AI tạo sinh là một công cụ hữu ích trong bộ công cụ của các chuyên gia và nó có thể sánh ngang với quyền năng của một cây đũa thần nhưng lại chưa có hướng dẫn sử dụng rõ ràng. Công cụ này mang lại cho những người tiên phong sử dụng nó cơ hội để tỏa sáng, đặc biệt là những nhân viên sử dụng AI tạo sinh để mang lại giá trị cho DN. Ngoài ra, nó cũng có thể mở ra cánh cửa mới trên hành trình phát triển sự nghiệp. Phụ nữ đang ở trong điều kiện thuận lợi để xác định các trường hợp sử dụng mới, tác động đến cách DN tiếp nhận AI - và định nghĩa các phương thức làm việc hiệu quả hơn.

Tận dụng AI tạo sinh sớm có thể mang lại cho phụ nữ sức mạnh cần thiết để tiến lên phía trước. Phụ nữ phải giữ vững lập trường của mình và chứng minh cho lãnh đạo thấy rằng họ hiểu được giá trị thực sự của bản thân. Điều này đòi hỏi sự tự tin cũng như niềm tin rằng họ đang mang lại giá trị cho DN.

Việc tuân thủ các nguyên tắc về AI là điều cần thiết, nhưng những quy tắc này vẫn đang là chủ đề gây tranh cãi. Và hầu hết phụ nữ nhìn nhận sự không chắc chắn này như một lý do để đứng ngoài cuộc.

Các tổ chức, DN có thể làm gì để đào tạo và nâng cao kĩ năng cho lao động nữ nói chung và trong ngành công nghệ nói riêng?

Bà Phạm Thị Thu Diệp: Phụ nữ làm việc trong những ngành được "thống trị bởi đàn ông" như lĩnh vực công nghệ vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Theo nghiên cứu của Viện Đo lường Giá trị Doanh nghiệp IBM (IBV) ^[1] khảo sát các chuyên gia trong ngành, 70% DN toàn cầu chưa coi bình đẳng giới là ưu tiên hàng đầu của họ, dù nhận thức về khó khăn của phụ nữ tại nơi làm việc đã được cải thiện.

Khi các DN thực sự quan tâm đến việc đạt được bình đẳng và hòa nhập về giới, họ sẽ nhận ra rằng chỉ nhận thức thôi là chưa đủ. Bây giờ là lúc để hành động. Các DN cần phải chuyển từ lời nói sang hành động và từ hành động sang trách nhiệm. Một số biện pháp mà IBM đã triển khai bao gồm:

Đầu tư vào nhân tài tương tự như đầu tư vào công nghệ để chuẩn bị lực lượng lao động cho AI và các thay đổi về công nghệ khác.

Công nghệ sẽ hỗ trợ công việc của con người, thay vì thay thế. Để nâng cao giá trị công việc, nhân sự cần phát triển kĩ năng. Theo nghiên cứu của IBV ^[2], có đến 40% người lao động (NLĐ) cần học lại kỹ năng do ảnh hưởng từ việc triển khai AI và tự động hóa trong vòng 3 năm tới. 77% NLĐ mới vào nghề sẽ chứng kiến nhiều sự thay đổi trong công việc cho tới năm 2025.

IBM cam kết sẽ cung cấp những kỹ năng cần thiết trong công việc cho 30 triệu người ở mọi lứa tuổi trên toàn thế giới vào năm 2030. Chúng tôi cũng cam kết đào tạo 2 triệu người về AI vào cuối năm 2026, chủ yếu tập trung vào các cộng đồng chưa có nhiều hiểu biết trong lĩnh vực công nghệ. Để đạt được mục tiêu này với quy mô toàn cầu, IBM đang mở rộng hợp tác giáo dục về AI với các trường đại học cũng như đối tác trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam, để cung cấp các chương trình đào tạo về AI cho người trưởng thành và triển khai các khóa học về AI tạo sinh thông qua IBM SkillsBuild.

