Đề xuất nhiều giải pháp phát triển phong trào sưu tập tem Việt Nam

Chưa có thế hệ sưu tập tem trẻ kế cận

Tại hội thảo, ông Nguyễn Văn Tân, chi hội tem Nam Sách, Hội Tem tỉnh Hải Dương cho biết thế giới hiện đang trong giai đoạn phát triển và bùng nổ kỹ thuật số, đặc biệt ở Việt Nam, một quốc gia thực hiện đi tắt, đón đầu công nghệ thông tin - truyền thông (CNTT-TT). Đến nay theo số liệu của Bộ TT&TT, được ông Tân trích dẫn, Việt Nam có 148,5 triệu thuê bao điện thoại trong đó có 93% điện thoại di động, có 20 triệu thuê bao 3G, như vậy, có hơn 1,5 máy điện thoại trên đầu người.

Ông Tân cho biết nói đến điều này để chúng ta thấy rằng so với năm 1840 khi con tem bưu chính lần đầu tiên của ông Roland Hill ra đời, tình hình đã biến đổi không thể tưởng tượng. "Con tem bưu chính dùng trong các phong thư, thông tin chắp nối tình cảm, công việc đã lùi về dĩ vãng và đã có một lớp thanh niên không biết đến phong thư, không biết đến con tem và… cái kho đồ sộ của cả triệu con tem xinh đẹp và khối kiến thức to lớn quý giá đã dấu kín. Đó là một thực tế".

Cũng thực tế này, ông Đống Lương Sơn, Chủ tịch Hội Tem tỉnh Khánh Hòa cho biết trong thời gian qua, phong trào sưu tập tem chậm lại. Số người sưu tập tem trẻ tiếp bước chưa có.

Trong khi đó, đại diện câu lạc bộ (CLB) tem Nhà văn hóa TP. Hồ Chí Minh cũng nêu trong những năm gần đây tuổi trẻ ít đến với sưu tập tem. Khó khăn là vì sưu tập tem có giá cao nên giới trẻ không có đủ tiền để mua.

Trước khó khăn về việc phát triển đội ngũ nhà sưu tập tem kế cận, ông Tân cho biết phải năng tổ chức các buổi trưng bày tem, giới thiệu cho các em các bộ sưu tập cho các em có cảm hứng với con tem; Tổ chức các buổi nói chuyện giới thiệu cái hay, cái đẹp, cái quý của con tem, đồng thời hướng dẫn các em làm các trang tem, các bộ sưu tập.

Tiếp đến, cần xây dựng các CLB tem bưu chính trong nhà trường, CLB sẽ là chân rết, là cầu nối các em với hội tem tỉnh, là hội viên sưu tập tem tương lai - đó là việc xây dựng phong trào chúng ta cần làm.

Trong khó khăn, ông Nguyễn Hoài Thanh, Phó Chủ tịch Hội Tem TP. Cần Thơ Hội Tem TP. Cần Thơ đã mắt thành công CLB sưu tập tem Phong Dinh và sắp tới thành lập và ra mắt CLB trường học.

Những khó khăn khác

Cũng tại hội thảo, các đại biểu từ các hội tem tỉnh/thành phố cũng đã đề cập nhiều khó khăn khác. Ông Hoàng Anh Thi, Chủ tịch CLB tem Vietstamp, Hội Tem TP. Hồ Chí Minh cho biết thực tế hiện nay còn tồn tại những rào cản của thủ tục hành chính bất hợp lý, khiến cho người sưu tập tem gặp nhiều khó khăn trong hoạt động sưu tập đặc thù của mình như thư ghi số trong nước không được phép dán tem mà chỉ quay tem máy.

Việc không cho dán trên thư ghi số trong nước, theo ông Thi, sẽ dẫn đến không có những vật phẩm bưu chính quý hiếm của dòng tem truyền thống Việt Nam để lưu truyền cho các thế hệ mai sau; Không tuyên truyền, quảng bá văn hóa sưu tập tem và tôn vinh giá trị tem bưu chính Việt Nam đến với công chúng được; Không phát huy ý nghĩa của việc phát hành tem với công chúng được, đặc biệt là những mẫu tem có giá mặt cao; Không tiêu thụ được nhiều tem cho người sưu tập tem và công chúng.

