Quản trị điện tử giúp chính phủ Serbia tăng cường hiệu quả và tính minh bạch

Trong khi phần đông các nước chật vật kiếm đủ vắc-xin ngừa Covid-19 thì Serbia lại đối mặt với một trận chiến hoàn toàn khác: thuyết phục người dân thế nào để họ chịu tiêm.

Theo Inquirer, quốc gia nhỏ bé ở vùng Balkan này hiện có nhiều vắc-xin ngừa Covid-19 tới mức họ thậm chí còn sẵn sàng tiêm cho bất cứ người ngoại quốc nào có thể tới nước này. Việc này dẫn tới hàng nghìn "du khách vắc-xin" từ các nước láng giềng ồ ạt kéo tới Serbia.

Thủ đô Belgrade đã ký những thỏa thuận để đảm bảo có 15 triệu liều vắc-xin cho dân số khoảng 7 triệu người. Hiện, Serbia đã có khoảng 3 triệu liều, gồm các vắc-xin ngừa Covid-19 do Pfize, AstraZeneca, Sputnik V và Sinopharm sản xuất. Serbia đã tiêm 2 triệu liều và trở thành quốc gia đầu tiên ở châu Âu và là quốc gia dẫn đầu thế giới về số lượng người được tiêm vắc-xin Covid-19.

Thủ tướng Serbia Ana Brnabić đã có những chia sẻ với ITU News về kinh nghiệm ứng phó với Covid-19 của quốc gia này cũng như các chiến lược, kế hoạch phát triển kỹ thuật số và thúc đẩy bao trùm, khả năng tiếp cận của mọi người dân.

Số hóa và quản trị điện tử

Serbia, đất nước với khoảng 7 triệu dân, hiện đang đặt mục tiêu trở thành một "xã hội số" kiểu mẫu. Để thực hiện mục tiêu này, theo bà Ana Brnabić, từ một vài năm trước, Serbia đã đặt chuyển đổi số trở thành ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của chính phủ.

"Chúng tôi coi đó không chỉ là một ưu tiên mà còn là sự cần thiết để cải cách thủ tục hành chính công và cải thiện đời sống của người dân, bao gồm mở rộng dịch vụ công, thúc đẩy nền kinh tế thông qua giáo dục tốt hơn, củng cố môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài và tạo việc làm", bà Ana Brnabić cho biết.

Thủ tướng Ana Brnabić giải thích cách số hóa trở thành trọng tâm của mọi thứ mà chính phủ Serbia đang cố gắng đạt được. Điều này đã bao gồm sự chuyển đổi sang quản trị điện tử để làm cho chính phủ trở nên "hoàn toàn lấy công dân làm trung tâm". Nhưng những lợi ích đã vượt ra ngoài hiệu quả và tăng tính minh bạch.

"Kể từ sự ra đời của các dịch vụ điện tử bắt đầu vào ngày 1/6/2017, chính phủ đã tiết kiệm được hơn 180 triệu mảnh giấy A4", bà Ana Brnabić chia sẻ.

Sự tập trung vào số hóa này cũng giúp đất nước vượt qua những thách thức của đại dịch Covid-19 - với giáo dục là một câu chuyện thành công cụ thể khi trẻ em có thể chuyển sang học trực tuyến.

"Đây là một quá trình không ngừng phát triển, nhưng chúng tôi đang đi đúng hướng và đã đạt được những tiến bộ vượt bậc", Thủ tướng Serbia nhấn mạnh. Nhiều chính sách số hóa được đưa ra. Chiến lược trí tuệ nhân tạo (AI), luật tài sản kỹ thuật số, sandbox (đối với bảo mật máy tính) và chiến lược sức khỏe số đang trong quá trình dự thảo và hoàn thiện. Chương trình chính phủ điện tử của Serbia sẽ tạo ra khoảng 300 dịch vụ điện tử mới cho người dân và doanh nghiệp.

