Được chuẩn bị gấp rút, trong đó có những công việc được tiến hành trong bối cảnh đại dịch đầy khó khăn, ngày ngày 17/11/2022, lễ ra mắt trường ĐH CMC - mô hình ĐH số đầu tiên của Việt Nam và khai giảng Khóa 1 đã diễn ra. Đây là sự kiện khởi đầu quan trọng trong tiến trình phát triển của Nhà trường, đánh dấu sự ra mắt chính thức đầu tiên của trường ĐH CMC với vai trò “mô hình ĐH số” tiên phong.

Trong năm học đầu tiên, Trường tuyển sinh 345 sinh viên với 5 ngành đào tạo: CNTT, quản trị kinh doanh, thiết kế đồ họa, ngôn ngữ Nhật và ngôn ngữ Hàn Quốc.

Được định hướng phát triển từ xây dựng “ĐH thông minh, đổi mới sáng tạo” trong giai đoạn 2022 - 2032, bước sang phát triển “ĐH nghiên cứu” từ năm 2033, vươn tới “ĐH đẳng cấp quốc tế” (World class university) từ năm 2043, mục tiêu hàng đầu của Nhà trường là trở thành một ĐH công nghệ với các lĩnh vực đào tạo thế mạnh là khoa học máy tính, hệ thống thông tin, điện tử - viễn thông và các lĩnh vực khác gắn với yêu cầu phát triển khoa học công nghệ và kinh tế số của cả nước, với quy mô cỡ trung từ 20.000 - 30.000 sinh viên vào năm 2043.

Chuẩn quốc tế đến từng chi tiết

Chúng tôi gặp PGS.TS Nguyễn Ngọc Bình, hiệu trưởng của Nhà trường vào những ngày cuối tháng 5, khi những sinh viên khóa đầu tiên của trường ĐH CMC chuẩn bị kết thúc học kỳ Xuân của năm học thứ nhất và nhà trường đang bận rộn công tác tuyển sinh “lứa” sinh viên thứ 2 với nhiều mong đợi mới.

Nói với tôi về những ngày đầu tiên của Trường, ông Bình nói, trường ĐH CMC là trường mới và khó khăn của những trường mới là ít người biết đến, mọi thứ phải bắt đầu từ đầu, với đầy thách thức.

“Tuy nhiên, thuận lợi của những trường mới, bên cạnh việc học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước, chúng tôi có thể áp dụng những gì tiên tiến nhất. Trường ĐH CMC, ngay từ đầu được định hướng xây dựng trở thành môi trường đào tạo theo chuẩn quốc tế. Muốn làm thì phải làm từ đầu, từ cái bàn, cái ghế, phòng học… cũng theo tiêu chuẩn các trường quốc tế”, PGS. TS Nguyễn Ngọc Bình cho biết.

Cũng theo ông Bình, hướng theo ĐH số tiên phong, trường ĐH CMC hiện đang áp dụng quản trị số; giảng dạy, học tập số và cuộc sống số dành cho cả thầy và trò của nhà trường.

Nếu với giảng dạy và học tập số, sinh viên có thể được tiếp xúc với những tư liệu số và các công nghệ mới như học từ xa (e-learning), học ảo (virtual learning), thực tế ảo/tăng cường/hỗn hợp (VR/AR/MR)…; thì với cuộc sống số, các em được hưởng thụ những dịch vụ, những tiện ích số từ lúc vào trường hoặc truy cập từ xa qua cổng thông tin (portal), đến thư viện, cách thức trao đổi, giao tiếp…

Với giáo trình học, toàn bộ các chương trình đều theo chuẩn quốc tế với sách giáo trình chuyên môn công nghệ 100% tiếng Anh và một số ít sách tham khảo tiếng Việt, dành cho những sinh viên năm đầu còn chưa thành thạo với các thuật ngữ chuyên ngành, nhằm tiện đối chiếu, tra cứu.

