Ứng dụng ICT thiết thực hỗ trợ người khuyết tật, nạn nhân bom mìn tại Việt Nam

Theo thông tin tại Hội thảo Công bố số liệu về người khuyết tật và nạn nhân bom mìn của tỉnh Quảng Bình và Bình Định do Cục bảo trợ xã hội (Bộ LĐTB&XH) phối hợp với Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và KOICA tổ chức mới đây tại Hà Nội, tính đến tháng 9/2019, gần 75,000 người khuyết tật đăng ký trên phần mềm quản lý thông tin người khuyết tật và nạn nhân bom mìn tại tỉnh Quảng Bình và Bình Định, trong số đó hơn 12% là nạn nhân bom mìn.

Toàn cảnh Hội thảo

Con số này được tổng hợp từ dữ liệu chính thức đầu tiên về người khuyết tật và nạn nhân bom mìn của hai tỉnh Quảng Bình và Bình Định. Dữ liệu được công bố chính thức bởi Cục bảo trợ xã hội thuộc Bộ Lao động Thương Binh và Xã hội (LĐTB&XH) trong Hội thảo Công bố số liệu tại Hà Nội ngày hôm nay.

Hội thảo là một hoạt động thuộc hợp phần hỗ trợ nạn nhân của dự án “Việt Nam – Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh”. Dự án do Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc - KOICA tài trợ và được thực hiện bởi Trung tâm hành động bom mìn quốc gia Việt Nam (VNMAC) và UNDP Việt Nam.

Tại hội thảo, TS. Nguyễn Văn Hồi, Cục trưởng Cục Bảo trợ Xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, xây dựng phần mềm quản lý thông tin người khuyết tật và nạn nhân bom mìn, một hoạt động thuộc hợp phần hỗ trợ nạn nhân của dự án "Việt Nam-Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh". Dự án do Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) tài trợ và được thực hiện bởi VNMAC và UNDP Việt Nam.

TS. Nguyễn Văn Hồi, Cục trưởng Cục Bảo trợ Xã hội

Nhờ sự phối hợp giữa Trung tâm Quốc tế, công ty phần mềm Trí Nam và Cục bảo trợ xã hội, phần mềm đăng ký và quản lý thông tin người khuyết tật và nạn nhân bom mìn đã được triển khai trên toàn bộ 318 xã thuộc hai tỉnh Quảng Bình và Bình Định từ tháng 5 tới tháng 9/2019.

Phát biểu tại Hội thảo, bà Sitara Syed, Phó đại diện thường trú UNDP Việt Nam nhấn mạnh tầm quan trọng của dữ liệu trong việc thiết kế và xây dựng các dịch vụ hỗ trợ phù hợp cho người khuyết tật và nạn nhân bom mìn.

"Việc xây dựng, triển khai các can thiệp dựa trên bằng chứng nhằm hỗ trợ người khuyết tật, nạn nhân bom mìn và những nhóm yếu thế khác nhằm đảm bảo "không ai bị bỏ lại phía sau". Chúng tôi tin tưởng rằng phần mềm đăng ký, quản lý thông tin người khuyết tật và nạn nhân bom mìn sẽ được sử dụng rộng rãi trên toàn quốc; số liệu về người khuyết tật và nạn nhân bom mìn sẽ được cập nhật thường xuyên. Các tổ chức phi chính phủ, các nhà hoạch định chính sách và nhà lập pháp sẽ tiếp cận những số liệu này một cách dễ dàng để xây dựng các chương trình, chính sách, pháp luật để hỗ trợ người khuyết tật và nạn nhân bom mìn một cách hiệu quả hơn", bà Sitara Syed chia sẻ.

Bà Sitara Syed, Phó đại diện thường trú UNDP Việt Nam

Theo báo cáo số liệu này, trong tổng số người khuyết tật đăng ký trên phần mềm, 46% người khuyết tật là phụ nữ. Khoảng 7% là trẻ em dưới 15 tuổi, 40% là người khuyết tật có độ tuổi từ 15-59, và 39% có độ tuổi từ 60-79. Trung bình, cứ 10 người khuyết tật có 8 người khuyết tật nặng và đặc biệt nặng.

Trong số 9.100 nạn nhân bom mìn, đa số đăng ký là nạn nhân từ các cuộc chiến tranh với độ tuổi từ 60 - 79 tuổi. Số lượng nạn nhân nam gấp đôi số lượng nạn nhân nữ.

Hầu hết người khuyết tật và nạn nhân bom mìn đều có nhu cầu được hỗ trợ để có cuộc sống tốt hơn cả về mặt kinh tế và xã hội. Những dịch vụ hỗ trợ bao gồm: phẫu thuật chỉnh hình và phục hồi chức năng, tư vấn và hỗ trợ tâm lý, vật lý trị liệu, kết nối tạo công ăn việc làm, đào tạo nghề và tiếp cận trợ cấp xã hội và các chế độ chính sách khác.

