Doanh nghiệp viễn thông tham gia thị trường sản xuất điện thoại thông minh: Cuộc đua mạo hiểm? (P1)

Theo IDC, số lượng điện thoại thông minh (smartphone) bán ra trên thị trường trong năm 2013 đạt mốc hơn 1 tỷ chiếc, tăng gấp đôi so với số lượng điện thoại thông minh được tiêu thụ trong 2 năm 2011-2012. Theo công ty nghiên cứu thị trường quốc tế Mediacells, Việt Nam là quốc gia sẽ có tỉ lệ người sử dụng smartphone lần đầu thuộc top 10 thế giới với dự kiến sẽ có 17,22 tríệu chiếc smartphone sẽ được bán ra tại Việt Nam trong năm 2014. Theo đánh giá, tốc độ tăng trưởng thị trường smartphone Việt Nam thuộc diện nhanh nhất Đông Nam Á, đứng thứ 3 thế giới và đây là "miếng bánh béo bở" cho cả nhà sản xuất lẫn nhà phân phối.

HIỆN TRẠNG THỊ TRƯỜNG SMARTPHONE VIỆT NAM

Số liệu được Hãng chuyên nghiên cứu thị trường quốc tế GfK công bố cho thấy, thị trường smartphone Việt Nam thuộc diện tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á. Cụ thể, 9 tháng đầu năm 2013, tốc độ tăng trưởng của thị trường này ở Việt Nam là 156% so với cùng kỳ năm ngoái. Xét về tổng giá trị sản phẩm bán ra, thị trường Việt Nam tăng 113% so với cùng kỳ, chỉ thấp hơn 1% so với Thái Lan. Cũng theo khảo sát của Hãng GfK, trong 3 quý đầu năm 2013, khách hàng tại Việt Nam, Singapore, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Campuchia, Philippines đã chi 10,8 tỷ USD để mua 41,5 triệu smartphone.

Xu hướng người dùng nâng cấp các loại điện thoại phổ thông lên những dòng smartphone, do giá smartphone ngày càng trở nên "dễ chịu" hơn là lý do cơ bản nhất khiến thị trường smartphone Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng tăng trưởng mạnh trong thời gian qua. GfK cho biết: "Cứ 2 máy điện thoại di động bán ra tại Đông Nam Á thì có một chiếc là smartphone. Và hiện vẫn có khoảng 50% người dùng điện thoại phổ thông ở Đông Nam Á chưa chuyển sang smartphone, nên thị trường vẫn giàu tiềm năng cho các nhà sản xuất, kinh doanh mặt hàng smartphone. Chúng tôi dự đoán xu hướng thay đổi này còn tiếp tục và tăng trưởng theo cấp số nhân" (Gerard Tan, Giám đốc bộ phận Khách hàng và Công nghệ số của GfK Asia).

Theo thống kê của Google, vào cuối quý II/2013, Việt Nam có hơn 17 triệu smartphone và số lượng này sẽ tăng mạnh trong thời gian tới. Các số liệu thống kê cũng cho thấy, tỷ trọng smartphone trên tổng số các thiết bị điện thoại được bán ra tăng rất nhanh, từ 15% vào giữa năm ngoái lên tới 38% vào giữa năm nay.

Trong khi đó, theo số liệu thống kê mới nhất của Tổng cục Hải quan, tính đến ngày 15/11/2013, Việt Nam đã nhập khẩu điện thoại và linh kiện các loại với trị giá khoảng 7,25 tỷ USD. Tuy chưa có con số cụ thể ngoại tệ nhập smartphone trong số này là bao nhiêu, nhưng nhìn vào diễn biến trên thị trường hiện tại, có thể thấy, là không hề nhỏ.

Tất cả các hãng sản xuất điện thoại danh tiếng trên thế giới, như Apple, Samsung, Nokia, LG, HTC, mới đây thêm Huawei, Oppo... đều đã và đang không ngừng giới thiệu tại Việt Nam những sản phẩm đình đám nhất và cả các sản phẩm smartphone hạng trung và giới thiệu gần như cùng thời điểm với các thị trường lớn khác trên toàn cầu. Từ Galaxy Note 3, Galaxy S4 đến Nokia Lumia 1520, Lumia 1020, rồi HTC One.

