Kinh tế Internet: Xây dựng và phát triển mô hình kinh doanh MMO bền vững

Ngày 21/12/2022, Sconnect Việt Nam đã tổ chức hội thảo với chủ đề “Kinh tế Internet: Xây dựng và Phát triển DN MMO kinh doanh bền vững”. Hội thảo có sự tham dự của hơn một 100 DN trong lĩnh vực MMO. 

Theo báo cáo Nền kinh tế số Đông Nam Á lần thứ bảy vừa được Google, Temasek và Bain & Company công bố, nền kinh tế số của Việt Nam có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực Đông Nam Á với tổng giá trị hàng hóa (GMV) dự kiến tăng 28%, từ 18 tỷ USD trong năm 2021 lên 23 tỷ USD nhờ sự tăng trưởng 26% của thương mại điện tử (TMĐT) so với cùng kỳ năm ngoái. Sự phát triển tăng tốc của nền kinh tế Internet sẽ tạo thời cơ lớn cho các nhà sáng tạo nội dung số Việt Nam có thể phát triển sản phẩm ra toàn cầu.

Đối với lĩnh vực sản xuất nội dung và kinh doanh trên môi trường Internet, hiện nay tại Việt Nam, các DN MMO tăng rất nhanh về số lượng nhưng đa số là quy mô DN nhỏ hoặc siêu nhỏ, sản xuất và kinh doanh các sản phẩm tự phát theo xu hướng của thị trường, dẫn đến vòng đời của sản phẩm ngắn và các DN luôn phải đối mặt với rủi ro về kinh doanh và tổ chức. Theo thông tin được ông Tạ Mạnh Hoàng, nhà sáng lập và CEO Sconnect Việt Nam, đưa ra tại hội thảo, thường sau 3 năm, có đến 95% DN đóng cửa. 

Kiếm tiền nhanh nhưng đối mặt nhiều rủi ro

Khả năng kiếm tiền nhanh nhưng các DN luôn phải đối mặt với các rủi ro về kinh doanh, tổ chức và pháp lý. Theo ông Hoàng, các DN cần xác lập mục tiêu và kế hoạch để có thể tạo ra những sản phẩm có giá trị, mang lại hiệu quả bền vững. 

Hiện nay, các DN MMO đang phát triển theo 2 mô hình kinh doanh phổ biến. Trong đó, mô hình thứ nhất giúp các DN có thể nhanh chóng bước vào thị trường kinh doanh, kiếm tiền nhanh, tiết kiệm nguồn lực. Tuy nhiên, DN lại gặp thách thức là luôn phải đối mặt với khủng hoảng có thể xảy ra bất cứ lúc nào, như những rủi ro về hoạt động kinh doanh và nhân sự, hay rủi ro về chính sách và pháp lý.

Mô hình này có 5 đặc trưng cơ bản như sau:

Xuất phát từ xu hướng: DN lấy việc phân tích, nhận diện, xác định và bám theo xu hướng hiện hành làm điểm xuất phát.

Triển khai từ đối thủ: Xác định các sản phẩm của đối thủ phù hợp để phân tích cách làm ra sản phẩm và sao chép sản phẩm. 

Thúc đẩy nhanh đội ngũ: Tuyển dụng nhanh, thúc đẩy nhanh hoạt động sản xuất, đội ngũ không được đào tạo bài bản. 

Kiếm tiền nhanh: Tìm mọi giải pháp thúc đẩy nhanh hoạt động kiếm tiền, tuy nhiên chưa tập trung vào giá trị khách hàng nhận được. 

Xử lý khủng hoảng: DN thường đối mặt với những khủng hoảng trong hiệu quả kinh doanh do nội dung đi xuống, khủng hoảng về nhân sự do thiếu định hướng và sự đào tạo. 

Kết hợp các giải pháp để có một mô hình kinh doanh MMO bền vững và hiệu quả 

Như đã nói, mô hình thứ nhất giúp DN nhanh chóng bước vào thị trường và kiếm tiền nhanh, song lại gặp một số thách thức về lâu dài. Vì thế, với kinh nghiệm xây dựng và phát triển Sconnect trong nhiều năm qua, ông Tạ Mạnh Hoàng đã phân tích thêm một mô hình kinh doanh giúp các DN MMO hướng tới sự phát triển bền vững. Mô hình này có 5 bước đi hiệu quả như sau:

Định vị sản phẩm: Phân tích bối cảnh bao gồm ngành, sản phẩm, khách hàng, đối thủ, năng lực cốt lõi của tổ chức và xác định các giá trị cốt lõi, nổi bật của sản phẩm. 

Phân tích và vận dụng xu hướng: Phân tích và nhận diện xu hướng hiện hành để vận dụng dụng phù hợp với phần định vị. 

Phân tích và vận dụng đối thủ: Xác định các sản phẩm của đối thủ phát triển mạnh và phân tích các sản phẩm hiện tại của đơn vị để vận dụng. 

Phát triển đội ngũ: Xây dựng, đào tạo, phát triển đội ngũ về mặt chuyên môn, áp dụng phần định vị; cải tiến liên tục sản phẩm, nâng cao chất lượng, đẩy nhanh năng suất sản xuất, phát triển năng lực nhân sự. 

Thúc đẩy kinh doanh: Thiết kế các giải pháp kinh doanh tối đa hoá giá trị và tối ưu hoá các nguồn lực, phân tích bối cảnh theo định kỳ hàng quý và xem xét tái định vị.

Mô hình này sẽ giúp DN MMO có nhiều lợi thế như có thể triển khai hoạt động kinh doanh phát triển bền vững; tập trung vào khách hàng dựa trên phát  triển nguồn lực nhân sự; phát triển thương hiệu và gia tăng giá trị sản phẩm. Tuy nhiên mô hình này cũng đòi hỏi DN cần có năng lực hoạch định ban đầu tốt, đầu tư nhiều nguồn lực và cần có thời gian để gia nhập thị trường. 

“DN MMO có thể vận dụng linh hoạt cả 2 mô hình kể trên vào quá trình phát triển sản phẩm và vận hành kinh doanh. Cụ thể, khi mới bắt đầu, DN nên sử dụng mô hình 1 để nhanh chóng bước vào thị trường. Tuy nhiên đến giai đoạn phát triển nhất định của mô hình 1 cần tiến đến mô hình 2, lấy hoạt động định vị làm gốc để phát triển”, ông Tạ Mạnh Hoàng nói./.

Anh Minh