Bên cạnh đó, ông Thi cũng cho biết một số bưu cục không chấp nhận thư dán sẵn tem mà yêu cầu quay tem máy, nhất là thư gửi đi nước ngoài, vì bưu cục không thu được tiền khi thư đã dán sẵn tem mua ở nơi khác.

Cũng để phát triển phong trào sưu tập tem, nhiều Hội Tem tỉnh/thành phố đề xuất mở các quầy kinh doanh tem. Ông Đống Lương Sơn, Chủ tịch Hội Tem tỉnh Khánh Hòa cho biết cần mở các quầy kinh doanh tem, đặc biệt là tại các tỉnh/thành phố du lịch để lan tỏa con tem bưu chính nhiều nét đẹp.

Trong khi đó, ông Nguyễn Hoài Thanh, Phó Chủ tịch Hội Tem TP. Cần Thơ cho biết thành phố cần phải có quầy kinh doanh tem. Kèm theo việc quầy kinh doanh tem là phải có luôn con dấu FDC phát hành ngày đầu tiên, vì khi phát hành tem dân sưu tập tem ở Cần Thơ cũng như An Giang, Kiên Giang và những tỉnh thành khác phải lên tận TP. HCM rất xa và mất thời gian.

Ông Thanh cũng kiến nghị Hội Tem Cần Thơ sắp tới chuẩn bị cuộc triển lãm quy mô 100 khung về phong trào thiếu nhi, rất mong Hội Tem Việt Nam và Hội Tem các tỉnh ủng hộ.

Triển lãm tem tại các tỉnh, khu vực định kỳ cũng là mong muốn của nhiều Hội Tem Tỉnh/thành phố, bởi các triển lãm tem được tổ chức giúp người sưu tập tem có nhiều cơ hội giao lưu, trao đổi kinh nghiệp sưu tập tem và công chúng có cơ hội tìm hiểu về những nội dung sâu sắc về văn hoá, lịch sử… mà con tem bưu chính nhỏ bé truyền tải.

Cần đa dạng các bộ tem

Một nội dung cũng được nhiều đại biểu quan tâm là chủ đề tem được phát hành. Ông Nguyễn Đại Hùng Lộc, Hội Tem TP. Hồ Chí Minh cho biết Nhà nước đã phát hành nhiều bộ tem nhưng cần phải có thêm dòng tem về nhân vật lịch sử cận đại như nhà chiến sỹ Phan Chu Trinh, Hồ Tùng Mậu, … những phụ nữ anh hùng, tem khẳng định chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa, các đảo tiên tiêu của đất nước như Vân Đồn, hay các cột cờ Tổ quốc, dòng sông, di sản, xuất khẩu nông sản, mỹ nghệ…. Chất liệu cũng tem phải đa dạng từ tem hương liệu, dị hình, hologram, tiền trên tem… Hàng năm, vào ngày 19/5, nên phát hành tem về Chủ tịch Hồ Chí Minh, không chỉ về chân dung mà còn truyền tải cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh…

Ông Hoàng Anh Thi cho biết trong những năm gần đây, một số nước trong khu vực phát hành những bộ tem và vật phẩm bưu chính vi phạm chủ quyền biển đảo của Việt Nam. Trên thực tế, có những nước phát hành tem thể hiện hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không đầy đủ quần đảo Trường Sa và quần đảo Hoàng Sa.

"Việc này cho thấy thế giới vẫn chưa hiểu đúng về chủ quyền lãnh thổ quốc gia của Việt Nam. Một số nước còn nhầm lẫn Quốc kỳ hiện nay của Việt Nam với cờ của Chính quyền Sài Gòn trước đây", ông Thi cho hay.

Vì vậy, ông Thi kiến nghị Bộ TT&TT và Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam (BĐVN) xem xét, phát hành những bộ tem bưu chính phổ thông không có thời hạn lưu hành giới thiệu Quốc kỳ Việt Nam và bản đồ Việt Nam với đầy đủ biên giới biển, đảo để quảng bá tuyên truyền chủ quyền biển, đảo của Việt Nam với công chúng trong nước và thế giới.