Tại IBM, việc nâng cao kiến thức về AI tạo sinh là cơ hội mở cho tất cả mọi người. Hơn cả một sự tiến hoá, đây là một cuộc cách mạng toàn diện. Việc tiên phong ứng dụng AI tạo sinh ở cấp lãnh đạo cấp cao và các cấp quản lý sẽ thúc đẩy hiệu suất làm việc cũng như khai mở nhiều cơ hội mới.

Sử dụng công nghệ để thúc đẩy năng suất

Dữ liệu, phân tích và AI có thể giúp các công ty giảm thiểu các thành kiến trong quá trình tuyển dụng và áp dụng cách tiếp cận "lấy khách hàng làm trung tâm" để tạo ra các chương trình ý nghĩa về giới tính, đa dạng giới và hoà nhập giới.

Sự ủng hộ là yếu tố còn thiếu

Nam giới đóng một vai trò quan trọng trong việc khắc phục sự mất cân bằng tại cả trong và ngoài nơi làm việc. Nếu những người đàn ông có thể nhận thức được rằng phụ nữ thường phải làm nhiều hơn so với phần việc của họ và phải luôn tìm cách cân bằng gánh nặng, đàn ông có thể hỗ trợ phụ nữ tập trung phát triển bản thân. Sự ủng hộ của họ nên trở thành ưu tiên hàng đầu hiện nay.

Tại IBM, sự đa dạng và hoà nhập đã có từ lâu, khi IBM tuyển dụng 2 nhân sự nữ vào năm 1899 và bổ nhiệm người phụ nữ đầu tiên - bà Ruth Leach Amonette vào vị trí phó chủ tịch vào năm 1943. Trên cương vị của một DN, IBM đã ủng hộ quyền của phụ nữ và cơ hội bình đẳng kể từ khi thành lập. Tại Việt Nam, tôi được công nhận là lãnh đạo nữ đầu tiên của IBM.

Bà đã có hơn 20 năm làm việc trong ngành công nghệ, đi nhiều nơi và luôn tích cực hỗ trợ phụ nữ Việt Nam theo đuổi ước mơ của mình dù họ đang làm việc trong bất kì ngành nghề nào. Bà có thể chia sẻ thêm về trải nghiệm, kỷ niệm và những hoạt động đáng nhớ?

Bà Phạm Thị Thu Diệp: Tôi đã có cơ hội tham dự nhiều hội thảo và diễn đàn về phụ nữ và quyền lãnh đạo. Điều khiến tôi cảm thấy vui mừng cũng như ngạc nhiên nhất chính là câu chuyện của tôi đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều phụ nữ trẻ.

Nói về kỷ niệm đáng nhớ, đó là khi tôi tham gia với tư cách diễn giả truyền cảm hứng tại Hội nghị Phụ nữ 2022 do Forbes Việt Nam tổ chức vào ngày 16/11/2022 tại TP. Hồ Chí Minh. Ngoài ra, tôi còn có cơ hội cùng các lãnh đạo nữ của Bosch Việt Nam tham gia sự kiện ra mắt chương trình Women Leadership@Bosch được tổ chức vào tháng 3/2023. Không chỉ vậy, tôi còn tham dự nhiều buổi chia sẻ với sinh viên nữ tại các trường đại học trên khắp cả nước.

Những điều tôi chia sẻ vào thời điểm đó là sự lưỡng lự, thậm chí là từ chối việc bổ nhiệm vị trí Tổng Giám đốc Quốc gia của IBM Việt Nam, dù điều đó sẽ giúp tôi trở thành Tổng Giám đốc nữ đầu tiên trong 25 năm hoạt động của IBM tại Việt Nam. Tôi lo lắng và không biết liệu mình có đủ năng lực để đảm nhận vai trò này hay không. May mắn thay, nhờ sự động viên của người quản lý, tôi đã quyết định nhận lời. Bà ấy tâm sự: “Chúng ta sẽ không nhận ra được năng lực của mình cho đến khi chấp nhận thử thách”. Và điều đó đã trở thành một lời khuyên quý giá đối với tôi - Thử thách sẽ giúp chúng ta khám phá hết tiềm năng của mình.

Bây giờ khi nhìn lại, tôi thấy quyết định của mình là hoàn toàn đúng đắn. Với sự hỗ trợ nhiệt tình từ đồng nghiệp, khách hàng và đối tác, hoạt động kinh doanh của chúng tôi diễn ra một cách suôn sẻ và đi đúng quỹ đạo.

