Giả mạo hộ chiếu vắc-xin Covid: Mối lo ngại quy mô toàn cầu

Thu Hà| 03/05/2021 09:53

Việc triển khai tiêm chủng COVID-19 trên toàn cầu tiếp tục tăng tốc, nhưng sẽ chỉ có khoảng 1% dân số thế giới đã được tiêm đầy đủ. Hàng tỷ người vẫn đang chờ đợi liều thuốc đầu tiên của họ, điều này chắc chắn đặt ra câu hỏi “khi nào họ sẽ được tiêm chủng mũi đầu tiên?”.

Đặc biệt là, khi các kế hoạch quốc tế đang được thực hiện để cho phép những người đã được chủng ngừa hoặc có thể chứng minh rằng họ đã có kết quả xét nghiệm âm tính gần đây, được tự do đi du lịch đến các quốc gia khác, tham dự các sự kiện quy mô lớn, nhận một công việc mới, v.v..

Vì vậy, nhu cầu về tiêm chủng và kết quả xét nghiệm ngày càng tăng cao, vì chúng sẽ mang lại cho mọi người nhiều quyền tự do hơn. Và tất nhiên, sẽ luôn có những người không muốn đợi tiêm chủng chính thức hoặc kết quả xét nghiệm âm tính chính thức - và do vậy sẽ nảy sinh những dịch vụ “mờ ám” sẵn sàng phục vụ nhu cầu đó.

Giả mạo hộ chiếu vắc-xin Covid: Mối lo ngại quy mô toàn cầu - Ảnh 1.

Quảng cáo vắc-xin COVID-19 tăng đột biến

Vào thời điểm tháng 1/2021, nhiều loại vắc xin đã được chấp thuận và chiến dịch tiêm chủng lớn nhất từ trước đến nay trên toàn cầu đã được triển khai, với gần 30 triệu liều vắc-xin được tiêm cho người dân ở hơn 40 quốc gia. Tuy nhiên, điều này đã không ngăn được các quảng cáo chào hàng các loại vắc-xin trên mạng Darknet. Thực tế chứng minh số lượng quảng cáo vắc-xin bùng nổ với giá chào bán tăng gấp đôi, thậm chí tăng gấp bốn lần. Điều này là do nhu cầu tăng đột biến từ những người không muốn đợi hàng tuần hoặc hàng tháng để được chính phủ nước họ tiêm chủng.

Các nhà nghiên cứu ở Check Point đã phát hiện có hàng trăm quảng cáo trên mạng Darknet đang quảng cáo một loạt các loại vắc-xin coronavirus giả, thường được chào hàng chỉ từ 500 USD cho mỗi liều. Tuy nhiên, cho đến nay số lượng quảng cáo vắc-xin COVID-19 giả đã tăng hơn gấp ba lần, với hơn 1.200 quảng cáo, với người bán có trụ sở tại Hoa Kỳ và các nước châu Âu bao gồm Tây Ban Nha, Đức, Pháp và Nga. Con số này thể hiện mức tăng hơn 300% kể từ tháng 1 năm 2021. Các loại vắc-xin được quảng cáo bao gồm Oxford - AstraZeneca (giá 500 USD), Johnson & Johnson (600 USD), vắc xin Sputnik của Nga (600 USD) và vắc xin SINOPHARM của Trung Quốc.

Tất cả các nhà cung cấp được tìm thấy chỉ chấp nhận thanh toán bằng bitcoin, nhằm giảm thiểu cơ hội bị truy tìm; gây thêm nghi ngờ về tính xác thực của các loại thuốc họ đang bán. Khi các nhà nghiên cứu giao tiếp với một nhà cung cấp, họ đã đề nghị bán một loại vắc-xin COVID-19 không xác định với giá 0,01 BTC (khoảng 300 đô la Mỹ) và khuyên là phải tiêm 14 mũi. Lời khuyên này mâu thuẫn với các thông báo chính thức, trong đó nói rằng một số loại vắc-xin coronavirus yêu cầu tiêm hai mũi cho mỗi người, mỗi mũi tiêm cách nhau ba tuần.

