OJS: Phần mềm mã nguồn mở được hàng nghìn tạp chí khoa học sử dụng

Phần mềm OJS (Open Journal System) được thiết kế để giảm thời gian và công sức cho các tác vụ hành chính và quản lý liên quan tới việc biên tập một tạp chí, đồng thời cải tiến việc lưu giữ hồ sơ và hiệu suất của các quá trình biên tập. Thông qua hàng loạt đổi mới, từ việc minh bạch chính sách tới cải tiến việc lập chỉ mục, OJS hướng tới mục tiêu cải tiến chất lượng khoa học cũng như khả năng quảng bá của tạp chí.

Trên thế giới đã có rất nhiều nước triển khai phần mềm OJS phục vụ cho công việc của các tạp chí khoa học. Bản đồ trong hình vẽ cung cấp phân phối quốc tế của các tạp chí nổi tiếng đã sử dụng mềm Tạp chí mở để quản lý và/hoặc xuất bản nội dung của họ tính đến năm 2010. Các tạp chí sử dụng OJS được đăng ký với trang web của PKP để cập nhật những số liệu này.

Bản đồ dựa vào địa điểm nhận dạng của máy chủ lưu trữ cài đặt OJS (trừ những trường hợp các tạp chí đặt dịch vụ ở nơi khác), có thể không phản ánh vị trí thực tế của các biên tập viên tạp chí hoặc nhà xuất bản.

OJS có các đặc điểm chủ yếu sau:

- OJS là một hệ thống quản lý, xuất bản website và tạp chí: Phần mềm bao quát tất cả các khía cạnh của xuất bản tạp chí trực tuyến, từ việc thiết lập một website tạp chí tới các tác vụ vận hành như quá trình nộp bài của tác giả, phản biện chuyên gia, biên tập, xuất bản, lưu kho và lập chỉ mục. OJS còn có thể giúp quản lý con người trong việc tổ chức một tạp chí, gồm cả việc theo dõi công việc của BTV, người phản biện, tác giả, thông báo cho bạn đọc và hỗ trợ trong trao đổi thư từ.

- OJS có tính linh hoạt và khả biến: Một phiên bản cài đặt OJS có thể hỗ trợ hoạt động nhiều tạp chí. Mỗi tạp chí có đường dẫn URL, giao diện và tính năng riêng. Phần mềm OJS cho phép một BTV quản lý tất cả các khía cạnh của một tạp chí và cả website, hoặc có thể hỗ trợ một Ban biên tập quốc tế với những trách nhiệm khác nhau đối với từng chuyên mục.

- OJS hỗ trợ nguyên tắc truy cập mở rộng: Hệ thống này không chỉ nhằm hỗ trợ việc xuất bản tạp chí mà còn có thể giảm chi phí xuất bản tới mức cho phép bạn đọc "truy cập tự do" tới nội dung của tạp chí. Một ví dụ về truy cập tự dolà tập hợp những bài viết thuộc nhiều chủ đề khởi nguồn từ dự án này được cung cấp truy cập tự do trong mục Các ấn phẩm trên website Dự án Tri thức Công cộng của Đại học British Columbia.

Phần mềm OJS được phát hành lần đầu tiên vào năm 2002 với tư cách là một sáng kiến nghiên cứu và phát triển của Dự án Tri thức Công cộng (Public Knowledge Project) thuộc Trường Đại học British Columbia, với sự hỗ trợ của Hội đồng Nghiên cứu Khoa học Xã hội và Nhân văn Canada, Quỹ Max Bell, Quỹ Pacific Press Endowment, và Quỹ MacArthur. Hiện tại, phần mềm tiếp tục được phát triển dưới sự đồng bảo trợ của Dự án Kiến thức Công cộng Đại học British Columbia, Trung tâm Nghiên cứu Xuất bản Canada và Thư viện Đại học Simon Fraser. Để biết thêm thông tin, xem website Dự án Tri thức Công cộng tại Đại học Simon Fraser .