Trong nửa đầu năm nay, công ty an ninh mạng toàn cầu Kaspersky đã ngăn chặn các cuộc tấn công bằng phần mềm độc hại nhắm vào các SME ở Đông Nam Á với số lượng gấp 4 lần so với cùng kỳ năm ngoái.

Cụ thể, các giải pháp của Kaspersky đã ngăn chặn tổng cộng 44.022 cuộc tấn công bằng phần mềm độc hại nhắm vào các SME trong khu vực từ tháng 1 đến tháng 6/2023, tăng 364% so với 9.482 lượt tấn công trong cùng kỳ năm 2022.

Ông Yeo Siang Tiong, Tổng Giám đốc Kaspersky Đông Nam Á chia sẻ: “Các DNVVN là xương sống của nền kinh tế Đông Nam Á, chiếm gần một nửa GDP của khu vực, góp phần tạo ra 85% việc làm và chiếm hơn 90% tổng số các DN ở Đông Nam Á".

Để đáp ứng nhu cầu không ngừng thay đổi của khách hàng, ông eo Siang Tiong cho biết các DN cần phải tận dụng số hóa quy trình (digitalization), mặc dù hầu hết các DN đang bỏ qua phần an ninh mạng.

Để giúp các SME trong việc xây dựng kế hoạch an ninh mạng, Kaspersky chia sẻ 4 loại mối đe dọa phổ biến nhất mà các DN có thể gặp phải, bao gồm:

Khai thác lỗ hổng

Mối đe dọa lớn nhất đối với SME trong 6 tháng đầu năm 2023 là khai thác. Phần mềm độc hại và phần mềm không mong muốn thường xâm nhập vào máy tính của nạn nhân thông qua các lỗ hổng, các chương trình độc hại được thiết kế để lợi dụng các lỗ hổng trong phần mềm.

Chúng có thể khởi chạy phần mềm độc hại khác trên hệ thống, nâng cao đặc quyền của kẻ tấn công, khiến ứng dụng mục tiêu gặp sự cố… Mối đe doạ này còn có thể xâm nhập vào máy tính của nạn nhân mà không cần bất kỳ hành động nào của người dùng.

Trojan

Mối đe dọa lớn thứ hai là Trojan. Trojan được đặt tên theo con ngựa thần thoại đã giúp người Hy Lạp xâm nhập và đánh bại thành Troy, đồng thời cũng là mối đe dọa được nhiều người tiêu dùng biết đến nhất. Nó ngụy trang và xâm nhập vào hệ thống, sau đó bắt đầu triển khai các tác vụ độc hại.

Trojan có thể thực hiện nhiều hành động khác nhau như xóa, chặn, sửa đổi hoặc sao chép dữ liệu, làm gián đoạn hiệu suất của máy tính hoặc mạng máy tính... tùy thuộc vào mục đích.

Cửa hậu (backdoor)

Mối đe dọa phổ biến thứ ba là backdoor. Đây là một trong những loại phần mềm độc hại nguy hiểm nhất, vì một khi đã xâm nhập vào thiết bị của nạn nhân, chúng sẽ trao quyền điều khiển từ xa cho tội phạm mạng.

Tội phạm có thể cài đặt, khởi chạy các chương trình mà không có sự đồng ý hoặc không có sự biết đến của người dùng. Sau khi cài đặt, backdoor có thể được hướng dẫn gửi, nhận, thực thi và xóa tệp, thu thập dữ liệu bí mật từ máy tính, ghi nhật ký hoạt động…

Not-a-virus

Các ứng dụng không mong muốn tiềm ẩn (Potentially Unwanted Applications - PUA) có thể vô tình được cài đặt trên thiết bị được các giải pháp của Kaspersky gắn nhãn là “not-a-virus” (không phải virus).

Mặc dù được liệt kê trong số những mối đe dọa phổ biến nhất và có thể được tội phạm mạng sử dụng để gây hại nhưng bản chất chúng không độc hại. Tuy nhiên, hành vi của chúng gây khó chịu, thậm chí đôi khi nguy hiểm và phần mềm chống virus cảnh báo người dùng vì mặc dù hợp pháp nhưng mối đe doạ thường lẻn vào thiết bị mà người dùng không nhận ra.

Tội phạm mạng cố gắng đưa phần mềm này cũng như phần mềm độc hại và phần mềm không mong muốn khác tới thiết bị của nhân viên bằng cách sử dụng mọi phương tiện cần thiết, chẳng hạn như khai thác lỗ hổng, email lừa đảo và tin nhắn giả mạo. Ngay cả thứ hoàn toàn không liên quan đến kinh doanh như liên kết YouTube cũng có thể được sử dụng để nhắm mục tiêu vào SME vì ​​nhân viên của họ thường sử dụng cùng một thiết bị cho công việc và các vấn đề cá nhân.

Một trong những phương pháp thường được sử dụng để xâm nhập vào điện thoại thông minh của nhân viên được gọi là “smishing” (sự kết hợp giữa SMS và phishing). Theo đó, nạn nhân sẽ nhận được liên kết độc hại qua SMS, WhatsApp, Facebook Messenger, WeChat hoặc một số ứng dụng nhắn tin khác. Nếu người dùng click vào link, mã độc sẽ được tải lên hệ thống.

Ông Yeo cho biết: “Theo báo cáo về khả năng phục hồi mạng mới nhất của chúng tôi, vào năm 2022, 4/10 người sử dụng lao động thừa nhận rằng sự cố an ninh mạng sẽ là một cuộc khủng hoảng lớn đối với hoạt động kinh doanh của họ, thay vì chỉ là sự sụt giảm doanh số bán hàng hoặc thiên tai. Dựa trên kết quả khảo sát, khủng hoảng an ninh mạng cũng sẽ là loại khủng hoảng khó giải quyết thứ hai sau việc doanh số bán hàng sụt giảm nghiêm trọng. An ninh mạng là điều mà các SME ở Đông Nam Á nên nghiêm túc thực hiện".

Các chuyên gia của Kaspersky khuyến nghị SME nên có một khái niệm phòng thủ toàn diện nhằm trang bị, thông báo và hướng dẫn đội ngũ bảo mật trong cuộc chiến chống lại các cuộc tấn công mạng có mục tiêu và tinh vi nhất như nền tảng Kaspersky Extended Detection and Response (XDR)./.

Hạnh Tâm