Một số nhà cung cấp còn tuyên bố cung cấp liều lượng vắc-xin với số lượng lớn, không chỉ những mũi tiêm duy nhất. Một trong những nhà cung cấp mà Check Point đã liên lạc tuyên bố có thể bán một đơn đặt hàng tổng cộng trong 10.000 lọ, đủ cho 5.000 người (mỗi loại vắc- xin cần được phân phối thành hai mũi tiêm, cách nhau 21 ngày). Do quy mô của lô hàng, nhà cung cấp đề nghị vận chuyển thành 3 - 4 lô hàng khác nhau, với tổng giá là 30.000 đô la. Kinh nghiệm cho thấy là khi cố gắng mua một liều duy nhất, có khả năng người mua sẽ không bao giờ nhận được bất kỳ thứ gì, chứ chưa nói đến vắc-xin chính hãng đã được phê duyệt.

Giả mạo hộ chiếu vắc-xin Covid: Mối lo ngại quy mô toàn cầu - Ảnh 2. — Người bán từ Mỹ, Tây Ban Nha, Pháp, Đức, Nga – với quảng cáo cung cấp trên toàn thế giới

Bùng nổ quảng cáo bán Giấy chứng nhận tiêm chủng giả với số lượng không hạn chế

Để chuẩn bị cho xã hội bắt đầu trở lại trạng thái bình thường với du lịch, các chuyến bay thường xuyên và qua biên giới, Ủy ban châu Âu, cơ quan điều hành của châu Âu, đã đề xuất sử dụng chứng nhận tiêm chủng như một “thẻ mở cửa” giữa các quốc gia và xã hội. Đề xuất gợi ý rằng, công dân châu Âu được phép sử dụng một “giấy chứng nhận xanh kỹ thuật số” để chứng minh rằng họ đã được tiêm phòng chống virus; rằng họ đã nhận được kết quả kiểm tra COVID-19 âm tính; hoặc họ đã hồi phục sau khi nhiễm coronavirus.

Nói cách khác, giấy chứng nhận tiêm chủng, trong tương lai, sẽ trở thành giấy thông hành, được thỏa thuận song phương giữa các quốc gia, sẽ cung cấp cho mọi người có vé “vào cửa” và cho phép họ tham gia vào nhiều hoạt động (ví dụ như các chương trình trực tiếp, các hoạt động văn hóa và vào khu vực công cộng).

Có vẻ như các tác nhân đe dọa và tin tặc khác nhau đã nhanh chóng nhận ra thị trường tiềm năng cho các tài liệu giả mạo và nhanh chóng nắm lấy cơ hội kiếm tiền. Hơn nữa, các nhà cung cấp tài liệu giả mạo cũng đang cung cấp một loạt các giấy chứng nhận tiêm chủng giả và kết quả xét nghiệm âm tính giả cho những người cần bằng chứng về miễn dịch. Trên quảng cáo về cấp giấy chứng nhận tiêm chủng bùng nổ trên thị trường Darknet. Chẳng hạn, một người bán, được cho là đến từ Vương quốc Anh, cung cấp thẻ tiêm chủng với giá 150 USD, chấp nhận tiền điện tử làm phương thức thanh toán; trong một quảng cáo khác, giấy chứng nhận tiêm chủng được chào bán với giá 10.000 RUB (khoảng 135 USD).

Giả mạo hộ chiếu vắc-xin Covid: Mối lo ngại quy mô toàn cầu - Ảnh 3. — Một hồ sơ giả mạo tiêm chủng của CDC- Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh – thuộc Bộ Ytế & Dịch vụ Nhâns inh của My

Các nhà nghiên cứu cũng đã liên hệ với một trong những người chào bán trên Darknet để tìm hiểu quy trình và các chi tiết về việc giao hàng, giá cả và tính xác thực. Trước câu hỏi về chữ ký của một bác sĩ trên giấy chứng nhận và các chỉ số xác thực của nó, người bán cam đoan rằng họ đã làm điều này nhiều lần trước đây, cho nhiều người và không có vấn đề gì với nó. Tất cả những gì mà người mua phải làm là cung cấp tên và ngày tháng chính xác muốn ghi trên giấy chứng nhận (của những lần tiêm chủng được cho là đã thực hiện) và trả 200 USD. Người bán hàng cho biết: “Bạn không cần phải lo lắng... Đó là công việc của chúng tôi... Chúng tôi đã làm điều này cho nhiều người và tất cả đều tốt”.