Ông Trần Cảnh Tùng, Trưởng phòng Công tác xã hội (Bộ LĐTB&XH) cho biết: "Hiện phần mềm có thể giúp người dùng là các nhân viên và cộng tác viên công tác xã hội quản lý nhu cầu của nạn nhân bom mìn, xây dựng kế hoạch hỗ trợ nạn nhân nhanh chóng và gửi báo cáo lên cấp quản lý dễ dàng. Ở cấp độ quản lý, cán bộ cấp huyện và tỉnh cũng có thể phê duyệt các kế hoạch hỗ trợ nạn nhân thông qua phần mềm thuận tiện và kịp thời. Phần mềm cũng cho phép các bên liên quan có thể rà soát lịch sử hỗ trợ người khuyết tật và nạn nhân bom mìn. Với những tính năng trên, phần mềm này không chỉ đơn giản hóa quy trình hỗ trợ người khuyết tật và nạn nhân mà còn là một công cụ thu thập và xử lý dữ liệu hiệu quả"

Tham gia Hội thảo, những người là nạn nhân bom mìn tại Quảng Bình đã chia sẻ câu chuyện và kinh nghiệm của bản thân sau tai nạn do bom mìn và tàn dư chiến tranh gây ra cũng như những mong muốn, nhu cầu được hỗ trợ từ chính phủ và các cơ quan liên quan. Hầu hết các đại biểu đều mong muốn phần mềm này sẽ được sử dụng rộng rãi ở các tỉnh thành khác của Việt Nam, nhằm hỗ trợ việc đăng ký và quản lý trường hợp người khuyết tật và nạn nhận bom mìn trên toàn quốc một cách tốt hơn.

Ông Trịnh Đình Dương, Phó Giám đốc Sở LĐTB&XH tỉnh Quảng Bình cho biết: Trước khi bắt tay vào triển khai thu thập thông tin, Sở LĐTB&XH tỉnh đã thành lập ban quản lý dự án để xây dựng kế hoạch và hướng dẫn cụ thể đến các địa phương; điều động cán bộ trung tâm Công tác xã hội hỗ trợ cho các địa phương khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; ngoài ra tăng cường công tác tuyên truyền để người dân và đối tượng hiểu và nắm bắt được thông tin của dự án.

Trong thời gian tới phần mềm quản lý thông tin cần được nâng cấp ứng dụng online trên điện thoại di động. Đồng thời, Cục trưởng Cục Bảo trợ Xã hội cũng đưa ra những đề xuất kế hoạch hỗ trợ người khuyết tật, nạn nhân bom mìn như:

Nghiên cứu, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý liên quan đến dịch vụ công về Công tác xã hội và trợ giúp xã hội đối với nạn nhân bom mìn và người khuyết tật; hỗ trợ cung cấp dịch vụ về y tế, phục hồi chức năng, công tác xã hội trên cơ sở kết quả rà soát, thu thập thông tin nạn nhân bom mìn, người khuyết tật;

Hỗ trợ các địa phương triển khai mô hình sinh kế cho nạn nhân bom mìn, người khuyết tật và gia đình nạn nhân bom mìn, người khuyết tật để ổn định cuộc sống hòa nhập cộng đồng tại 2 tỉnh Quảng Bình và Bình Định;

Tiếp tục nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, nhân viên và cộng tác viên công tác xã hội tại các Trung tâm công tác xã hội, Trung tâm Bảo trợ xã hội, xã, phường làm công tác quản lý trường hợp, trợ giúp nạn nhân bom mìn, người khuyết tật… 

Chức năng quản lý theo từng trường hợp đã được cập nhật trên phần mềm. Ứng dụng này có thể giúp người dùng là các nhân viên và cộng tác viên công tác xã hội quản lý nhu cầu của nạn nhân bom mìn hiệu quả hơn, xây dựng kế hoạch hỗ trợ nạn nhân nhanh chóng hơn và gửi báo cáo lên cấp quản lý dễ dàng hơn.

Ở cấp độ quản lý, cán bộ cấp huyện và tỉnh cũng có thể phê duyệt các kế hoạch hỗ trợ nạn nhân thông qua phần mềm thuận tiện và kịp thời. Phần mềm cũng cho phép các bên liên quan có thể rà soát lịch sử hỗ trợ người khuyết tật và nạn nhân bom mìn.

Với những tính năng trên, phần mềm này không chỉ đơn giản hóa quy trình hỗ trợ người khuyết tật và nạn nhân mà còn là một công cụ thu thập và xử lý dữ liệu hiệu quả. Phần mềm này kỳ vọng sẽ được sử dụng rộng rãi ở các tỉnh thành khác của Việt Nam nhằm hỗ trợ việc đăng ký và quản lý trường hợp người khuyết tật và nạn nhận bom mìn trên toàn quốc một cách tốt hơn.

Minh Thiện