Theo Báo cáo Tình báo hàng quý về mối đe dọa toàn cầu của BlackBerry, từ tháng 6 đến tháng 8/2023, các giải pháp an ninh mạng của họ đã ngăn chặn hơn 3,3 triệu cuộc tấn công mạng. Số lượng lớn cuộc tấn công được ngăn chặn này tương đương với khoảng 26 cuộc tấn công mỗi phút, làm nổi bật sự gia tăng đáng kể về mối đe dọa mạng.

Sự gia tăng của các cuộc tấn công phần mềm độc hại mới

Không chỉ về số lượng, sự gia tăng này còn liên quan đến chất lượng. Tính đa dạng của các tệp phần mềm độc hại riêng biệt mà các giải pháp ANM của BlackBerry gặp phải đã tăng 70%, trung bình khoảng 2,9 mẫu phần mềm độc hại/phút. Điều này làm nổi bật sự thay đổi đáng kể trong chiến thuật của tội phạm mạng, sử dụng một loạt các công cụ tinh vi để vượt qua các cơ chế phòng thủ truyền thống.

Dữ liệu của giai đoạn này cho thấy những mục tiêu đang thay đổi của các cuộc tấn công mạng. Các tổ chức tài chính, nắm giữ một lượng lớn dữ liệu nhạy cảm của khách hàng và đóng vai trò then chốt trên thị trường toàn cầu, đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể các cuộc tấn công có chủ đích.

Trong khi đó, ngành y tế phải đối mặt với sự gia tăng các mã độc độc đáo nhất nhắm vào các tổ chức của mình, ảnh hưởng lớn đến bảo vệ dữ liệu bệnh nhân và sự liên tục của các dịch vụ quan trọng. Dữ liệu có giá trị cao và cơ hội gây gián đoạn các dịch vụ thiết yếu khiến các lĩnh vực này trở thành mục tiêu chính cho các cuộc tấn công tạo tác động hoặc thu lợi nhuận.

Ismael Valenzuela, Phó Chủ tịch mảng Tình báo và Nghiên cứu Mối đe doạ của BlackBerry, nhấn mạnh sự nỗ lực ngày càng tăng của các tác nhân độc hại để mở rộng phạm vi và số lượng cuộc tấn công mạng.

"Số lượng các cuộc tấn công mới ngày càng tăng nhắm mục tiêu vào các quốc gia và ngành cho thấy tác động của môi trường kinh tế vĩ mô đối với ANM. Tuy nhiên, mặc dù các mối đe dọa đang gia tăng về số lượng và sự đa dạng, khả năng của chúng tôi cũng tăng tương đương để bảo vệ chống lại chúng với các công nghệ tiên tiến có thể dự đoán và ngăn chặn các cuộc tấn công", Ismael Valenzuela cho biết.

Bối cảnh địa chính trị khác nhau dẫn đến những tác động khác nhau từ các mối đe dọa mạng

Các quốc gia khác nhau phải hứng chịu những tác động khác nhau từ các mối đe dọa mạng. Hoa Kỳ và Canada là những mục tiêu thường xuyên nhất ở Bắc Mỹ. Tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Nhật Bản tiếp tục đứng thứ ba về số vụ tấn công.

Trong khi đó, Peru nổi lên như một mục tiêu mới trong danh sách các quốc gia được nhắm mục tiêu ở Mỹ Latinh và Ấn Độ trở thành quốc gia bị tấn công nhiều thứ năm ở châu Á - Thái Bình Dương.

Báo cáo cũng cho thấy các quốc gia có số lượng lớn nhất các phần mềm độc hại độc đáo nhất. Cụ thể, phần mềm độc hại độc đáo nhất đã được thấy ở Hoa Kỳ, sau đó là Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ và Canada.

Số lượng các cuộc tấn công mạng mà một quốc gia phải đối mặt không nhất thiết phải phù hợp với sự đa dạng của các phần mềm độc hại độc đáo nhất được quan sát. Sự khác biệt được cho là do động cơ khác nhau của những kẻ tấn công.

