà nước còn lại vào ngân khố, không bao gồm khu vực kinh tế tư nhân. Đồng thời, người tiêu dùng được hưởng lợi nhiều do giá tiêu dùng giảm, chất lượng dịch vụ tăng. Năm 1996, giá xăng dầu giảm 25% từ khi tư nhân hóa, vé máy bay giảm gần 10%, viễn thông giảm 40%.

Phó Đại sứ dẫn lời Cựu Thủ tướng Tony Blair nói về người tiền nhiệm của ông là: bà Margaret Thatcher đã thay đổi diện mạo chính trị nước Anh và cũng như các tranh luận về chính trị. Những thành tựu của bà Thatcher chứng minh rằng việc Việt Nam cân nhắc thúc đẩy hợp tác công tư và bắt đầu tiến hành cải cách doanh nghiệp nhà nước là hoàn toàn đúng đắn.

Bà Phạm Chi Lan và các diễn giả tham gia buổi tọa đàm ra mắt cuốn Hồi ký

Là chuyên gia kinh tế lâu năm, bà Phạm Chi Lan, Nguyên Tổng thư ký và Phó Chủ tịch thường trực Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết khi nhận được cuốn sách đồ sộ dày 1000 trang dù bận nhiều công việc bà vẫn nhanh chóng đọc ngay trong thời gian rất ngắn. Theo bà, “Cuốn Hồi ký đã thu hút đối với tôi, đưa tôi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Cuốn sách đã đề cập đến cái hay của tất cả cải cách của Margaret Thatcher là cải cách một cách đồng bộ, có hệ thống trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Xuyên suốt các chính sách của Margaret Thatcher là tôn trọng pháp quyền, nơi các Đảng chính trị, công đoàn, doanh nghiệp quốc doanh… đều phải tuân thủ luật pháp, cùng chung mục tiêu vì lợi ích quốc gia.”

Cựu Thủ tướng Margaret Thatcher đã nhận thấy những vấn đề của kinh tế đất nước, thấy nguyên nhân cốt lõi và từ đó suy nghĩ tìm hướng giải quyết. Bà mong muốn xây dựng nền kinh tế thị trường tự do. Mục tiêu này chi phối toàn bộ chính sách kinh tế của bà, gỡ bỏ tất cả những hàng rào do các DN nhà nước có vị trí quá lớn nắm giữ tài sản, nắm giữ các ngành quan trọng một cách độc quyền và tạo nên giá cao cho xã hội; đồng thời cũng dỡ bỏ những rào cản cho khu vực kinh tế tư nhân. Để thực hiện những mục tiêu đề ra, cựu Thủ tướng Margaret rất cương quyết, can đảm. Kinh nghiệm của bà là sử dụng chuyên gia để cùng tham vấn, giúp phát hiện các vấn đề, cùng đồng hành cải cách.

Một điểm nữa trong cuốn sách cũng cần lưu ý, theo bà Phạm Chi Lan, là cựu Thủ tướng Margaret Thatcher cũng tìm sự ủng hộ rất lớn từ báo chí. Bà đã tìm được những tờ báo, nhà báo giỏi để giúp bà phát hiện các vấn đề, truyền tải các thông điệp của chính phủ cho xã hội, đông đảo công chúng cũng như các tranh luận trên báo chí. Vai trò và sức nặng của báo chí đã đóng góp rất lớn cho quá trình tiến hành cải cách nền kinh tế của nước Anh. “Cựu Thủ tướng Margaret Thatcher đã tranh thủ báo chí giỏi đến mức cả những tờ báo của Đảng đối thủ là Công đảng cũng sẵn sàng đăng tải những bài viết công tâm để ủng hộ, truyền tải những tư tưởng cải cách của chính phủ, tạo sự đồng thuận của người dân”, bà Phạm Chi Lan cho hay.

Tổng kết ngắn gọn, bà Phạm Chi Lan cho biết cựu Thủ tướng Margaret là người cải cách hết sức can đảm, theo đuổi kiên định đường hướng của mình, áp dụng biện pháp mạnh, ngược với cách thông thường. Bà không làm theo an toàn, mà chọn cải cách mà thời gian đầu có thể “đau” nhưng có kết quả lâu dài tốt hơn. 

Một cuốn sách đồ sộ giúp độc giả hiểu hơn về những thành tựu kinh tế - xã hội nổi bật của nước Anh dưới thời Cựu Thủ tướng Margaret Thatcher cũng như những bài học, kinh nghiệm mà bất cứ ai cũng có thể đọc

Chia sẻ về vai trò của cựu Thủ tướng Margaret Thatcher trong tiến trình giải điều tiết các DN nhà nước trên thế giới, ThS. Đinh Tuấn Minh, Giám đốc nghiên cứu Công ty Nghiên cứu Thị trường Viet Analytics cho biết: “Tại Việt Nam, quá trình cổ phần hóa tuy diễn ra từ năm 1992 nhưng tốc độ rất chậm chạp. Những bài học về giải điều tiết khu vực DN nhà nước dưới thời Thatcher vẫn còn mới nguyên với Việt Nam hôm nay”.