Khi được hỏi về tính cập nhật của giáo trình, chương trình học trong bối cảnh công nghệ theo đổi từng ngày, từng giờ, PGS. TS Nguyễn Ngọc Bình cho biết, nhà trường luôn cố gắng mua và nhập các phiên bản giáo trình mới nhất, đồng nghĩa là đắt nhất; trả phí để các thầy cô giáo được cập nhật những thay đổi trong giáo trình từ phía tác giả, đơn vị phát hành và với chương trình học. Trước mỗi năm học, trường luôn có chỉ đạo các giảng viên rà soát, lựa chọn để áp dụng những bộ sách giáo trình mới nhất.

“Với những trường đã ổn định, lâu đời thì việc thay đổi chương trình học có thể là khó khăn. Nhưng với một trường mới, chúng tôi có thể lựa chọn, thay đổi để áp dụng những chương trình học tiên tiến nhất”, PGS.TS Nguyễn Ngọc Bình nói.

Thu hẹp khoảng cách giữa hàn lâm và DN

PGS. TS Nguyễn Ngọc Bình kể lại, cách đây khoảng 20 năm, khi còn công tác tại ĐH Bách khoa Hà Nội, ông đã nghe có DN phàn nàn rằng, sinh viên ra trường phải “đào tạo lại” mới dùng được khi tuyển về.

Ngay khi đó, ông đã không đồng ý với chữ “đào tạo lại” nhưng phải thừa nhận một thực tế là có khoảng cách tương đối xa giữa hàn lâm và DN và có những lo ngại về chất lượng đào tạo.

“Quá trình đó, không phải là đào tạo lại mà đào tạo bổ sung, thường khá mất thời gian, từ 6 tháng đến 1 năm”, PGS. TS Nguyễn Ngọc Bình nói.

“Tôi nói ví dụ, nhân sự CNTT đang thiếu. Người ta thống kê ở các nước tiên tiến phải cần 5% dân số làm CNTT. Với dân số Việt Nam, sự thiếu hụt là rất nhiều, đến khoảng 90%, tức là tầm 4 triệu nữa. Nhưng nếu "ào lên" mà đào tạo thì chỉ đạt được chỉ tiêu về số lượng mà chưa tính đến chất lượng. Các thầy nói một từ hay là khi đó chúng ta sẽ gặp "rác CNTT". Vì thế, chất lượng đào tạo cần phải được đặt ra như yếu tố sống còn”, ông nói thêm.

Với mô hình ĐH trong lòng DN, trường ĐH CMC sẽ giải quyết được bài toán “đào tạo bổ sung” bởi toàn bộ chương trình học không chỉ có tính hàn lâm và tiên tiến, mà còn gắn liền với DN. Các môn chuyên ngành thường được chính các lãnh đạo công nghệ hay quản trị của các công ty thành viên trong tập đoàn tham gia giảng dạy hoặc trao đổi truyền đạt kinh nghiệm cho sinh viên khi trên lớp và khi thực hành, thực tập.

Sinh viên ngay từ năm thứ nhất đã được tham quan thực tế. Trong quá trình đào tạo, sinh viên sẽ được làm việc 1 học kỳ trong DN, tham gia công việc thực tế và được nhận lương theo những công việc em đó thực hiện.

“Giáo viên tại trường ĐH CMC cũng tập trung nghiên cứu ứng dụng để cho ra sản phẩm ngay. Nghiên cứu cơ bản cũng được quan tâm, chúng tôi vẫn khuyến khích nhưng ưu tiên kinh phí cho nghiên cứu ứng dụng thực tiễn”, ông Bình nói.

Trước câu hỏi, trường ĐH CMC có đang chỉ “dạy nghề” cho các sinh viên, ông Bình nhấn mạnh, nếu đào tạo nghề là dạy cho người ta biết làm một việc gì đó thì đào tạo kỹ sư là dạy người ta cách sáng tạo ra những cái người ta đang dùng, sẽ dùng.

