Hội thảo diễn ra tại Viện Thông tin Khoa học Xã hội (INION) trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga (RAN) ở thủ đô Moskva do Hội Luật gia Dân chủ Quốc tế (IADL), Quỹ Quốc tế Con đường Hòa bình của Liên bang Nga và INION phối hợp tổ chức.

Hội thảo có sự tham gia của các chuyên gia luật, chuyên gia về Biển Đông của Liên bang Nga, Việt Nam, Philippines, Ấn Độ.

Đoàn Việt Nam Tham dự Hội thảo có Phó Chủ tịch Hội luật gia Việt Nam Lê Thị Kim Thanh; TS. Lại Thái Bình, Phó Viện trưởng Viện Biển Đông, Học viện Ngoại giao.

Phát biểu tại hội thảo, Giám đốc INION, Viện sỹ Thông tấn Alexey Kuznetsov cũng như GS.TS. luật Irina Umnova, Chủ tịch Quỹ Quốc tế Con đường Hòa bình đều cho rằng sự kiện này có rất nhiều ý nghĩa, khi tạo ra diễn đàn để giải quyết căng thẳng ở Biển Đông, cũng như ngăn chặn những nguy cơ tiềm tàng trên thực địa.

Hội thảo gồm 6 chủ đề lớn trong đó chủ đề đầu tiên là tổng quan tình hình Biển Đông và đánh giá về hiệu quả của hợp tác quốc tế và khu vực do GS.TS. Dmitry Mosyakov, Giám đốc Trung tâm ASEAN, Australia và châu Đại dương, Viện Nghiên cứu Phương Đông trực thuộc RAN trình bày.

Trong tham luận, TS. Mosyakov đánh giá cao chính sách đối ngoại nhất quán của Việt Nam nhằm ngăn chặn leo thang căng thẳng, tôn trọng luật pháp quốc tế và tránh các hoạt động quân sự về mặt nguyên tắc.

TS. Lại Thái Bình, Phó Viện trưởng Viện Biển Đông, Học viện Ngoại giao đã có bài phát biểu tham luận tại hội thảo với chủ đề “Nỗ lực của Việt Nam vì hoà bình, ổn định và phát triển tại Biển Đông”. Trong đó, TS. Lại Thái Bình khẳng định, Việt Nam kiên định theo đuổi cách tiếp cận chủ động nhằm duy trì hòa bình, ổn định và thúc đẩy phát triển khu vực, đồng thời tiếp tục kêu gọi tăng cường hợp tác quốc tế để giải quyết vấn đề Biển Đông.

Trong bài tham luận “Lẽ phải của Việt Nam trong vấn đề Biển Đông,” Phó Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam Lê Thị Kim Thanh khẳng định chủ trương xuyên suốt của Việt Nam trong vấn đề Biển Đông là phù hợp với xu thế hòa bình, ổn định để phát triển, cơ sở các chủ trương của Việt Nam trong vấn đề Biển Đông phù hợp với luật pháp quốc tế và thực tiễn lịch sử, đồng thời các nỗ lực của Việt Nam cũng đóng góp cho sự phát triển của Biển Đông và khu vực.

GS.TS. Luật Irina Umnova đã nêu ví dụ về giải quyết vấn đề biển của các nước ven biển Caspian. Nhờ thỏa thuận được ký năm 2018, giờ đây các nước Caspian đã phi quân sự hóa được khu vực này, biến vùng biển này thành khu vực hướng tới phát triển và thịnh vượng.

Trong khi đó, luật sư Edre Olalia, Chủ tịch IADL, Chủ tịch Liên minh Luật sư Nhân dân Quốc gia Philippines nhất trí với quan điểm cần đẩy mạnh và hoàn tất các sáng kiến hiện có, giải quyết vấn đề ở Biển Đông một cách chủ động và có nguyên tắc, với ưu tiên là đạt được một giải pháp hòa bình được tất cả các bên chấp nhận, chủ yếu giữa các quốc gia tuyên bố chủ quyền.

Hội thảo đã nhất trí đưa ra kết luận do Chủ tịch IADL, Edre Olalia trình bày, theo đó cần tiếp tục hợp tác để thúc đẩy sự ổn định và tăng cường hợp tác nhiều mặt tại Biển Đông, nỗ lực thúc đẩy các giải pháp toàn diện (bao gồm việc gia tăng hàm lượng các giải pháp pháp lý, thúc đẩy các hợp tác chung trên thực địa như tuần tra chung, tiếp tục xây dựng lòng tin và phi quân sự hóa để giảm căng thẳng, tranh thủ nhiều hơn các diễn đàn hợp tác, thu hút quan tâm ở các khuôn khổ rộng lớn như Liên hợp quốc...), trong đó ASEAN cần tăng hợp tác nội khối về vấn đề này, đồng thời xử lý khéo các nhân tố như cạnh tranh nước lớn./.

C.A