Cơ chế một cửa Quốc gia và ASEAN: Giúp Việt Nam hội nhập nhanh hơn

Là cơ quan thường trực của Ủy ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa Quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN (ASW, NSW) và tạo thuận lợi thương mại, Tổng cục Hải quan có kế hoạch thống kê hàng tháng, hàng quý và 6 tháng về số lượng các hồ sơ xử lý qua cơ chế một cửa quốc gia và khu vực ASEAN. 

Trong cuộc họp báo gần đây, Tổng cục Hải quan cho biết tính từ đầu năm đến tháng 7 vừa qua, số hồ sơ được xử lý trên Cổng Thông tin một cửa quốc gia xấp xỉ 80.000 hồ sơ, với khoảng gần 800 doanh nghiệp tham gia. Lũy kế từ khi triển khai đến hết tháng 7/2021, có 226 thủ tục hành chính của 13 Bộ, ngành được chính thức triển khai trên Cơ chế một cửa Quốc gia, với xấp xỉ 3,97 triệu hồ sơ của gần 48.500 doanh nghiệp. Về triển khai Cơ chế một cửa ASEAN, đến tháng 7/2021, số C/O Việt Nam nhận từ các nước ASEAN xấp xỉ 17.000; số Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (Certificate of origin- C/O) Việt Nam gửi sang các nước trên 31.400. Lũy kế từ khi triển khai đến hết tháng 7/2021, số C/O Việt Nam nhận từ các nước ASEAN là 383.446; số C/O Việt Nam gửi sang các nước là 970.894.

Thời gian qua, Cơ chế một cửa Quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN đã làm thay đổi căn bản phương thức thực hiện thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành. Việc triển khai toàn diện thủ tục hải quan điện tử đã tạo ra bước cải cách đột phá cho hoạt động xuất nhập khẩu, thời gian làm thủ tục hải quan được rút ngắn thông qua việc tiếp nhận thông tin tờ khai hải quan và phản hồi kết quả phân luồng tờ khai trong vòng 1 - 3 giây. Qua đó giúp giảm thiểu chứng từ, giấy tờ và đơn giản hóa hồ sơ hải quan.

Việt Nam cũng là một trong 5 quốc gia đầu tiên chính thức trao đổi thông tin xuất xứ hàng hóa (C/O) mẫu D thông qua ASW (Cơ chế một cửa ASEAN) với 4 quốc gia trong khu vực là Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan. Qua đó góp phần đẩy mạnh phát triển Chính phủ điện tử, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan nhà nước, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.

Năm 2020, Cơ chế một cửa quốc gia đã có 207 thủ tục hành chính của 13 Bộ, ngành được chính thức triển khai, với xấp xỉ 3,55 triệu hồ sơ của hơn 43.800 doanh nghiệp. Nhờ triển khai tốt Cơ chế một cửa Quốc gia, ước tính với trên 11 triệu tờ khai của năm 2020, doanh nghiệp đã tiết kiệm được trên 200 triệu USD cho thủ tục thông quan; tiết kiệm trên 16 triệu giờ lưu kho đối với hàng xuất khẩu (với 5,36 triệu tờ khai xuất khẩu) và trên 34 triệu giờ lưu kho bãi đối với hàng nhập khẩu (với 5,72 triệu tờ khai nhập khẩu).

Hiện tại, Cơ quan Thường trực đang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chuẩn bị các điều kiện kỹ thuật để sẵn sàng trao đổi thông tin tờ khai hải quan ASEAN và chứng nhận kiểm dịch thực vật với Indonesia, Thái Lan. Đồng thời, Việt Nam cũng chuẩn bị thông điệp thử nghiệm và kiểm tra kết nối. Theo kế hoạch, 2 chứng từ nêu trên được kết nối trao đổi chính thức từ nay đến cuối năm 2021.

Sau khi đã triển khai xong việc kết nối với các đối tác trong khu vực Đông Nam Á, Tổng cục Hải quan đã tham mưu cho Ủy ban chỉ đạo quốc gia triển khai hoạt động kết nối với một số đối tác nằm ngoài ASEAN như Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, liên minh kinh tế Á - Âu… 

Ngoài ra, Tổng cục Hải quan cũng phối hợp với Bộ Công Thương tiến hành đàm phán, thống nhất yêu cầu kỹ thuật xây dựng hệ thống trao đổi chứng nhận xuất xứ với Liên minh kinh tế Á - Âu, trao đổi thông tin C/O điện tử với Hàn Quốc…