Gieo mầm và phát triển tình yêu đọc sách ở một trường chuyên

Đầu tư phát triển văn hóa đọc trong trường học bằng các hoạt động thực chất, đa dạng

Nhà trường đã đầu tư cơ sở vật chất cho thư viện trường học; đồng thời đổi mới cách thức tổ chức và hoạt động thư viện. Đến nay, toàn trường có trên 4.000 đầu sách được bố trí, sắp xếp rất khoa học theo từng chủ đề, gồm cả sách chuyên môn, sách rèn kĩ năng và sách giải trí… nhằm giúp người đọc dễ dàng tra cứu, tìm kiếm tài liệu cần đọc. Hệ thống sách, báo được cập nhật liên tục để thỏa mãn nhu cầu của cán bộ, nhân viên và học sinh nhà trường.

Bên cạnh việc động viên học sinh tham gia các cuộc thi liên quan đến sách trong địa bàn tỉnh và trong phạm vi quốc gia, hàng năm, nhà trường còn tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Sách Việt Nam (21/4) với nhiều hình thức đa dạng như thi tìm hiểu về sách hoặc tổ chức hoạt động hóa trang theo nhân vật văn học lồng ghép trong các sự kiện như Đêm hội văn hóa dân gian, Đêm hội Pháp ngữ, Anh ngữ,...

Những nhân vật Nghêu, Sò, Ốc Hến, Thị Màu, Thị Kính,.. từ văn học dân gian Việt Nam hay cả những nhân vật kinh điển của văn học thế giới như đại gia Gatsby, bố già Vito Corleone cũng được tái hiện qua diễn xuất không chuyên nhưng rất chân thực, mới mẻ của các bạn học sinh.

Không dừng tại đó, Ban Giám hiệu còn định hướng, tạo điều kiện cho các em học sinh thành lập câu lạc bộ (CLB) sách. Về ý tưởng sáng lập CLB, em Nguyễn Thiện Khiêm chia sẻ: "Động lực thôi thúc em thành lập một CLB sách tại trường Phan xuất phát từ niềm đam mê bất tận với những trang sách. Em nhận thấy mọi người, nhất là các bạn trẻ, cần một nơi chia sẻ, gặp gỡ nhau và lan tỏa văn hóa đọc. Vào thời điểm ấy, trên địa bàn thành phố Vinh chưa có một CLB nào về sách nên em và những người bạn đã đề đạt ý tưởng của mình lên ban giám hiệu nhà trường và đã được Ban Giám hiệu ủng hộ, hỗ trợ nhiệt tình".

Với sứ mệnh lan tỏa văn hóa đọc đến với mọi người, đặc biệt là học sinh trường Phan, trải qua 6 năm hoạt động, CLB đã gặt hái được nhiều thành công trong việc xây dựng nên một cộng đồng yêu sách với khoảng hơn 50 thành viên cho mỗi nhiệm kỳ hoạt động, cùng nhau phát triển nhiều hoạt động về sách đầy thú vị, có tầm ảnh hưởng và sức hút đặc biệt không chỉ trong địa bàn thành phố mà còn lan tỏa đến nhiều tỉnh thành khác trong cả nước.

Vào mỗi tháng, các thành viên trong CLB đăng tải các sản phẩm của mình, bao gồm các bài giới thiệu và bình luận sách, các nội dung (content) truyền thông đầy hài hước và thú vị liên quan đến sách được nhào nặn một cách sáng tạo... trên nhiều nền tảng mạng xã hội khác nhau với tần suất phù hợp để cân bằng với lịch học trên trường. 

Những bài viết với cách truyền tải ngộ nghĩnh, hài hước nhưng cũng rất chỉn chu của các thành viên được rất nhiều học sinh đón nhận và lan truyền, khơi gợi niềm yêu thích đối với việc đọc sách.

Năm 2021 vừa qua đã đánh dấu sự chuyển mình đầy tích cực của cuộc thi đối với giới trẻ. Lấy chủ đề: "Sự trưởng thành" và đề bài lấy cảm hứng từ câu chuyện thiếu nhi nổi tiếng "Peter Pan", CLB sách của trường THPT chuyên Phan Bội Châu đã nhận được hơn 250 bài dự thi xuất sắc đến từ mọi miền Tổ quốc và kiều bào ta ở nước ngoài. Những bài dự thi từ những em nhỏ tiểu học với dòng văn đầy trong sáng đến những bạn trẻ với hành văn đầy phóng khoáng và nhiệt huyết, hay cả những người trung niên với giọng văn cảm xúc và đầy chiêm nghiệm, tất cả đều được thể hiện thật rõ trong từng dòng chữ gửi về chương trình. 

Đó cũng chính là một phần mà Ban Tổ chức cuộc thi mong muốn nhận lại từ người tham gia - tình yêu đối với văn chương, sự đam mê đối với những con chữ và nguồn kiến thức bao la.

Sách trao nụ cười/garasale bán sách gây quỹ - trao đi là còn mãi: 

Đây là dự án được tổ chức bởi Phan Bookaholic Club kết hợp với Thành đoàn Vinh, với mục tiêu góp sách và thành lập những thư viện cộng đồng dành tặng các em nhỏ vùng cao có hoàn cảnh khó khăn ở tỉnh Nghệ An. Không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho các em học sinh vùng cao tiếp cận với nguồn tri thức hiện đại của xã hội, bắt kịp xu hướng thay đổi của thế giới, dự án còn là cơ hội để lan tỏa văn hóa đọc đến với mọi người, đặc biệt là giới trẻ hiện nay.

