Tháng 12/2022, trong chuyến thăm Vương quốc Bỉ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đến thăm IMEC và đặt vấn đề với CEO của IMEC về hợp tác trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, nghiên cứu sản xuất chip bán dẫn. Buổi toạ đàm là hoạt động cụ thể triển khai kết quả chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính.

Tham dự buổi toạ đàm có Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng; ông Nguyễn Văn Thảo, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền tại Liên minh châu Âu (EU) và Vương quốc Bỉ; ông Lode Lauwers, Phó Chủ tịch phụ trách phát triển kinh doanh của IMEC và đại diện các đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp công nghệ (DN) của Việt Nam.

Đào tạo những người sẽ đào tạo ra các chuyên gia thiết kế vi mạch

Phát biểu tại toạ đàm, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng cho biết Bộ TT&TT nhận thấy phần quan trọng trong chuỗi cung ứng vi mạch bán dẫn là gồm nhiều bên. Chiến lược của Việt Nam là mong muốn trở thành một phần trong chuỗi cung ứng toàn cầu. 

“Chính phủ Việt Nam và Bộ TT&TT cam kết hỗ trợ cao cho lĩnh vực này và trong năm 2023, Bộ TT&TT và IMEC cần tập trung cho các chương trình đào tạo. Đây được là một bước khởi đầu phù hợp để hai bên, các trường đại học (ĐH) của Việt Nam có thể thực hiện và đạt kết quả trong năm 2023”, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng nhấn mạnh.

Chia sẻ về phát triển lĩnh vực vi mạch, ông Lode Lauwers đã đưa ra một số khuyến nghị cho Việt Nam như làm phòng thí nghiệm 300 Nano thì sẽ phù hợp hơn với phân khúc thị trường Việt Nam hiện nay. Đối với các cơ sở nghiên cứu như trường ĐH, IMEC khuyến cáo sử dụng các công nghệ 200 Nano và nền tảng thiết kế chip tương đối hiện đại.

Ngoài ra, IMEC cũng sẵn sàng hợp tác về mặt đào tạo nhân lực thiết kế vi mạch tại Việt Nam, cụ thể không chỉ đào tạo chuyên gia thiết kế vi mạch mà là đào tạo những người sẽ đào tạo ra các chuyên gia thiết kế vi mạch.

Ông Lode Lauwers chia sẻ doanh thu của IMEC đã tăng trưởng ổn định thông qua hợp tác quốc tế, toàn cầu dựa trên nghiên cứu và triển khai công nghệ bán dẫn - gần 25% doanh thu dựa trên hỗ trợ của chính phủ, 75% doanh thu có được từ DN trong ngành.

IMEC đang hợp tác với hơn 500 đối tác - hệ sinh thái nanoelectronic lớn nhất được biết đến trên toàn thế giới với hơn 100 đối tác ở các công nghệ CMOS. Bí quyết về quy trình và vật liệu được IMEC sáng tạo và chia sẻ với ngành trên toàn cầu.

Trao đổi thêm, ông Nguyễn Thiện Nghĩa, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Công nghiệp CNTT và Truyền thông (ICT), Bộ TT&TT cho biết IMEC là phòng thí nghiệm trọng điểm không chỉ ở châu Âu mà là toàn cầu. Các nhà cung cấp chip lớn nhất hiện nay như Intel, Qualcomm, MediaTek thì đều phải hợp tác với IMEC để thông qua đó có những định hướng về công nghệ, định hướng sản xuất cho các tập đoàn TSMC, UMC của Đài Loan (Trung Quốc) và Samsung của Hàn Quốc.

Đại diện IMEC đến Việt Nam và làm việc với Bộ TT&TT đánh dấu bước hợp tác và có thể nói giúp cho chúng ta có cơ hội để nâng cao trình độ công nghệ trong lĩnh vực nghiên cứu và sản xuất vi mạch rất nhiều. Các khuyến nghị của IMEC cho Việt Nam là rất bổ ích. Việc đào tạo những người sẽ đào tạo ra các chuyên gia thiết kế vi mạch là việc mà chúng ta rất cần để xây dựng một hệ sinh thái nhân lực mạnh trong lĩnh vực thiết kế vi mạch tại Việt Nam.

