Dịch COVID-19 đã thúc đẩy nhanh sự phát triển TMĐT Việt Nam

Tiềm năng thu hút nguồn vốn của DN Việt bất chấp dịch bệnh

Đầu tháng 11/2021, nền tảng thương mại Tiki đã thông báo về việc gọi được vốn 258 triệu USD vào thị trường Việt Nam thông qua vòng đầu tư thứ 5 của công ty. Vòng đầu tư này được dẫn dắt bởi tập đoàn bảo hiểm AIA và các nhà đầu tư danh tiếng khác như Mirae Asset, Taiwan Mobile, Yuanta Fund, STIC Investments...

Thông tin từ Tiki khẳng định, khoản đầu tư này không chỉ thể hiện sự công nhận của các nhà đầu tư đối với những thành tựu và nỗ lực của toàn bộ tập thể Tiki trong suốt thời gian qua. Nó còn khẳng định bản lĩnh và tiềm năng thu hút các nguồn vốn trên toàn cầu của doanh nghiệp Việt.

Nguồn vốn này sẽ được Tiki tập trung hoàn toàn vào Việt Nam, cụ thể nhằm xây dựng hạ tầng, từ công nghệ, chuỗi cung ứng… cho đến đào tạo nguồn nhân lực, tạo ra nhiều hơn nữa công ăn việc làm ổn định cho người dân Việt Nam. Điều này thể hiện cam kết lâu dài của Tiki trong việc mang lại lợi ích bền vững cho người tiêu dùng và doanh nghiệp (DN), để biến những tiềm năng của thị trường Việt Nam trở thành hiện thực.

Đây cũng là lần đầu tiên Tiki chính thức chia sẻ về thông tin tài chính. Lý giải về quyết định này, đại diện Tiki cho rằng, do nhận thấy việc gọi vốn thành công trong khoảng thời gian cao điểm dịch bệnh này mang nhiều ý nghĩa không chỉ cho riêng Tiki mà còn khẳng định bản lĩnh và tiềm năng thu hút các nguồn vốn trên toàn cầu của DN Việt bất chấp thời điểm.

Đại diện Tiki cũng hy vọng sự phát triển một thập kỷ của Tiki có thể tạo nhiều niềm tin, sự cổ vũ cho các DN công nghệ Việt Nam dám nghĩ lớn, dám làm lớn.

Tiki hiện đang tích cực đầu tư vào cơ sở hạ tầng logistics và năng lực vận hành, bao gồm hệ thống kho bãi, đội ngũ vận hành, nhân viên giao hàng… nhằm đẩy mạnh hoạt động giao vận phủ toàn bộ khu vực Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng và các tỉnh lân cận. 

Theo lộ trình phát triển, Tiki cũng hướng đến tới mục tiêu tự động hóa 50% chuỗi hệ thống Trung tâm vận hành và kho, trong đó Trung tâm vận hành chính tự động hóa 100%. Bên cạnh đó, Tiki còn lên kế hoạch nâng cấp mô hình giao nhanh thực phẩm tươi sống TikiNGON trong 1 giờ (thay vì 3 giờ như hiện tại), và mở rộng dịch vụ TikiPRO giao lắp theo lịch hẹn trên nhiều tỉnh thành khắp cả nước.

Trong tương lai, nhằm phát triển về mặt công nghệ, Tiki và AIA Việt Nam sẽ cùng nghiên cứu và triển khai xây dựng nền tảng insurtech (công nghệ cho lĩnh vực bảo hiểm) với đa dạng lựa chọn về sản phẩm bảo hiểm, dịch vụ hỗ trợ tài chính thiết thực giúp tiết kiệm thời gian, công sức, thủ tục giấy tờ cho khách hàng.

Dự kiến vào cuối tháng 12/2021, khách hàng có thể mua bảo hiểm sức khỏe AIA Việt Nam ngay trên Tiki và trong tương lai gần có thể sử dụng tính năng quản lý hồ sơ bảo hiểm và gửi các yêu cầu giải quyết quyền lợi thông qua nền tảng thương mại điện tử này.

