Các Sở TT&TT cần thay đổi cách làm để huy động xã hội cùng thúc đẩy chuyển đổi số

Thông tin trên được Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Duy Hũng chia sẻ tại hội nghị trực tuyến với các Sở TT&TT tỉnh, thành phố về chủ đề "Nâng cao năng lực quản lý và thực thi triển khai chuyển đổi số và an toàn thông tin mạng tại địa phương".

Thay đổi tư duy về bảo đảm ATTT mạng

Theo Thứ trưởng Bộ TT&TT, chuyển đổi số và và an toàn, an ninh mạng là hai mặt của một xu hướng phát triển tất yếu. Bên cạnh việc chuyển đổi nhanh, bền vững thì cần phải bảo đảm an toàn, an ninh mạng. "An toàn, an ninh mạng là cái phanh, không phải để dừng cái xe chuyển đổi số lại, mà là để giúp người lái xe yên tâm nhấn ga đi nhanh hơn", Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng bày tỏ.

Bên cạnh đó, chuyển đổi số là vấn đề rất quan trọng, là chủ trương lớn, được nhắc đến 22 lần trong Văn kiện Đại hội XIII, trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm tới và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm tới của đất nước.

Đối với chuyển đổi số, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng khẳng định, chuyển đổi số là bước phát triển tiếp theo của tin học hoá, của ứng dụng CNTT. Trước đây, khi làm tin học hoá, làm ứng dụng CNTT, tư duy chủ yếu chỉ giới hạn trong các cơ quan nhà nước. Giờ đây, các Sở TT&TT hãy là hạt nhân dẫn dắt chuyển đổi số tại địa phương mình, không chỉ giới hạn trong cơ quan nhà nước, mà rộng ra cả doanh nghiệp và xã hội. Chuyển đổi số tại địa phương bao gồm 3 trụ cột chính, lần lượt là chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. "Nếu tin học hóa là tối ưu quy trình đã có thì chuyển đổi số không chỉ là tối ưu quy trình đã có, mà còn là thay đổi quy trình đã có, thay đổi mô hình đã có, bằng quy trình mới, bằng mô hình mới", Thứ trưởng Bộ TT&TT nhấn mạnh.

Ở Trung ương, Bộ TT&TT là cơ quan điều phối quốc gia, thực hiện chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước và thực thi pháp luật về chuyển đổi số quốc gia, phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số. Uỷ ban quốc gia về Chính phủ điện tử đã được bổ sung chức năng, nhiệm vụ về chuyển đổi số, về phát triển kinh tế số, đô thị thông minh. Vì vậy, ở địa phương, Sở TT&TT cần chủ động tham mưu cho lãnh đạo tỉnh để triển khai một cách tương ứng.

Còn đối với an toàn, an ninh mạng, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cho rằng cần phải chấp nhận thực tế là do nguồn lực hữu hạn, lại đang trong quá trình phát triển nên cần ưu tiên cho khía cạnh phát triển trước. "Chúng ta hãy xác định đâu là những hệ thống thông tin mà chúng ta phải tuyệt đối bảo đảm an toàn, an ninh mạng bằng mọi giá, đâu là những hệ thống thông tin mà chúng ta bảo đảm an toàn, an ninh mạng theo hình thức quản trị rủi ro", Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng bày tỏ.

Đồng thời, ở giai đoạn phát triển này, hãy cùng nhau thuyết phục các cấp lãnh đạo cho phép thay đổi tư duy, bằng cách, thay vì coi bị tấn công là kém, bị tấn công là tội, thì hãy coi rằng bị tấn công và phát hiện sớm là tốt; bị tấn công và kịp thời khắc phục sự cố là tốt; bị tấn công và kịp thời rút kinh nghiệm để chia sẻ, cảnh báo cho người khác không bị tấn công một cách tương tự là tốt.

Hiện ở trung ương, có 3 lực lượng nòng cốt là: Bộ TT&TT, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng. Vì vậy, ở địa phương, Sở TT&TT chủ động tham mưu cho tỉnh để triển khai một cách tương ứng.

Cũng tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng đã đề nghị Cục Tin học hoá, Cục ATTT cùng nhau phối hợp chặt chẽ, với mỗi sở, đề nghị mỗi cục cử một cán bộ lãnh đạo, một cán bộ có năng lực theo dõi, đồng hành cùng với sở, coi việc của sở là việc của mình. Để rồi, khi có việc gì thì họp trực tuyến ngay và nếu họp trực tuyến không giải quyết được thì về tận Sở, ở lại Sở, giải quyết xong vấn đề. Việc phối hợp giữa Bộ và các sở sẽ được thực hiện trên nguyên tắc: Một người có thể theo dõi nhiều địa phương, nhưng một địa phương thì chỉ có một người, được hiểu là một người trong ban lãnh đạo Cục và một người về chuyên môn.

Trên cơ sở đó, Thứ trưởng đã đề nghị Cục ATTT chủ trì, dự thảo văn bản hướng dẫn các Sở về chức năng, nhiệm vụ về chuyển đổi số và an toàn thông tin mạng, trình lãnh đạo Bộ ký ban hành trong tháng 5/2021.

Huy động doanh nghiệp cùng tham gia giải quyết bài toán của địa phương

Còn đối với các Sở TT&TT, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng đề nghị mỗi Sở cần ngay lập tức được tăng cường 4 cán bộ, gồm 2 lãnh đạo cấp cục, và 2 cán bộ chuyên môn cứng, từ Cục Tin học hóa và Cục ATTT. Trong quá trình làm việc, nếu 2 Cục chậm trễ trong việc phối hợp thì Giám đốc Sở cần trực tiếp phản ánh với lãnh đạo Bộ. Nếu cán bộ của 2 Cục không hiệu quả trong việc phối hợp, giải quyết các việc với Sở thì Giám đốc Sở cũng trực tiếp phản ánh với lãnh đạo Bộ. "Việc phối hợp hai chiều như vậy sẽ gián tiếp bổ sung thêm nhân lực cho cả các Cục và các Sở", Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng đề nghị với các Sở TT&TT địa phương.

Đối với vấn đề lực lượng, do hạn chế về biên chế nên các Sở TT&TT buộc phải có giải pháp mới để giải quyết vấn đề này. Ngành TT&TT có thế mạnh là có lực lượng doanh nghiệp công nghệ số đông đảo khi có đến 60.000 doanh nghiệp trên toàn quốc. Vì vậy, trên tinh thần của chuyển đổi số, các Sở hãy huy động nhân lực của các doanh nghiệp trên địa bàn cùng tham gia giải quyết vấn đề của địa phương, từ doanh nghiệp viễn thông, bưu chính cho đến các doanh nghiệp CNTT, công nghệ số.

Cuối cùng, do hạn chế về số lượng phòng, đơn vị, nên các Sở cũng cần có giải pháp đột phá để giải quyết. "Các sở có thể thiết lập Mạng lưới chuyển đổi số và ứng cứu sự cố của tỉnh, huy động sự tham gia của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cùng tham gia giải quyết các vấn đề của tỉnh dưới sự điều phối chung của Sở TT&TT", Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng kết luận.