PGS.TS. Trần Xuân Tú, Viện trưởng Viện Công nghệ Thông tin, Trưởng nhóm nghiên cứu Hệ thống tích hợp thông minh (SISLAB), ĐH Quốc gia Hà Nội cho biết ĐH Quốc gia Hà Nội sẵn sàng cho nhiều hình thức hợp tác trong lĩnh vực thiết kế vi mạch và công nghệ bán dẫn như trao đổi sinh viên và nhà khoa học, phối hợp đào tạo nghiên cứu sinh tiến sỹ, phối hợp thực hiện các dự án nghiên cứu, công bố khoa học chung, đồng triển khai các chương trình đào tạo bồi dưỡng ngắn hạn trọng lĩnh vực thiết kế vi mạch và công nghệ bán dẫn. Việt Nam và IMEC có thể hợp tác phát triển các bộ vi xử lý, phần cứng cho các giải pháp bảo mật và năng lượng thấp cho IoT. IMEC hỗ trợ phát triển trung tâm hỗ trợ thiết kế và đo kiểm vi mạch trong thời gian tới.

Phát huy lợi thế của Việt Nam trong lĩnh vực vi mạch

Hiện nay trong ngành công nghiệp vi mạch, không ai có thể làm việc một mình, ngay cả là với những nước lớn. Vì thế, ông Nguyễn Thiện Nghĩa chia sẻ Việt Nam định hướng sẽ tham gia từng phần vào hệ sinh thái công nghiệp này.

“Cũng như khuyến nghị của IMEC, chúng ta sẽ tham gia từng bước, bước đầu tiên có thể chúng ta sẽ cung cấp các dịch vụ như dịch vụ đóng gói, kiểm thử, cung cấp các dịch vụ thiết kế cho các tập đoàn lớn. Sau đó, chúng ta sẽ cân nhắc có hoạt động sản xuất chip tại Việt Nam, hoặc là chúng ta sẽ đi sâu hơn vào lĩnh vực đóng gói, kiểm thử. Bởi lẽ, xu hướng kỹ thuật là khi chúng ta làm sâu mảng nghiệp vụ đóng gói kiểu như chip 3D, đó cũng là một hướng cả thế giới đều mới và Việt Nam có cơ hội để tìm hiểu hướng đi này”.

Theo ông Nguyễn Thiện Nghĩa, ở thời điểm hiện nay, thế mạnh lớn nhất của Việt Nam là nhân lực. Cụ thể như, IMEC có hơn 5.500 chuyên gia hàng đầu thì đã có 5 người Việt Nam. “Tôi nghĩ với cộng đồng kỹ sư CNTT, điện tử nói chung và chuyên ngành vi mạch nói riêng, hiện số lượng kỹ sư tốt nghiệp hàng năm như cộng đồng điện tử khoảng 5.000 và riêng vi mạch là khoảng 50 người, tôi nghĩ chúng ta có thể xem đây là một thế mạnh để dần dần xây dựng hệ sinh thái vi mạch tại Việt Nam”, ông Nghĩa nhấn mạnh.

Phó Cục trưởng phụ trách Cục Công nghiệp CNTT và Truyền thông cũng cho biết Bộ TT&TT và IMEC sẽ tiếp tục trao đổi về các ưu tiên, mục đích và mong muốn của mỗi bên. IMEC là một tổ chức kinh doanh cung cấp dịch vụ nghiên cứu, cung cấp dịch vụ sản xuất thử nghiệm hay dịch vụ tư vấn. Mục tiêu ngắn hạn trong năm nay, hai bên cùng cố gắng có hợp tác đào tạo bước đầu tại Việt Nam, lý tưởng nhất là sẽ có một trung tâm đào tạo được IMEC hỗ trợ trong năm 2023. Cơ sở cho việc này hiện đã khá tốt, như SaigonHightech Park, ĐH công nghệ - ĐH Quốc gia Hà Nội cũng đã có phòng thí nghiệm và những khóa đào tạo. “Chúng tôi rất hy vọng sẽ nâng tầm khóa đào tạo này lên bước mới, qua hợp tác chiến lược cùng IMEC”.

Tại toạ đàm, ông Nguyễn Anh Thi, Trưởng Ban quản lý khu công nghệ cao (SHTP), UBND TP. Hồ Chí Minh cho biết Việt Nam đã được Hiệp hội bán dẫn Mỹ đánh giá là có tiềm năng về thiết kế và đóng gói. Đây là hai khâu Việt Nam cần tập trung. Đối với khâu thiết kế, Việt Nam cần củng cố những gì đang làm và dịch chuyển về phía trước trong chuỗi giá trị. Đối với đóng gói thì thu hút thêm các DN nằm trong hệ sinh thái trong các nhà đầu tư chiến lược để củng cố hệ sinh thái.

Ông Thi cũng cho rằng cần hợp tác với IMEC hình thành trung tâm ươm tạo về vi mạch để hỗ trợ cho các DN trong nước làm khâu firm-end chứ không phải backend./.

Hoàng Linh