Song song đó, Tiki cũng sẽ tập trung hoàn thiện cơ sở hạ tầng Tini App - nền tảng công nghệ mở cho phép các cá nhân, đơn vị kinh doanh và cộng đồng công nghệ tự do thiết lập, tích hợp và phát hành các ứng dụng của riêng mình ngay trên Tiki. Đồng thời, Tiki Hackathon 2022 cũng được dự tính triển khai trên quy mô lớn nhằm thu hút và nuôi dưỡng các nhân tài CNTT, kết nối và hỗ trợ các startup Việt Nam, qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển và tinh thần khởi nghiệp trong nước.

Tiki liên tục đạt mức tăng trưởng 2 con số trong suốt 2 năm qua

Cũng theo thông tin từ Tiki, bất chấp nhiều thách thức và biến động của thị trường, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch COVID-19 kéo dài, Tiki liên tục duy trì mức tăng trưởng 2 con số trong suốt thời gian qua, như quý 3/2021 cũng ghi nhận sự tăng trưởng đột phá ở nhiều sản phẩm và dịch vụ. Cụ thể, dịch vụ giao thực phẩm tươi sống TikiNGON đã thiết lập kỷ lục tăng trưởng khoảng 2000% so với cùng kỳ năm ngoái. Số lượng hội viên sử dụng dịch vụ giao hàng nhanh TikiNOW 2 giờ đã tăng gấp 3 lần, và khối lượng hàng hóa của TikiPRO - dịch vụ giao hàng và lắp ráp theo lịch hẹn tăng trưởng xấp xỉ 150% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tiki đã tăng khoảng hai lần số lượng sản phẩm, tăng gấp ba lần danh mục hàng hóa đặc biệt trong ngành hàng thực phẩm tươi sống TikiNGON nhằm đáp ứng nhu cầu cấp thiết của người dân trong đại dịch. Bên cạnh đó, Tiki cũng chú trọng cung cấp các giải pháp giao hàng, kho vận nhanh chóng với giá thành hợp lý, đi kèm với các dịch vụ hỗ trợ nhà bán và DN, đồng thời đầu tư vào tự động hóa, tiên phong ứng dụng robot vận chuyển, nâng cao năng lực vận hành kho vận lên gấp 2 lần.

Bên cạnh đó, dịch COVID-19 cũng khiến việc "đi chợ online" đang dần trở xu hướng mua sắm mới trong tương lai. Khi người dùng Việt Nam ngày càng sở hữu nhiều thiết bị điện tử thông minh như điện thoại, máy tính bảng và tiếp cận nhiều hơn với công nghệ, các nhà bán hàng cũng đang dần số hóa để kịp thời đáp ứng với thời đại công nghệ 4.0. Và dịch COVID-19 chính là nhân tố quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của xu hướng này.

Theo Tiki, trong tương lai, không chỉ các loại thực phẩm, nông sản trên nền tảng TMĐT chứng kiến mức tăng trưởng vượt trội, mà các dịch vụ, sản phẩm số (dịch vụ thanh toán hóa đơn, mua bảo hiểm online,…) cũng được dự đoán có những bước tiến nhảy vọt đáng kể.

Thị trường TMĐT Việt Nam vốn có nhiều lợi thế để tăng trưởng ngay từ ban đầu, trong đó, ảnh hưởng của dịch COVID-19 và giãn cách xã hội đã giúp thúc đẩy sự phát triển của ngành TMĐT nhanh hơn dự kiến. Báo cáo e-Conomy SEA 2021 cũng cho thấy một xu hướng "bình thường mới" khi thói quen của người dùng đã bắt đầu có những thay đổi. Cụ thể, Việt Nam đã có đến 8 triệu người tiêu dùng số mới kể từ khi đại dịch bắt đầu (tính đến nửa đầu năm 2021), với 55% trong số họ đến từ các khu vực không thuộc cấp thành thị.

Báo cáo e-Conomy SEA 2021 khẳng định đa số các ngành trực tuyến tiếp tục tăng trưởng mạnh ở mức hai con số so với cùng kỳ năm trước. Tổng giá trị hàng hoá (GMV) của Việt Nam năm 2021 dự kiến đạt 21 tỷ USD, tăng 31% so với năm trước. Sự gia tăng này về cơ bản là nhờ vào sức tăng trưởng 53% của ngành TMĐT cho dù thị trường du lịch trực tuyến bị thu hẹp do các quy định hạn chế di chuyển. Dự kiến vào năm 2025, toàn bộ nền kinh tế Internet sẽ đạt giá trị 57 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng kép hằng năm (CAGR) đạt 29%, và được dự báo đạt 220 tỷ USD vào năm 2030, đứng thứ hai trong khu vực sau Indonesia.