Để thúc đẩy phát triển kỹ thuật số hơn nữa, bà Ana Brnabić cho biết: Về cơ sở hạ tầng, chúng tôi đặt mục tiêu cung cấp băng rộng cho 99% hộ gia đình vào năm 2025. Đầu tiên, chúng tôi đánh giá mức độ phủ sóng hiện tại thông qua việc lập bản đồ của cơ quan quản lý quốc gia và sau đó đưa ra chương trình cung cấp thông tin liên lạc tốc độ cao, giá cả phải chăng cho hơn một nửa triệu hộ gia đình ở các khu vực dân cư thưa thớt. Chúng tôi xem quyền truy cập băng thông rộng cơ bản là quyền của công dân. Điều này đòi hỏi phải thiết lập các nghĩa vụ dịch vụ toàn cầu (USO) và khuyến khích đầu tư tư nhân.

Về giáo dục, các quy định mới hỗ trợ việc sử dụng công nghệ hỗ trợ, giới thiệu hình thức đào tạo từ xa để tiếp cận nhiều học sinh hơn, và kêu gọi xây dựng các tài liệu giảng dạy dựa trên nguyên tắc thiết kế phổ quát. Các công nghệ đột phá sẽ được giảng dạy trong suốt chu trình giáo dục tại Serbia, chuẩn bị cho học sinh, sinh viên các kỹ năng như viết mã để thành công trong sự nghiệp tương lai.

"Chúng tôi là một trong những quốc gia đầu tiên ở châu Âu đưa lập trình trở thành một môn học bắt buộc trong các trường tiểu học. Nhiều học sinh sau đó tiếp tục theo học các chương trình ICT chuyên biệt ở các trường trung học", Thủ tướng Ana Brnabić nhấn mạnh.

Cùng với các quốc gia châu Âu khác, Serbia cũng có kế hoạch giới thiệu sách giáo khoa số, đào tạo giáo viên về các lớp học số và trang bị cho mỗi lớp học mạng cục bộ không dây (WLAN) ngay từ những ngày đầu. Song song đó, Serbia đang đẩy mạnh hệ sinh thái khởi nghiệp và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. "Chúng tôi hy vọng sẽ sớm mở viện AI đầu tiên của khu vực", Thủ tướng Ana Brnabić cho biết.

Hoàn toàn lấy người dân làm trung tâm

Tuy nhiên, đối với chính phủ Serbia, điều quan trọng nhất là đảm bảo mọi người dân đều hưởng lợi từ những tiến bộ số và sự phát triển của kinh tế - xã hội, bao gồm khả năng của mỗi người để đạt được mức sống tốt và thịnh vượng thông qua việc tham gia đầy đủ vào các hoạt động kinh tế, xã hội và văn hóa.

Hai điều kiện tiên quyết cơ bản để thực hiện được điều này là kiến thức kỹ thuật số và khả năng kết nối của mọi người dân.

Chiến lược Mạng thế hệ mới của Serbia xác định sự hòa nhập xã hội là rất quan trọng đối với các mục tiêu phát triển kinh tế, bên cạnh việc xây dựng kỹ năng kỹ thuật số và khả năng đọc viết.

Những mục tiêu đó đã được phản ánh đầy đủ trong Chiến lược quốc gia về cải thiện tình trạng của người khuyết tật giai đoạn 2020-2024 của Serbia. Trọng tâm cốt lõi là đảm bảo tiếp cận ICT cùng với việc giới thiệu các công nghệ hỗ trợ. Chiến lược quốc gia về cải thiện tình trạng của người khuyết tật giai đoạn 2020-2024 dự đoán nhu cầu tiếp cận thông tin tin cậy đối với người khuyết tật, đặc biệt liên quan đến sự tham gia chính trị, công lý, dịch vụ xã hội và y tế, ưu đãi việc làm, dịch vụ truyền thông và giáo dục ở tất cả các cấp. Nó nhằm mục đích đảm bảo quyền truy cập toàn diện vào các công nghệ mới, cũng như các dịch vụ thông tin trong các tình huống khẩn cấp. Và tất cả các cơ quan nhà nước phải đảm bảo khả năng truy cập vào các trang web và các dịch vụ chính phủ điện tử của họ.

TH