Trí tuệ nhân tạo tăng cao khả năng mất việc làm của nhân loại
Chính phủ số - Ngày đăng : 16:46, 01/08/2018
Có rất nhiều người bày tỏ lo ngại hoặc thậm chí hoàn toàn lo sợ về tác động của trí tuệ nhân tạo trong tương với lý do chính đáng. Một báo cáo gần đây từ Forrester dự đoán rằng đến năm 2021, các nhân viên thông minh và các rô bốt sẽ loại bỏ 6% việc làm. Đó là một con số khổng lồ: khoảng 9 triệu việc làm tại Hoa Kỳ.
Và đó chỉ là vào năm 2021. Một nghiên cứu được ghi nhận rộng rãi, “Tương lai việc làm: Công nghệ máy tính ảnh hưởng đến thị trường việc làm như thế nào?”. Ước tính 47% công việc ở Hoa Kỳ đều có nguy cơ chịu ảnh hưởng.
“Đừng như Luddite”
Luddites là những công nhân dệt may phản đối tự động hóa, sau đó tấn công và đốt các nhà máy bởi vì, họ lo sợ rằng các máy móc đã cướp đi sinh kế của họ”. Phong trào Luddite đã xảy ra vào năm 1811, vì vậy những lo ngại về mất việc làm hoặc chuyển chỗ làm do tự động hóa không còn mới mẻ.
Khi các mối sợ hãi hoặc lo ngại về tác động của trí tuệ nhân tạo và tự động hóa với lực lượng lao động xảy ra, một phản ứng chung là hướng về quá khứ; và mối quan tâm hiện giờ cũng được nêu lên và một lần nữa được chứng minh vô căn cứ.
Năm 1961, Tổng thống Kennedy cho biết, "thách thức lớn của những năm sáu mươi là duy trì việc làm đầy đủ khi tự động hóa thay thế con người". Trong những năm 1980, sự ra đời của máy tính cá nhân đã gây ra hiện tượng “máy tính” với mối lo sợ con người sẽ bị thay thế bởi máy tính.
Vậy điều gì đã xảy ra?
Bất chấp những mối lo ngại này, mọi thay đổi công nghệ đều đã đang và sẽ tạo ra nhiều việc làm hơn là lấy mất việc làm của con người. Khi các nhiệm vụ cụ thể được tự động hóa, sản phẩm sẽ trở nên rẻ hơn và nhanh hơn, khi đó bạn sẽ cần nhiều nhân viên hơn để thực hiện các tác vụ chưa thể tự động hóa.
Ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo – tương lai tươi sáng?
Nhìn lại lịch sử, có thể kết luận rằng những lo sợ và quan ngại về trí tuệ nhân tạo và và tự động hóa là dễ hiểu nhưng sự thực thì không diễn ra như vậy. Thay đổi công nghệ có thể loại bỏ một số công việc nhất định, nhưng nó luôn tạo ra nhiều công việc hơn.
Ngoài việc tạo việc làm, trí tuệ nhân tạo và tự động hóa còn có những tác động tích cực khác.
Bằng cách loại bỏ những yếu tố đơn điệu trong công việc, trí tuệ nhân tạo và tự động hóa có thể giải phóng sức lao động để theo đuổi sự nghiệp mang lại nhiều ý nghĩa hơn. Nghề nghiệp đòi hỏi chúng ta phải tiến lên, giúp chúng ta tự chủ và làm cho chúng ta yêu thích công việc; những yếu tố cấu thành một việc làm hoàn hảo.
Và hơn nữa, trí tuệ nhân tạo và tự động hóa cũng sẽ giúp loại bỏ bệnh tật và nghèo đói trên thế giới. Hiện nay trí tuệ nhân tạo góp phần tạo ra những tiến bộ lớn trong y học và chăm sóc sức khỏe khi có thể phòng bệnh tốt hơn, chẩn đoán chính xác cao hơn, và điều trị hiệu quả hơn. Trong vấn đề xóa đói giảm nghèo trên toàn thế giới, một trong những thách thức lớn nhất là xác định được khu vực cần hỗ trợ. Bằng cách áp dụng trí tuệ nhân tạo để phân tích dữ liệu từ hình ảnh vệ tinh, rào cản này đã được loại bỏ và công tác cứu trợ được phát huy hiệu quả cao nhất.
Ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo – Tương lai u ám
Ngoài những yếu tố tích cực ở trên, trí tuệ nhân tạo cũng mang lại những tác động tiêu cực, cụ thể là:
1. Quá khứ là công cụ dự báo chính xác cho tương lai.
2. Chúng ta có thể dự báo một thời kỳ quá độ nhiều biến động.
3. Có một số công việc mà chỉ con người mới có thể làm được.
Trong quá khứ, sự gián đoạn công nghệ của một ngành có thể không ảnh hưởng đến ngành khác. Chúng ta hãy lấy sản xuất xe hơi làm ví dụ; một robot trong sản xuất ô tô có thể mang lại lợi ích lớn về năng suất và hiệu quả, nhưng cùng một rô bốt đó sẽ vô ích khi cố gắng sản xuất bất cứ thứ gì khác ngoài xe hơi. Công nghệ cơ bản của robot có thể được điều chỉnh, nhưng tốt nhất nó vẫn chỉ giải quyết được việc sản xuất.
AI khác biệt bởi vì nó có thể được áp dụng ở rất nhiều ngành nghề. Khi bạn triển khai trí tuệ nhân tạo, công nghệ có thể thể hiểu ngôn ngữ, nhận biết các mẫu và giải quyết vấn đề, sự gián đoạn sẽ không xảy ra. Hãy tưởng tượng trí tuệ nhân tạo có thể chẩn đoán bệnh và kê đơn thuốc, giải quyết các vụ kiện và viết bài. Bạn không cần phải tưởng tượng nữa vì trí tuệ nhân tạo hiện đang thực hiện những điều này rồi.
Một sự khác biệt quan trọng giữa hiện tại và quá khứ là tiến bộ công nghệ. Tiến bộ công nghệ theo đường thẳng mà theo cấp số nhân. Hãy tham chiếu Luật More, công trình quan sát số lượng bóng bán dẫn trên một mạch tích hợp tăng gấp đôi sau mỗi 2 năm.
Bạn nhận được gì khi công nghệ ngày càng phát triển và trí tuệ nhận tạo có thể ứng dụng trọng rất nhiều ngành nghề? Tốc độ hủy diệt việc làm.
Trong quá khứ, công nghệ tạo ra nhiều công việc hơn là lấy đi việc làm của con người. Công nhân đã có thể thay đổi kỹ năng và chuyển sang các ngành khác. Nhưng quá khứ không phải lúc nào cũng là một yếu tố dự báo chính xác về tương lai và chúng ta không thể ngồi và nghĩ rằng mọi thứ sẽ ổn.
Sẽ có quá trình chuyển đổi nhiều tổn thất
Hãy giả sử trong một giây rằng quá khứ thực sự sẽ là một yếu tố dự báo tốt cho tương lai; công việc sẽ bị loại bỏ nhưng sẽ có thêm nhiều việc làm để thay thế chúng. Điều này đưa ra một câu hỏi hoàn toàn quan trọng, những loại công việc đang được tạo ra và những loại công việc nào đang bị phá hủy?
Những công việc thủ công hoặc đòi hỏi ít kỹ năng (đào tạo ít) sẽ bị thay thế. Và đòi hỏi những công việc có trình độ cao.
Thị trường việc làm sẽ cần những công việc như lập trình, robot, kỹ thuật. Cuối cùng con người phải tự nâng cấp kỹ năng để bắt kịp xu thế của trí tuệ nhân tạo và tự động hóa.
Tại sao quá trình chuyển đổi có thể gây ra nhiều tổn thất. Không có gì ngạc nhiên khi thất nghiệp gia tăng sẽ có tác động tiêu cực đến xã hội; ít hoạt động tình nguyện, số lượng tội phạm tăng cao, và lạm dụng ma túy. Một thời kỳ thất nghiệp cao, trong đó hàng chục triệu người không có khả năng kiếm được việc làm vì đơn giản là họ không có các kỹ năng cần thiết. Đây sẽ là thực tế nếu chúng ta không chuẩn bị đầy đủ.