Trong một quảng cáo khác, một người cung cấp chứng nhận chính thức từ một phòng khám ở Mátxcơva cho công dân của CIS để được đi qua biên giới của Nga. Ưu đãi hấp dẫn được đưa ra cho một "Gói dịch vụ" có giá 8000 RUB (khoảng 110 USD). Để cung cấp thêm thông tin, quảng cáo đã trích dẫn câu hỏi của một người mua tiềm năng về độ tin cậy và câu trả lời từ người bán là đã nhiều người thành công khi đi qua biên giới với chứng nhận đó. Một diễn đàn hack khác đã rao bán kết quả kiểm tra COVID-19 (âm tính) với thông báo sau: “Chúng tôi thực hiện các bài kiểm tra COVID âm tính, đối với khách du lịch ở nước ngoài, để tìm việc làm, v.v.. Mọi thứ được thực hiện trong vòng 24 giờ mà không cần tài sản thế chấp lớn”. Ngoài việc hứa hẹn “Chất lượng cao”, người mua còn được khuyến mại như sau: “Mua 2 bài kiểm tra âm tính được nhận bản kiểm tra thứ 3 miễn phí!”...

Ngoài Darknet và các diễn đàn hack, còn có một số các trang web khác nhau cung cấp khả năng nhanh chóng tạo ra các tài liệu kiểm tra COVID âm tính, được tạo ngay lập tức theo dữ liệu người dùng nhập vào, trong một giao diện người dùng rất thân thiện, với chi phí chỉ 25 đô la Mỹ. Kết quả được tạo ra trong vòng 30 phút và được gửi một cách “kín đáo” đến hộp thư email của người dùng.

Mặc dù trang web tuyên bố rằng các tài liệu không phải là kết quả thử nghiệm chính hãng và tiếp tục nhấn mạnh rằng người dùng phải hiểu và đồng ý rằng họ sẽ không sử dụng trang web này, bất kỳ thông tin nào có trong trang web này hoặc bất kỳ Thử nghiệm COVID âm tính giả mạo nào được tạo ra bởi trang web này để phạm tội, gây tổn thương, thiệt hại, bị thương; hoặc nói cách khác là không gây hiểu lầm hoặc lừa dối bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào khác một cách ác ý. Mặc dù vậy, kết quả do trang web tạo ra rất xác thực và được thực hiện chuyên nghiệp, và có tiềm năng được sử dụng để làm giả kết quả xét nghiệm âm tính.

Giả mạo hộ chiếu vắc-xin Covid: Mối lo ngại quy mô toàn cầu - Ảnh 4.

Để kiểm tra mức độ đáng tin cậy của một giao dịch Darknet, các nhà nghiên cứu của Check Point đã đặt hàng liều vắc-xin từ một nhà cung cấp, sử dụng Telegram cho tương tác. Các nhà nghiên cứu đã nhận được chi tiết liên hệ và số điện thoại của nhà cung cấp thông qua một diễn đàn Darknet và liên hệ với họ qua tên người dùng Telegram-vàđượccungcấpmộtloạivắc-xinTrungQuốc - với giá 750 đô la. Các nhà nghiên cứu đã thực hiện thanh toán bằng Bitcoin, gửi địa chỉ giao hàng và yêu cầu chi tiết lô hàng. Sau một vài ngày không có phản hồi, các nhà nghiên cứu nhận được tin nhắn từ nhà cung cấp cho biết vắc-xin đã được chuyển đến địa chỉ theo yêu cầu. Một vài ngày sau, tài khoản của nhà cung cấp đã bị xóa và các nhà nghiên cứu vẫn đang chờ nhận được gói hàng của mình. Đây chỉ là một ví dụ, nhưng bạn có thể rút ra kết luận của riêng mình về mức độ đáng tin cậy của một giao dịch Darknet.

Ngăn chặn chứng nhận giả - Một số khuyến nghị

- Mọi người nên theo dõi các chỉ số xác thực trên tài liệu, như lỗi chính tả, lỗi, biểu trưng chất lượng thấp và lỗi trong thuật ngữ (ví dụ: “bệnh corona” hoặc “bệnh dịch covid”).

- Mọi quốc gia nên quản lý nội bộ kho lưu trữ trung tâm các xét nghiệm và những người được tiêm chủng, kho lưu trữ này có thể được chia sẻ một cách an toàn giữa các cơ quan có thẩm quyền liên quan trong nước.