Theo công ty nghiên cứu thị trường quốc tế Mediacells, Việt Nam là một nước có tỉ lệ người sử dụng smartphone lần đầu thuộc top 10 thế giới năm 2014. Công ty này dự kiến có 17,22 triệu chiếc smartphone sẽ được bán ra tại Việt Nam trong năm 2014, trong đó có đến 82% thuộc về người lần đầu sử dụng smartphone. Tỷ lệ này đứng thứ 3 thế giới, sau Ấn Độ (92%) và Indonesia là (86%). Sự vươn lên của thị phần những người sử dụng smartphone lần đầu là tín hiệu cho thấy sản phẩm này vẫn đang phát triển rất mạnh mẽ. Smartphone tại thị trường các nước đang phát triển như Việt Nam sẽ có xu hướng rẻ hơn, tiếp cận đến gần những người lần đầu sử dụng. Năm 2014 hứa hẹn sẽ là một năm phát triển mạnh mẽ của các model giá rẻ và tầm trung, trong đó có sự đóng góp không nhỏ từ các thương hiệu điện thoại Việt.

Các chuyên giadựđoán năm 2014, thị trường điện thoại diđộngđượcdự báosẽ tiếp tục tăng trưởng nhẹ khoảng 6%. Mức tăng này tạo nên từ phân khúc smartphone, với dự báo sẽ tăng trưởng khoảng 35% về số lượng, hơn 20% về doanh số so với năm 2013. Ước tính, smartphone sẽ chiếm hơn 50% tổng thị trường về số lượng và hơn 85% tổng thị trường về doanh số. Theo côngty Thế giới di động: Sự cạnhtranh trong năm nay sẽ  tập trung ở 3 nhóm. Nhóm 1 là các sản phẩm cao cấp của những thương hiệu lớn. Nhóm 2là phân khúc giá từ 3 - 4,5 triệu đồng, nhóm 3 là các model từ trong khoảng 1-2 triệu đồng.

IDC tiên đoán chi tiêu CNTT - TT ở Việt Nam sẽ tăng với tỷ lệ 15.5% trong năm 2014 sau khi tăng nhẹ 8.4% trong năm 2013. Tổng thị trường CNTT- TT Việt Nam kỳ vọng đạt 13,05 tỷ đô la trong năm 2014. Nếu dự báo này thành hiện thực, thì Việt Nam sẽ là một trong các quốc gia có chi tiêu CNTT-TT hàng đầu trong khu vực châu Á Thái Bình Dương trong năm 2014. Theo ước tính của IDC, đến năm 2017, sẽ có khoảng 1,7 tỷ chiếc smartphone được bán ra. Trong khi đó, dòng điện thoại phổ thông sẽ vẫn phổ biến ở các thị trường mới nổi trong đó có Việt Nam.

Samsung Electronics cho biết, trong vòng 4 năm trở lại đây, Samsung đã liên tục tăng gấp đôi số lượng bán hàng tại khu vực Đông Nam Á. Và ước tính, trong những năm 2014, 70-80% điện thoại di động mà Samsung bán ra tại khu vực Đông Nam Á sẽ là smartphone. Việt Nam cũng sẽ nằm trong xu hướng này, khi mà ngày càng nhiều người tiêu dùng chuyển sang dùng smartphone. Giá của smartphone cũng sẽ ngày càng hợp lý hơn với người tiêu dùng. Đại diện của Samsung còn cho biết: smartphone sẽ ở trong tầm với của nhiều người tiêu dùng Việt Nam hơn nữa.

Quy mô và tiềm năng thị trường đang biến Việt Nam trở thành "miếng bánh béo bở" cho các nhà sản xuất điện thoại di động. Hiện các "đại gia" điện thoại di động đều đang tìm cách chiếm được phầnto của "miếng bánh" này. Không chỉ là kinh doanh, phân phối, Việt Nam cũng đang trở thành địa điểm sản xuất hàng đầu của các nhà sản xuất điện thoại di động. Samsung, Nokia đã có nhà máy sản xuất tại đây, tuy quy mô khác nhau, Samsung là 5,7 tỷ USD, còn Nokia là 302 triệu USD. Hiện Nokia mới sản xuất điện thoại phổ thông ở Việt Nam, trong khi LG cũng đã lên kế hoạch sản xuất smartphone ở Việt Nam.

Gần đây, với việc cạnh tranh không ngừng trong phân khúc smartphone giá rẻ từ các hãng điện thoại trong nước như Viettel, Q-Smart, MobiiStar, IDC kỳ vọng những thương hiệu điện thoại trong nước sẽ cạnh tranh hơn trong năm 2014 và điều này sẽ thách thức thị phần hiện tại giữa thương hiệu nước ngoài đối với các thương hiệu trong nước.

TS. Lê Minh Toàn

(còn tiếp)