Bên cạnh "Sách trao nụ cười", CLB còn tổ chức chương trình bán sách gây quỹ từ thiện GARASALE vào những ngày cuối tháng 1 theo hàng năm. Với địa điểm bán ở hơn 10 trường Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông trên địa bàn thành phố Vinh, chỉ tính trong năm 2021, 600 cuốn sách đã được đưa đến tay các bậc phụ huynh cùng các bạn học sinh ở nhiều độ tuổi khác nhau. 

Vì vậy, bên cạnh việc gây quỹ từ thiện vì mục đích nhân đạo, dự án còn là cơ hội để phụ huynh hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc đọc sách đối với con trẻ cũng như chính bản thân mình. Trong những năm sắp tới, dự án hứa hẹn sẽ mở rộng quy mô chương trình để có thể lan tỏa sự giúp đỡ đến với nhiều người kém may mắn hơn trong cuộc sống này.

Workshop - nơi lan tỏa thông điệp gen Z: 

Vào tháng 4 hàng năm, các thành viên CLB háo hức tổ chức hội thảo với mục đích lan tỏa văn hóa đọc sách đến các bạn học sinh trên khắp thành phố Vinh, đồng thời cùng lắng nghe những chia sẻ, kinh nghiệm liên quan đến học tập từ những anh chị diễn giả có thành tích nổi bật trên con đường học vấn. Workshop được tổ chức bài bản, chỉn chu với sự quan tâm của hàng trăm bạn học sinh các bậc phụ huynh.

Cuộc thi "đọc sách sành điệu" - nơi tình yêu và tài năng được tỏa sáng: 

Mỗi dịp hè về, các thành viên CLB Phan Bookaholic cũng bắt đầu bước vào những hoạt động đầu tiên: cuộc thi viết online "Đọc sách sành điệu". Sự kiện này không chỉ giới hạn trong phạm vi thành phố mà còn được mở rộng trên phạm vi quốc gia hay thậm chí người Việt Nam đang học tập, cư trú ở nước ngoài với mục đích kết nối cộng đồng yêu sách, lan tỏa thông điệp tới nhiều người hơn. 

Qua 3 năm tổ chức, cuộc thi càng dần được hoàn thiện về cả mặt nội dung lẫn hình ảnh và đặt được nhiều thành tích nhất định.

Văn hóa đọc trong trường học tạo động lực cho hiệu quả đào tạo

Hiệu quả đào tạo của nhà trường cũng vì thế mà được mở rộng. Nhà trường vẫn duy trì kết quả rực rỡ trong các kì thi Quốc gia, khu vực và Quốc tế và kì thi THPT Quốc gia. 

Bên cạnh đó, những năm gần đây, nhà trường gặt hái được những kết quả rõ rệt về đào tạo toàn diện: có hai em học sinh lọt vào vòng chung kết năm của cuộc thi Olympia do Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức, trong đó em Nguyễn Thế Trung trở thành quán quân năm 2019; hai em đạt giải Nhất cuộc thi "Tuổi trẻ học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" năm 2019 (em Đậu Huy Minh) và năm 2021 (em Nguyễn Thương Huyền).

Vốn kiến thức sâu rộng được tích lũy từ việc đọc sách và tham gia nhiều hoạt động trải nghiệm đã trở thành nền tảng để học sinh nhà trường tự xuất bản những cuốn tạp chí chất lượng phục vụ môn chuyên và giải trí. Các tập san của lớp chuyên Văn và của CP The News - Nội san Trường THPT chuyên Phan Bội Châu ra mắt đều đặn và để lại nhiều ấn tượng và bạn đọc. 

Đặc biệt, mới đây ấn phẩm "EUNOIA" độc quyền do Mei Educational Organisation (một CLB học thuật của nhà trường) bao gồm 2 bản, tạp chí Tự nhiên và Xã hội được phân loại dựa theo các khối môn học đã trình làng. Cụ thể, cuốn tạp chí Tự nhiên sẽ bao gồm nội dung các môn học Toán, Lý, Hóa, Sinh, Tin; tương tự tạp chí Xã hội bao gồm các môn học Văn, Anh, Địa, Sử. Mỗi cuốn tạp chí còn lồng ghép thêm phần giải trí, với mục đích giúp các độc giả có thể "vừa học vừa chơi", giúp các bạn đọc có những phút giây thư giãn sảng khoái.

Qua đó, có thể khẳng định việc thúc đẩy văn hóa trong nhà trường đã đạt được những hiệu quả nhất định. Cán bộ, giáo viên có thêm động lực để đào sâu chuyên môn và không ngừng cập nhật tri thức mới, bắt kịp với xu thế giáo dục của thời đại 4.0. 

Thói quen đọc sách thường xuyên đã mở ra những khung trời mới tươi sáng, giàu màu sắc từ đó giúp thế giới nội tâm của các em thêm lạc quan, rộng mở, tiếp thêm động lực để các em đối diện những thách thức và áp lực trong đời sống học tập và sinh hoạt thường ngày./.

Anh Thơ – Thủy Hiền