Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 56 (AMM56) và các hội nghị liên quan đã chính thức khai mạc hôm 11/7 tại Jakarta (Indonesia). Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự các hội nghị.

Tại chuỗi hoạt động có quy mô lớn nhất hàng năm của các Bộ trưởng Ngoại giao, đại diện các nước ASEAN tập trung thảo luận hàng loạt vấn đề nhằm duy trì ổn định, hòa bình và khả năng phục hồi kinh tế trong khu vực.

Ngày 15/7, sau 4 ngày họp sôi nổi với những phiên thảo luận kéo dài, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 56 và các hội nghị liên quan bế mạc với gần 40 văn kiện được thông qua, trong đó đáng chú ý là Thông cáo chung AMM56 phản ánh toàn diện các nội dung và kết quả thảo luận.

Có thể nói tình hình quốc tế và khu vực luôn có sự biến động và với vị trí chiến lược, ASEAN luôn phải đối mặt với thách thức. Hội nghị là nơi để các nước đến để trình bày các quan điểm và nỗ lực tìm ra tiếng nói chung.

Bởi vậy, cho nên tất cả những điểm nóng trong đó có vấn đề biển Đông, Myanmar, tình hình hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên hay Ukraine đều được đề cập.

Vấn đề Biển Đông là một trong những chủ đề thường xuyên được đề cập tới trong ASEAN. Đến nay đã trở thành một cái chủ đề chung của tất cả các nước tham gia các diễn đàn của ASEAN.

Các nước cũng đều ghi nhận tiến bộ đạt được trong nỗ lực trao đổi trong khuôn khổ khu vực về vấn đề Biển Đông, bao gồm tiến triển trong việc xây dựng Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC). Các nước đều cho rằng đây là những bước tiến, dấu hiệu tốt để cùng nhau tiến hành các biện pháp xây dựng lòng tin và thậm chí là ngoại giao phòng ngừa.

Thông cáo chung AMM56 cho biết Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lần thứ 56 đã thảo luận về tình hình ở Biển Đông và bày tỏ quan ngại về các hoạt động cải tạo đất, các sự cố nghiêm trọng trong khu vực, làm xói mòn lòng tin, làm gia tăng căng thẳng và có thể phá hoại hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực.

Trong thông cáo chung được công bố tại Jakarta, Indonesia, các Bộ trưởng tái khẳng định sự cần thiết tăng cường lòng tin và sự tin tưởng lẫn nhau, tự kiềm chế tiến hành các hoạt động có thể làm phức tạp hoặc leo thang tranh chấp và ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định, đồng thời tránh các hành động có thể làm phức tạp thêm tình hình.

ASEAN tái khẳng định cần theo đuổi giải pháp hòa bình cho các tranh chấp phù hợp với các nguyên tắc được thừa nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phi quân sự hóa và tự kiềm chế trong việc tiến hành mọi hoạt động có thể làm phức tạp thêm tình hình và leo thang căng thẳng ở Biển Đông.

Các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả toàn bộ Tuyên bố của các bên ở Biển Đông (DOC); hoan nghênh các tiến triển đã đạt được trong các cuộc đàm phán về một Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả và thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa và xây dựng lòng tin để tăng cường lòng tin và sự tin cậy giữa các bên.

Trong khuôn khổ AMM56, tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN với các đối tác, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn đã có phát biểu và đề nghị các đối tác ủng hộ lập trường và các nỗ lực chung của ASEAN về Biển Đông, và các vấn đề quốc tế, khu vực kháckêu gọi các đối tác chung tay cùng ASEAN tăng cường đối thoại, xây dựng lòng tin, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Bộ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của DOC và hướng tới xây dựng COC thực chất, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, vì Biển Đông hòa bình và hợp tác./.

Hà Linh