“Hướng đi của CMC là theo quan điểm, sinh viên ngoài biết cách làm mà còn biết sáng tạo. Đây cũng là một trong những giá trị cốt lõi của Nhà trường. Có nhiều em mới năm thứ nhất thôi nhưng cũng đã có tiềm năng cho những nhóm nghiên cứu tại Viện công nghệ CMC-ATI với những thử thách tập trung nghiên cứu bài bản”, ông Bình khẳng định.

Lấy con người làm trung tâm

Là người công tác lâu năm trong ngành giáo dục, ở các ĐH, Viện nghiên cứu hàng đầu cả ở trong và ngoài nước, PGS. TS Nguyễn Ngọc Bình nhấn mạnh với chúng tôi, bên cạnh cơ sở vật chất, với một cơ sở đào tạo, con người là yếu tố then chốt.

“Một ngôi trường tốt phải có đội ngũ người thầy tốt, tuyển sinh được những sinh viên tốt, từ đó mới đào tạo được những kỹ sư, cử nhân tốt”, ông nói.

PGS. TS Nguyễn Ngọc Bình cũng nói thêm, một trong những công việc quan trọng nhất của Nhà trường là làm thế nào tập hợp được các thầy cô giỏi, đã thành danh cả ở trong và ngoài nước về giảng dạy tại Trường. Nhiều môn học trong Trường được giảng dạy bởi các lãnh đạo công nghệ, kỹ sư hàng đầu đang làm việc trực tiếp tại các tập đoàn công nghệ lớn.

Bên cạnh đó, Nhà trường cũng mở rộng cửa với các giảng viên trẻ với quy trình tuyển dụng công khai, minh bạch và chặt chẽ.

“Tại trường ĐH CMC, các bạn trẻ không sợ bị lấp bóng của những "cây đa, cây đề". Chúng tôi muốn các bạn thể hiện mình bằng khả năng và thực lực”, ông Bình bày tỏ.

“Lấy con người làm trung tâm” là một trong những giá trị của Nhà trường cũng là điều khiến vị hiệu trưởng đầu tiên trăn trở. Trong năm học qua, nói cách của ông Bình là “Nhà trường đã nắm bắt tình hình, hoàn cảnh của từng em sinh viên”, để nhanh chóng có sự hỗ trợ khi các em cần. Ông lấy ví dụ, có những em từ phổ thông lên, khả năng tiếng Anh chưa được tốt, quá trình học ngoại ngữ có nhiều khó khăn, Nhà trường cũng phân công các thầy cô giúp đỡ các em, để chương trình học được đảm bảo.

“Các thầy, các cô và sinh viên mới là những sứ giả thực sự của Nhà trường”, ông Bình nhấn mạnh khi nói về câu chuyện trường ĐH CMC những ngày đầu.

Với quan điểm “lấy con người làm trung tâm”, lãnh đạo tập đoàn CMC luôn muốn thu hút các em học sinh, sinh viên xuất sắc nên đã thành lập quỹ học “CMC - Vì bạn xứng đáng”. Quỹ này năm 2022 có trị giá 69 tỷ đồng đã lên 92 tỷ đồng trong năm nay, nhằm hỗ trợ các em học sinh xuất sắc, con các gia đình chính sách, có hoàn cảnh khó khăn. Các em sẽ nhận được nhiều mức học bổng từ 50%, 70% đến 100% học phí dựa trên thành tích học tập.

Nói về câu chuyện đầu ra, Hiệu trưởng trường ĐH CMC cho biết, Nhà trường cam kết 100% việc làm tại Tập đoàn Công nghệ CMC và Samsung sau khi tốt nghiệp cho sinh viên ngành công nghệ theo học hệ song ngữ.

“Sinh viên tốt nghiệp, CMC phải dùng được thì các tập đoàn khác mới dùng được. Tiêu chuẩn của CMC là tương đối cao cả về chuyên môn lẫn ngoại ngữ. Nhiều em sinh viên mới năm nhất nhưng hiện đã được tiếp cận công việc với các anh chị kỹ sư ở các công ty thành viên qua câu lạc bộ lập trình và những hoạt động hướng nghiệp khác”, ông Bình cho biết./.

Tuấn Trần