- Tất cả dữ liệu xét nghiệm và dân số tiêm chủng phải được ký điện tử bằng các khóa mã hóa

- Tại các sân bay, đồn biên phòng và bất kỳ cơ quan thực thi chính thức nào phải có khả năng quét mã QR hoặc mã vạch (được ký điện tử - nếu không có chữ ký điện tử này, mã rất có thể bị khai thác) trên chứng chỉ. Mã phải liên kết đến một kho lưu trữ bảo mật có thể xác thực tính xác thực của chứng chỉ và liệu tên trên đó đã được chủng ngừa hay thực sự đã được kiểm tra COVID và nhận được kết quả (âm tính).

- Trong tương lai, các quốc gia sẽ có thể chia sẻ dữ liệu được ký điện tử để cho phép người sở hữu chứng chỉ chuyển vùng an toàn và xuyên biên giới. Ví dụ, Hy Lạp và Israel đã đồng ý công nhận giấy chứng nhận tiêm chủng của nhau (còn được gọi là ‘hộ chiếu Xanh’).

Kết luận

Mặc dù đại dịch COVID-19 đã lan rộng và phá vỡ cuộc sống, xã hội và nền kinh tế của chúng ta, nhưng giờ đây có ánh sáng xuất hiện ở cuối đường hầm. Một số loại vắc- xin đang được thử nghiệm nhanh chóng để sản xuất hàng loạt trong một cuộc chạy đua nhằm vượt qua cuộc khủng hoảng coronavirus và về lâu dài, để cải thiện khả năng phản ứng của chúng ta đối với các đại dịch trong tương lai. Khi xã hội của chúng ta đấu tranh để trở lại các tiêu chuẩn trước COVID, kết quả xét nghiệm COVID âm tính hoặc giấy chứng nhận tiêm chủng đang trở thành chìa khóa vàng giúp mở khóa các hạn chế và cho phép mọi người di chuyển và hòa nhập với tự do hơn. Và tất nhiên, điều này tạo cơ hội cho bọn tội phạm và những kẻ lừa đảo khai thác những người sẵn sàng mạo hiểm sử dụng tài liệu giả để đạt được sự tự do đó.

Vì COVID-19 có khả năng đóng một vai trò quan trọng trong việc quyết định cho chúng ta với tư cách là cá nhân có thể và không thể làm gì trong cuộc sống hàng ngày trong tương lai gần, Chính phủ các nước nên nhận thức được xu hướng bất hợp pháp và nguy hiểm đang gia tăng nhanh chóng này đối với giấy chứng nhận tiêm chủng giả mạo và Hồ sơ y tế “chính thức” đang được bán và tạo ra cho bất kỳ ai muốn trả tiền cho chúng; đồng thời nên có kế hoạch kiểm soát chặt chẽ các xu hướng đáng lo ngại đang diễn ra ở mặt tối của Internet.

Tài liệu tham khảo:

[1] https://blog.checkpoint.com

[2] https://blog.checkpoint.com

[3] https://www.linkedin.com

[4] https://www.kaspersky.com

(Bài đăng ấn phẩm in Tạp chí TT&TT số 4 - tháng 4/2021)

Nổi bật Tạp chí Thông tin & Truyền thông

CĐS giúp tăng khả năng tự chăm sóc sức khỏe của mọi người dân

“Điều quan trọng là cần có sự đồng lòng, quyết tâm chính trị cao để thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số trong Y tế, từ đó năng cao chất lượng các dịch vụ khám, chữa bệnh, đạt mục tiêu bảo vệ sức khoẻ toàn diện, quyền lợi cho mọi người dân ngày một tốt hơn nữa”.
Chuyển đổi số hiệu quả tại huyện Đan Phượng

Triển khai chuyển đổi số (CĐS) từ cụm dân cư, tổ dân phố cho tới cấp xã, huyện Đan Phượng (Hà Nội) đã và đang có cách làm hiệu quả tại cơ sở, hướng đến thực hiện CĐS trên cả 3 trụ cột: chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.
BFSI và xu hướng chuyển đổi sang nền tảng công nghệ Việt

Ngân hàng có lịch phát triển hàng trăm năm với dịch vụ số đầu tiên là dịch vụ sao kê tài khoản ở những năm thập niên 90, tuy nhiên, từ đó đến nay việc chuyển đổi số (CĐS) ngành tài chính, ngân hàng và bảo hiểm (BFSI) đã diễn ra nhanh chóng với giao dịch điện tử và hàng loạt ngân hàng số ra đời.
AI đã sẵn sàng thay thế các vị trí cấp thấp ở các tổ chức tài chính lớn

