Blockchain giải bài toán minh bạch hoá công tác từ thiện

Minh bạch hóa các giao dịch từ thiện

Ông Huy Nguyễn - đồng sáng lập kiêm CTO tại KardiaChain cho biết, minh bạch và tự động là hai tính chất tự nhiên của công nghệ chuỗi khối (blockchain), vì thế đối với bất kỳ cơ chế sản phẩm nào cần sự minh bạch thì blockchain sẽ đóng góp được nhiều.

Cụ thể, nếu các giao dịch từ thiện được thực hiện và lưu trữ trên blockchain thì tự các giao dịch đã được lưu lại trên sổ cái, và có thể được kiểm chứng ngay lập tức bởi tất cả mọi người. Sẽ không còn việc phải sao kê hoặc xin phép giấy tờ từ một tổ chức bất kỳ.

"Nếu các quỹ từ thiện tích hợp blockchain thì mỗi giao dịch người gửi đến sẽ được ghi vào blockchain và tất cả mọi người đều có thể thấy để kiểm chứng số tiền, so với số tiền thật sự nhận được", ông Huy Nguyễn nhấn mạnh.

Cùng quan điểm này, bà Lynn Hoàng - Giám đốc Binance Việt Nam cho rằng, công nghệ blockchain có thể giúp người gây quỹ từ thiện xây dựng lòng tin với các nhà tài trợ, người nhận và các bên liên quan khác tiếp cận đúng người và cải thiện chi phí quản lý và hiệu quả. Khi ứng dụng blockchain trong công tác quản lý quỹ từ thiện, các nhà tài trợ hoàn toàn có thể thấy được đường đi của khoản tiền mà mình đóng góp. Nền tảng được xây dựng dựa trên công nghệ Blockchain để đảm bảo rằng quy trình có thể theo dõi, bất biến và đáng tin cậy.

Cụ thể, theo bà Lynn Hoàng, ứng dụng công nghệ blockchain có thể giúp Quỹ từ thiện tạo ra mối quan hệ minh bạch với các nhà tài trợ và người nhận cũng như với các bên liên quan khác. Đồng thời, công nghệ này cũng giúp giảm chi phí hành chính thông qua tự động hóa và thông qua số lượng nhỏ nhất của các trung gian; tạo ra sức mạnh tổng hợp rộng rãi và hoàn chỉnh giữa đông đảo người tham gia trong hệ thống từ thiện.

Hồi sinh niềm tin cho hoạt động từ thiện

Theo ông Phan Đức Trung, Chủ tịch HĐQT của Decom Holdings, từ thiện là một hoạt động yêu cầu minh bạch cao. Bởi các quỹ từ thiện thường có chi phí trung gian hoặc bộ máy trung gian tạo ra chi phí không minh bạch. Dẫn tới số tiền chi cho hoạt động từ thiện rất thấp so với số huy động. Như báo cáo năm 2013 của Tampa Bay Times rằng 50 tổ chức từ thiện tồi nhất của Hoa Kỳ chỉ góp 4% số tiền họ huy động được. Hay báo cáo năm 2019 của Money Inc chỉ ra 20 tổ chức từ thiện hoạt động kém tại Hoa kỳ thì có những tổ chức chỉ góp dưới 2% số tiền họ huy động.

"Blockchain có thể giúp giải được bài toán này, hiện trên thế giới hiện có nhiều quỹ từ thiện lớn đã ứng dụng rất tốt công nghệ blockchain trong việc quản lý quỹ như Chương trình lương thực thế giới với dự án "Build block". Dự án này đã cắt giảm được rất nhiều chi phí trung gian cũng như đạt được độ minh bạch cao trong hoạt động. Hay như BitGive là tổ chức phi lợi nhuận thành lập năm 2013. BitGave là nền tảng đầu tiên tận dụng tiềm năng của công nghệ blockchain để giảm chi phí giao dịch, đẩy nhanh quá trình quyên góp và cung cấp sự minh bạch để tăng khả năng theo dõi tiến trình của các hoạt động từ thiện", ông Trung chia sẻ.

Trong khi đó, bà Lynn Hoàng - Giám đốc Binance Việt Nam, công nghệ blockchain có thể giúp hồi sinh hình ảnh của các tổ chức từ thiện sẵn sàng chấp nhận ứng dụng công nghệ này. Bằng cách giảm thiểu chi phí hành chính thông qua tự động hóa, cung cấp trách nhiệm giải trình nhiều hơn thông qua các mốc đưa ra có thể truy nguyên và cho phép các nhà tài trợ thấy rõ hơn nguồn tiền của họ đang đi đến đâu, blockchain có thể giúp khôi phục niềm tin của công chúng đối với hoạt động từ thiện.

Ví dụ Binance Charity Foundation (BCF), được thành lập vào tháng 7/2018 là một mô hình mới kết hợp công nghệ blockchain với tổ chức từ thiện truyền thống. BCF là một nền tảng quyên góp mang tính cách mạng dành cho các tổ chức phi lợi nhuận nhằm cung cấp tính minh bạch và trách nhiệm giải trình bằng cách cung cấp thông tin tài chính cho các nhà tài trợ.

Tất cả các khoản quyên góp gửi đến BCF đều được chuyển trực tiếp đến những người thụ hưởng và toàn bộ quá trình quyên góp được công khai và minh bạch. Lương của toàn bộ nhân viên BCF, chi phí đi lại của nhóm và chi phí để vận hành hệ thống quyên góp đều do Binance đài thọ.

Ông Trung khẳng định, minh bạch hóa các hoạt động không chỉ mang tính truy xuất một chiều mà nó còn phải mang tính hai chiều. Nghĩa là việc sử dụng tiền theo dõi sau khi chi tiêu sẽ phải đúng mục đích vốn mà xưa nay một hệ thống kế toán được thiết kế làm điều đó. Thiết kế tương lai các hợp đồng thông minh phải tạo được những bước tiến vượt trội từng bước so với hệ thống kế toán. Điều này hoàn toàn làm được khi có sự kết hợp của chuyên gia kế toán kiểm toán và nhà lập trình blockchain. Lúc ấy chắc chắn ứng dụng công nghệ thông qua các hợp đồng thông minh (smart contract) sẽ làm giảm đáng kể việc theo dõi giữa chi từ thiện và nguồn huy động. Ngoài ra, việc ứng dụng blockchain còn giúp theo dõi sự biến động nguồn vốn và tài sản và có thể theo dõi rất nhiều các mục tiêu khác nhau.Thậm chí những bài giải này xuất phát ở quy mô từng nơi từng khu vực nhỏ lẻ tự phát. Nhưng về lâu dài do quy mô của blockchain hoàn toàn có thể sinh ra các tảng từ thiện mang tính toàn cầu. Và chính sự minh bạch cao sẽ quyết định quy mô phát triển của platform đó.

"Do đó, công tác quản lý tài chính cũ sẽ bị cạnh tranh bởi các quy tắc quản trị tài chính mới với cách thức hoạt động không ngừng nghỉ 24/7 và không có giới hạn quốc gia của công nghệ blockchain", ông Trung nhấn mạnh.

Ly Nguyễn