Tôi rất bất ngờ vì sau khi chia sẻ, tôi đã nhận được rất nhiều lời cảm ơn từ những người tham dự hội thảo, từ bạn bè, đồng nghiệp và thậm chí từ những diễn giả khác, nhiều người trong số họ là những phụ nữ trẻ rất nổi tiếng và thành đạt. Họ đã tìm thấy sự đồng cảm vì họ nhìn thấy chính bản thân mình trong câu chuyện của tôi. Họ cảm thấy được khích lệ vì họ cũng từng trải qua cảm xúc lo lắng giống tôi. Rất nhiều người hy vọng rằng câu chuyện này sẽ được chia sẻ rộng rãi tới nhiều người phụ nữ hơn, những người có mong muốn bước ra khỏi vùng an toàn để hoàn thiện bản thân. Chính vì vậy, rất nhiều người đã mời tôi chia sẻ lại câu chuyện của mình cho các nhân viên nữ của họ.

Mỗi buổi chia sẻ đều mang lại cho tôi những kỷ niệm khó quên. Đối với tôi, sự thành công trong việc truyền cảm hứng cho ai đó, đặc biệt là phụ nữ, cũng quan trọng và ý nghĩa như việc đạt được thành công trong kinh doanh.

Là người phụ nữ lại đứng đầu công ty công nghệ quốc tế tại Việt Nam, nhân dịp ngày quốc tế Phụ nữ 8/3, bà có thể chia sẻ phụ nữ Việt Nam có thể phát huy những lợi thế nào để toả sáng trong công việc nói chung và trong lĩnh vực công nghệ nói riêng và trong cuộc sống?

Bà Phạm Thị Thu Diệp: Phụ nữ Việt Nam có thể tỏa sáng trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Tuy nhiên, một trong những rào cản lớn nhất ngăn cản phụ nữ Việt tỏa sáng là họ vẫn chưa tin vào năng lực của bản thân và chưa tự tin vào chính mình cũng như những gì mình đang làm. Tất nhiên, ý của tôi không phải là tất cả đàn ông đều tự tin và người phụ nữ nào cũng thiếu tự tin.

Ngoài ra, phụ nữ cần theo kịp những thách thức và xu hướng trong ngành như tôi vừa chia sẻ. Dù bạn đang làm việc trong bất kỳ ngành nghề nào, hầu hết các doanh nghiệp đều cần những người có cả kỹ năng cứng và kỹ năng mềm tốt.

Là phụ nữ, chúng ta không bao giờ nên ngừng học hỏi. Ngoài việc giữ cho mọi thứ luôn mới mẻ để duy trì sự sáng tạo và nhiệt huyết, việc trau dồi kiến thức giúp chúng ta thích ứng với thế giới đang thay đổi không ngừng. Đối với tôi, không có gì quan trọng hơn niềm đam mê và khao khát được phát triển và hoàn thiện. Tôi đã dành rất nhiều thời gian để tìm hiểu về công nghệ. Học tập cũng là một cách làm giàu cho chính mình.

Tại IBM, chúng tôi áp dụng cách sắp xếp công việc linh hoạt, giúp nhân viên có đủ thời gian nghỉ ngơi trong khi vẫn đảm bảo hoàn thành các mục tiêu công việc.

Chúng tôi tự hào có nhiều chương trình/khóa học và chương trình đào tạo trực tuyến khác nhau để hỗ trợ nhân viên IBM khám phá các chủ đề cũng như những nghề nghiệp mới, từ đó phát huy hết tiềm năng của mình mọi lúc, mọi nơi.

Nền tảng học tập cùng với nội dung phong phú là hai yếu tố cần thiết trong việc xây dựng các kỹ năng trong tương lai. Nhân viên của IBM luôn được khuyến khích nâng cao trình độ để đảm bảo kiến thức và kỹ năng phù hợp với tiêu chuẩn thị trường, để họ luôn mang lại những điều tốt nhất tới khách hàng và các đối tác.

Trân trọng cảm ơn bà và chúc mừng bà nhân ngày 8/3!