Vậy chúng ta chuẩn bị như thế nào? Tối thiểu là chúng ta cần nâng cấp toàn bộ hệ thống giáo dục và cung cấp phương tiện để mọi người có thể bổ sung kỹ năng.
Để chuyển đổi 90% dân số nông nghiệp xuống chỉ còn 2% trong cuộc cách mạng công nghiệp đầu tiên, Mỹ đã triển khai hàng loạt cải cách giáo dục để trang bị cho mọi người những kỹ năng cần thiết để làm việc. Vấn đề là chúng ta vẫn đang sử dụng một hệ thống giáo dục hướng đến thời đại công nghiệp. Ba Rs (đọc, viết, số học) đã từng là kỹ năng quan trọng để học cách thành công trong lực lượng lao động. Bây giờ, những kỹ năng này sẽ sớm bị trí tuệ nhân tạo thay thế.
Ngoài việc chỉnh sửa toàn bộ hệ thống giáo dục, chúng ta cũng cần phải chấp nhận rằng việc học không chỉ kết thúc ở bằng cấp. Tốc độ thay đổi công nghệ diễn ra nhanh chóng có nghĩa là học tập phải là quá trình suốt đời, liên tục nâng cao kỹ năng để đáp ứng một thế giới luôn thay đổi.
Thực hiện những thay đổi lớn cho hệ thống giáo dục, cung cấp phương tiện để mọi người có thể cải thiện kỹ năng và khuyến khích việc học suốt đời có thể giúp giảm thiểu tổn thất của quá trình chuyển đổi, tuy nhiên như thế vẫn là chưa đủ.
99% việc làm sẽ bị thay thế
Tuyên bố này tuy có vẻ táo bạo nhưng mà hoàn toàn có cơ sở.
1. Chúng ta sẽ tiếp tục đạt được tiến bộ trong sản xuất nhiều máy thông minh hơn.
2. Trí thông minh của con người xử lý những quy trình vật lý.
Tiền đề đầu tiên không có gì đáng tranh cãi. Lý do duy nhất cần phải tính đến là khả năng loại bỏ hoàn toàn sự tham gia của con người. Các thành công vẫn không ngừng đạt được và xã hội, chính phủ, công ty cũng khuyến khích tư duy khác biệt. Vấn đề không phải là tiến trình đó diễn ra nhanh đến mức nào, mà vấn đề là nó sẽ vẫn tiếp tục diễn ra.
Tiền đề thứ hai sẽ gây tranh cãi, nhưng lưu ý là tôi chỉ nói trí thông minh của con người. Tôi không nói "ý thức" hay "con người". Trí thông minh của con người phát sinh từ các quá trình vật lý có vẻ dễ dàng chứng minh: nếu não bộ bị ảnh hưởng vật, trí thông minh cua rcon người sẽ thay đổi. Rõ ràng là việc chọc thủng lỗ hổng trong não của một người làm thay đổi trí thông minh của họ. Một cú đánh trúng vào vùng ngôn ngữ Broca của một người nào đó, họ sẽ không nói được.
Với hai tiền đề trên, chúng ta có thể kết luận những điều sau đây: chúng ta sẽ xây dựng những cỗ máy có trí thông minh như con người và thậm chí có thể cao hơn. Đó là điều không thể tránh khỏi.
Chúng ta đã biết rằng máy móc hơn con người trong công việc vật lý, chúng có thể di chuyển nhanh hơn, chính xác hơn và nâng trọng lượng lớn hơn. Khi những cỗ máy này cũng thông minh như con người, gần như không có gì chúng không thể làm được. Vì vậy, 99% công việc sẽ bị loại bỏ.
Chúng ta sẽ vẫn cần các nhà lãnh đạo (trừ khi chúng ta tự giao phó cho các robot) và nghệ thuật, âm nhạc, những lính vực chỉ con người có thể theo đuổi được, nhưng còn những lĩnh vực khác thì sao? Máy sẽ làm được và có thể làm tốt hơn.
Nhưng ai sẽ bảo trì máy móc?” Máy móc.
“Nhưng ai sẽ cải thiện máy móc?” Máy móc.