Các công ty dịch vụ tài chính như Goldman Sachs và Morgan Stanley đang âm thầm thử nghiệm các công cụ AI có thể giúp họ cung cấp dịch vụ CNTT với nhiều robot hơn và ít nhân viên hơn.
Tiến tới khung pháp lý và quản lý tài sản ảo tại Việt Nam

Việt Nam đã bắt đầu tham gia vào việc xây dựng khung pháp lý liên quan đến tài sản ảo (Virtual Asset - VA). Chính phủ và các cơ quan ban ngành liên quan đã tiến hành nghiên cứu và phối hợp trong lĩnh vực này.

Đừng bỏ lỡ

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng: 8 kinh nghiệm để chuyển đổi số hiệu quả

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Uỷ ban Quốc gia về Chuyển đổi số (CĐS) đã nhấn mạnh 8 kinh nghiệm quý để thúc đẩy CĐS quốc gia tại phiên họp thứ 8 của Uỷ ban ngày 24/4/2024.
Các bộ, ngành, địa phương tập trung 6 nhiệm vụ trọng tâm thúc đẩy chuyển đổi số năm 2024

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã giao 6 nhiệm vụ trọng tâm cho các bộ, ngành, địa phương nhằm thúc đẩy chuyển đổi số (CĐS) trong thời gian tới.
Việt Nam coi trọng chia sẻ kinh nghiệm phát triển vệ tinh viễn thông

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng đã đề nghị Thales Alenia Space Italy chia sẻ các kinh nghiệm về ứng dụng điển hình và kinh doanh hiệu quả vệ tinh cho Việt Nam.
FSI đẩy mạnh hoạt động giao thương số giữa Việt Nam - Lào

Trong chuỗi chuyến công tác tại Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Công Thương Lào Malaithong Kommasith đã đến thăm và làm việc tại Công ty CP Đầu tư thương mại và Phát triển Công nghệ FSI (FSI).
Đào tạo, phổ cập blockchain và AI cho 1 triệu lượt người

Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ Nhân tạo ABAII, trực thuộc Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA), đặt mục tiêu đào tạo, phổ cập blockchain và AI cho 1 triệu lượt người đến năm 2030, trong đó bao gồm 100.000 sinh viên tại 30 trường Đại học (ĐH) trên cả nước.
‏Giải pháp triển khai thiết bị mạng Việt Nam tiết kiệm 10 lần thời gian cài đặt ‏

Ngày 24/4, VinCSS đã ra mắt VinCSS FDO Network Deployment Solution, phát triển trên công nghệ FDO của FIDO Alliance, giúp doanh nghiệp (DN) triển khai hạ tầng nhanh, an toàn và rẻ gấp nhiều lần so với thao tác thủ công hiện nay.‏
Những giải pháp "lá chắn" trong kỷ nguyên số

Hiện nay, các tập đoàn, tổ chức và doanh nghiệp (DN) đều sở hữu những dữ liệu lớn, với hệ thống thông tin khổng lồ và cực kỳ quan trọng. Đây cũng chính là “miếng mồi” mà các nhóm tội phạm mạng thường xuyên hướng đến.
"Con đường văn chương" của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng

Đọc nhật ký “con đường văn sĩ”, độc giả có thể biết được hành trình tham gia các hoạt động xã hội, các hoạt động yêu nước trước cách mạng như phong trào Truyền bá quốc ngữ đến Hướng đạo rồi Văn hóa cứu quốc của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng.
Người dùng bắt đầu có xu hướng tự bảo vệ bản thân khỏi nguy hiểm mạng

Theo khảo sát nghiên cứu của Kapersky, 90% người dùng cho biết thiết bị của họ có thể bị nhiễm phần mềm độc hại nếu họ truy cập các liên kết hoặc tệp đính kèm từ các nguồn không xác định.
Nhu cầu khí đốt tự nhiên sẽ tăng cao bởi sự bùng nổ của AI

Các nhà phân tích tại ngân hàng đầu tư Tudor Pickering Holt & Co cho biết trong một báo cáo ngày 23/4 rằng việc sử dụng năng lượng tăng đột biến từ các trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ thúc đẩy đáng kể nhu cầu khí đốt tự nhiên trong nửa cuối thập kỷ.