"Thị trường TMĐT Việt Nam nói riêng và ngành kinh tế số ở VN nói chung vốn đã sở hữu những lợi thế cạnh tranh để tăng trưởng vượt bậc. Dịch COVID-19 chính là nhân tố thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của TMĐT Việt Nam nhanh hơn bao giờ hết", thông tin từ Tiki khẳng định.

Vẫn còn rào cản về mặt địa lý, công nghệ và tâm lý e ngại khi mua hàng online

Mặc dù vậy, theo thông tin từ Tiki, TMĐT ở Việt Nam cũng gặp những thách thức nhất định, đầu tiên là những hạn chế về mặt địa lý và công nghệ. Cụ thể, các nhà bán hàng ở các vùng nông thôn, ngoại ô vốn đã quen với mô hình bán hàng trực tiếp (offline) truyền thống, không có nhiều cơ hội tiếp cận nền tảng TMĐT và không có nhiều kinh nghiệm trong việc vận hành bán hàng trực tuyến (online). 

Để giải quyết điều này, thông qua sự kết nối của các cơ quan nhà nước như Sở Công Thương TP. HCM, Cục TMĐT và Kinh tế số - Bộ Công thương, Tiki đã hỗ trợ các nhà vườn lên sàn, đồng thời, tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn, giúp nhà bán hàng có thể vận hành việc kinh doanh hiệu quả và bền vững nhất trên sàn TMĐT Tiki.

Thách thức tiếp theo là về phía người tiêu dùng, đặc biệt là ở những vùng nông thôn chưa có nhiều cơ hội tiếp cận công nghệ, khách hàng vẫn còn tâm lý e ngại mua hàng online, lo sợ mua nhầm phải hàng giả, hàng kém chất lượng khi mua sắm trên các sàn TMĐT.

Nhằm giúp người mua có được trải nghiệm mua sắm tốt nhất, Tiki kiểm tra gắt gao chất lượng sản phẩm đăng bán trên Sàn nhằm đảm bảo hàng chính hãng, chất lượng nhất khi đến tay khách hàng. Ngoài ra, Tiki còn có riêng đội ngũ chăm sóc khách hàng TikiCare để hỗ trợ giải đáp mọi thắc mắc cũng như đảm bảo quyền lợi của người mua.

Ngoài ra, sự hỗ trợ của Nhà nước truyền thông rộng rãi cho kênh TMĐT cũng sẽ giúp nhà bán ở các vùng lân cận có thêm sự lựa chọn để phát triển kinh doanh bền vững hơn, đồng thời giúp khách hàng có thêm kênh mua sắm an toàn, tiết kiệm trong thời đại công nghệ số.

Đánh giá về việc các quy định hiện nay cho TMĐT đã đủ để lĩnh vực này phát triển hay chưa, thông tin từ Tiki khẳng định, các chính sách của cơ quan quản lý đã giúp ích rất nhiều cho ngành công nghệ nói chung và TMĐT nói riêng, trong đó có Tiki, bao gồm từ việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng, thực hiện quy trình pháp lý, thu hút vốn đầu tư nước ngoài đến hỗ trợ vận hành thông qua các chính sách hỗ trợ startup công nghệ.

Dù vẫn còn điểm một số hạn chế, bất cập, nhưng việc nhà nước đồng hành sâu sát với các công ty TMĐT đã thúc đẩy ngành TMĐT phát triển, tạo ra nhiều lợi ích và giá trị cho người tiêu dùng, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19 gây nhiều khó khăn đến với nền kinh tế.

Điều này được minh chứng thông qua việc trong suốt khoảng thời gian đỉnh điểm dịch bệnh tháng 7/2021, Sở Công Thương TP. HCM đã tận dụng thế mạnh TMĐT để tạo ra liên minh TMĐT nhằm phục vụ nhu cầu cấp thiết của người dân. Về phía Tiki, nhà nước đã kết nối trực tiếp Tiki với nhà vườn, giảm bớt các thủ tục để Tiki có thể hoạt động, vận hành, giúp Tiki tăng số lượng nhà bán, mở rộng danh mục sản phẩm, giúp khách hàng có nhiều cơ hội lựa chọn các loại thực phẩm chất lượng, giá thành bình ổn./.

Nguyễn Khiêm