Giải pháp phát triển phong trào

Để thúc đẩy phong trào sưu tập tem, ông Lê Quốc Việt, Chủ nhiệm CLB Tem Việt - Mỹ, Hội Tem tỉnh Bình Dương cho biết Hội Tem tỉnh đã kêu gọi các nhà hảo tâm hỗ trợ tổ chức các sự kiện. Sưu tập tem là một công việc nghiêm túc, theo đó, có thể kết hợp với các ban ngành, tổ chức, doanh nghiệp. Những phụ huynh làm chủ doanh nghiệp có thể có thể hỗ trợ mua tem cho các em.

Trước các ý kiến của các nhà sưu tập tem, các hội tem trên cả nước. Hội Tem Việt Nam, Vụ Bưu chính - Bộ TT&TT, Tổng công ty BĐVN đã tiếp nhận các ý kiến.

Bà Ngô Hoài Thanh, Trưởng Ban Tem Bưu chính - Tổng công ty BĐVN cho biết công nghệ in tem sẽ có những cái tiến sắp tới. Gần đây, Việt Nam đã có hai bộ tem mùi hương là bộ tem Valetine có mùi hương hoa hồng và bộ tem cafe có mùi hương cafe. Ban Tem sẽ quan tâm hỗ trợ Hội Tem địa phương về các bộ tem.

Chủ tịch Hội Tem Việt Nam Đinh Như Hạnh cho biết Hội Tem nhiệm kỳ tới 2022 – 2027 sẽ tập trung vào hai mảng công việc các đại biểu nêu là tổ chức triển lãm tem. Triển lãm tem thường xuyên là cần thiết, theo đó, thúc đẩy mối quan hệ giữa hội tem và Bưu điện tỉnh. Bên cạnh đó, Hội Tem tỉnh/thành phố cần phải có sự tham gia của các ban ngành.

Chủ tịch Hội Tem cũng thẳng thắn nhìn nhận phong trào sưu tập tem trong trường học chưa ổn, đặc biệt trong thời đại số. Theo đó, chiến lược trong giai đoạn tới của Hội Tem là thúc đẩy phong trào sưu tập tem trong trường học và Hội Tem sẽ làm việc với Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Bà Nguyễn Vũ Hồng Thanh, Vụ trưởng Vụ Bưu chính - Bộ TT&TT cho biết trong Triển lãm Vietstampex 2020 đang diễn ra cho thấy số lượng khung tem, chất lượng, mỹ thuật của các bộ tem đã được nâng lên rất nhiều. Từ đó, các bộ sưu tập có thể tham dự các cuộc thi quốc tế.

Bộ TT&TT đánh giá cao các đề xuất để chú trọng phát triển phong trào sưu tập tem ở các trường học và việc phát hành tem tại các triển lãm tại địa phương là cơ hội để các nhà sưu tập tem có cơ hội giao lưu, trao đổi kinh nghiệm sưu tập tem. Hội Tem cần kế hoạch tổng thể trong 5 năm của nhiệm kỳ có bao nhiêu triển lãm tại địa phương và đề xuất phát hành tem tại triển lãm để người sưu tập có những con tem mới.

Trong xây dựng chương trình đề tài tem bưu chính hàng năm, bà Thanh cho biết Bộ TT&TT thường đưa ra kế hoạch trước 12 tháng để lấy ý kiến các bộ ngành, Hội tem, các Hội Tem địa phương theo đó có thể góp ý.

Về phong trào sưu tập tem trong thanh thiếu niên, bà Thanh cho biết cần có sự liên kết giữa các dự, án cuộc thi như cuộc thi viết thư UPU hay nên chăng có cuộc thi viết thư tay để thúc đẩy việc sử dụng tem bưu chính.

Hội Tem Việt Nam cũng cần thúc đẩy việc sưu tập tem 1 khung trong các nhà trường để đưa thanh thiếu niên làm quen với sưu tập tem nhưng phải được hướng dẫn sưu tập theo chuẩn quốc tế./.

Hoàng Linh