Làm thế nào để giải quyết vấn nạn đạo đức trong kỷ nguyên của AI

Nếu bạn là một nhà lãnh đạo doanh nghiệp, rất có thể là bạn cũng vậy, sẽ cần phải tìm cách để duy trì tập trung cả hai mục đích là chiến thắng và đạo đức khi các mô hình kinh doanh thay đổi xung quanh bạn. Và bạn sẽ cần phải làm như vậy, hơn nữa, trong một nền kinh tế toàn cầu, nơi mọi người không phải lúc nào cũng đồng ý về những vấn đề mang tính đạo đức. Làm thế nào bạn có thể gặt hái những lợi ích của tiến bộ công nghệ trong khi điều hướng các tình huống khó xử mới mà nó tạo ra?

Trong khi các công ty và CEO từ lâu đã phải đối mặt với tình thế khó khăn trong việc cân bằng áp lực hiệu suất ngắn hạn và dài hạn với trách nhiệm và đóng góp cho một hệ sinh thái bền vững, họ phải làm như vậy trong thời đại tiến bộ công nghệ chưa từng có. Chúng ta gọi thời đại này là Cách mạng công nghiệp thứ tư.

Trong thời đại này, các doanh nghiệp cần phải dự đoán sự gián đoạn kinh tế và xã hội nhanh chóng do các cuộc cách mạng công nghệ được đưa ra bởi AI, kết nối, học máy và tự động hóa. Họ cần phải tích hợp chúng vào các mô hình kinh doanh vì chúng đang mang lại những thay đổi cho cách chúng ta kinh doanh, trên quy mô và tốc độ hiếm khi được thấy trước đây.

Đối với các vấn đề phức tạp, họ không thể dựa vào cấu trúc quản trị toàn cầu mạnh mẽ cuối thế kỷ 20 để quản lý công nghệ và hoạt động kinh doanh. Sự thật là Chính phủ thường đi sau sự phát triển của công nghệ. Thay vào đó, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp và xã hội phải đảm bảo rằng các tiêu chuẩn đạo đức mạnh mẽ đang nắm giữ những điểm trọng yếu trong nền kinh tế kỹ thuật số mới.

Làm thế nào họ có thể làm được điều này? Chống lại những thách thức ghê gớm, chúng tôi đã xác định bốn cách để thúc đẩy kinh doanh có trách nhiệm và lâu dài:

1. Học hỏi từ tiền lệ trong quá khứ

Khi làn sóng toàn cầu hoá mới phá vỡ các cấu trúc quản trị doanh nghiệp, các quốc gia và toàn cầu nói chung đang không theo kịp. Tiền lệ lịch sử cung cấp nhiều ví dụ về tác hại của việc chuyển đổi kinh doanh không được lưu trữ mà chúng ta có thể học hỏi. Sự quốc hữu hóa ngành công nghiệp thực phẩm vào đầu thế kỷ 20 đã dẫn đến những lo ngại về sức khỏe và an toàn mà cuối cùng dẫn đến việc thành lập FDA. Bên cạnh đó, sự thịnh vượng không hợp lý và thiếu tính toàn vẹn của các thị trường tài chính của những năm 1920 cuối cùng đã dẫn đến việc thành lập SEC vào những năm 1930. Chúng ta không được quên rằng trong cả hai trường hợp trên, sự chậm trễ giữa chuyển đổi ngành công nghiệp và phản ứng của chính phủ đã được nhấn mạnh bởi các giai đoạn hủy diệt giá trị và tổn hại xã hội. Trong khi các tiến bộ công nghệ chắc chắn là tích cực trong dài hạn, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp phải tự điều chỉnh để tránh tổn hại cho các bên liên quan cho đến khi chính phủ có thể bắt kịp.

1. Đồng ý về các quy tắc đạo đức giữa các ngành và quốc gia

Tiếp theo, chúng ta phải tìm sự nhất quán trong đạo đức và các giá trị đem lại của chúng khi đối mặt với sự thay đổi kinh tế và chính trị liên tục. Các ngành công nghiệp mới - đặc biệt là AI - đang nổi lên và chúng ta phải xây dựng các tiêu chuẩn đạo đức được chấp nhận rộng rãi. Khi công nghệ mới nổi lên, chúng ta phải tập trung đáng kể đến các tác động của các bên liên quan trong những phát triển này. Kinh doanh và xã hội dân sự phải cùng nhau đối đầu với những thách thức toàn cầu này vì bản chất của sự phát triển nhanh chóng là phải tạo ra một liên minh mới về các định mức, hiệp hội ngành, xã hội dân sự và phi lợi nhuận - các lĩnh vực này có thể đáp ứng nhanh hơn chính phủ.

1. Sử dụng dữ liệu cho tốt

Thứ ba, chúng ta nên làm việc để nắm bắt dòng dữ liệu tăng theo cấp số nhân của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư để đưa ra các quyết định kinh doanh tốt hơn.

Phản ứng nên có của chúng ta đối với vấn đề này là Giám sát kinh doanh bền vững, một công cụ lãnh đạo cho thấy các nhà lãnh đạo quản lý hoạt động kinh doanh của họ dựa trên 450 điểm dữ liệu về tính bền vững, quản trị, quốc tịch và hiệu quả tài chính dài hạn. Kể từ tháng 1 năm 2017, Diễn đàn Refinitiv và một nhóm đối tác của chúng tôi đã cộng tác để sử dụng công cụ này nhằm chuyển từ quan điểm đơn giản trong kinh doanh có trách nhiệm sang phân tích sâu sắc về tác động kinh doanh nhờ dữ liệu cứng.

1. Xây dựng doanh nghiệp dựa trên các mối liên hệ dài hạn, không phải là ngắn hạn

Cuối cùng, các nhà lãnh đạo phải xây dựng các doanh nghiệp dựa trên sự hiểu biết về cách họ tạo ra giá trị lâu dài cho xã hội và niềm tin rằng việc áp dụng các giá trị phù hợp để điều hướng tình trạng khó xử về đạo đức của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư cũng sẽ ảnh hưởng đến thành công của họ.

Khi các mô hình kinh doanh đã thay đổi, các biện pháp truyền thống về hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, chẳng hạn như báo cáo tài chính sẽ không nắm bắt được một số yếu tố kinh doanh và giá trị kinh tế thực sự. Các yếu tố chính như văn hóa doanh nghiệp, các mối quan hệ của các bên liên quan và đổi mới không được bao gồm trong khuôn khổ hiện tại của nhiều doanh nghiệp. Bức tranh toàn cảnh còn bị xáo trộn bởi sự dồn dập dữ liệu của các thị trường tài chính và các phương tiện truyền thông, tạo ra các tình huống mà báo cáo tài chính hàng quý sẽ tác động mạnh tới các thị trường.

Tuy nhiên, điều này không phải là trường hợp duy nhất. Một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên kỹ thuật số, đòi hỏi các định mức báo cáo của công ty mới, các định mức giải thích khả năng cung cấp tính bền vững kinh doanh lâu dài trong một thế giới thay đổi nhanh chóng. Khi công nghệ tiếp tục thay đổi nhanh chóng cách chúng ta kinh doanh, từ đó có một trách nhiệm mới cho các nhà lãnh đạo kinh doanh và xã hội dân sự để thiết lập các định mức mới cho kinh doanh tốt trong kỷ nguyên mới của nền kinh tế chung của chúng ta.

Tất cả chúng ta nên nhận thức trách nhiệm của mình và suy nghĩ về cách chúng ta có thể giải quyết tình thế khó xử về đạo đức của ngày mai.

Mai Linh, Phạm Thu Trang