Theo đó, một số có thể nhắm mục tiêu vào lượng lớn người dùng hoặc một ngành cụ thể, triển khai các chiến dịch thư rác trên diện rộng hoặc sử dụng phần mềm độc hại phổ biến. Những kẻ tấn công khác tập trung vào một nhóm, ngành hoặc tập đoàn doanh nghiệp nhỏ hơn, cụ thể hơn, sử dụng các công cụ và chiến lược độc đáo chống lại các mục tiêu có giá trị cao.

Peru chỉ chiếm 7% tổng số vụ tấn công và không đáng kể trong danh sách các phần mềm độc hại độc nhất, tình hình này được quy cho bản chất của mối đe dọa mạng tại Peru. Động cơ tài chính thúc đẩy các tác nhân đe dọa chủ yếu sử dụng phần mềm độc hại thông thường để chống lại các tổ chức tài chính thay vì các hình thức chuyên biệt hơn.

Cơ quan, tổ chức chính phủ là mục tiêu hàng đầu của tội phạm mạng

Bảo vệ các tổ chức chính phủ và cơ quan công quyền là rất quan trọng, xét đến thông tin nhạy cảm của họ và những rủi ro tiềm ẩn đối với an ninh quốc gia.

Những bên tấn công nhắm vào cơ quan chính phủ có động cơ đa dạng, từ lòng tham tài chính đến chính sách địa chính trị, hoặc đơn giản chỉ muốn gây rối. Những kẻ tấn công có thể bao gồm những người có quan ngại cá nhân, các băng nhóm tội phạm lớn và các nhóm tấn công có chủ đích (APT) do nhà nước tài trợ sử dụng các chiến thuật tinh vi.

Vi phạm trong các cơ quan chính phủ có thể làm lộ dữ liệu có độ nhạy cảm cao, làm gián đoạn các dịch vụ quan trọng của chính phủ và làm suy yếu niềm tin của công chúng vào các tổ chức chính phủ.

Hơn 100.000 cuộc tấn công mạng nhằm vào các khu vực chính phủ đã bị ngăn chặn thành công trong kỳ báo cáo gần đây nhất, đánh dấu mức tăng gần 50% từ tháng 3 đến tháng 5/2023.

Về mặt địa lý, khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Bắc Mỹ, đặc biệt là Hàn Quốc, Nhật Bản và Canada, phải đối mặt với số lượng các cuộc tấn công lớn nhất. Tuy nhiên, Australia và Hoa Kỳ báo cáo mức độ tấn công cao nhất, mỗi quốc gia chứng kiến số vụ tấn công tăng hơn 50% so với giai đoạn trước.

Phải có một cách tiếp cận linh hoạt và tinh vi hơn của các chiến lược ANM

Báo cáo về mối đe dọa mới nhất của BlackBerry đã xác định một số dòng phần mềm độc hại phổ biến, chi phí thấp nhắm mục tiêu vào các cơ quan chính phủ, trong đó các dòng phần mềm độc hại RedLine Stealer và RacconStealer v2 (RecordBreaker) là nổi bật nhất. Những công cụ này được thiết kế để trích xuất dữ liệu từ các thiết bị bị xâm nhập, cho phép đánh cắp dữ liệu nhạy cảm để sử dụng cho mục đích xấu.

Một số công cụ trích xuất dữ liệu khác đáng chú ý trong giai đoạn này bao gồm Vidar và Lumma Stealer (LummaC2). Vidar đã là một mối đe dọa đáng kể trong suốt năm 2023, trong khi Lumma Stealer, được cung cấp dưới dạng dịch vụ phần mềm độc hại trên các diễn đàn của Nga kể từ năm 2022, vẫn tiếp tục được lưu hành rộng rãi.

Ngoài ra, theo báo cáo của BlackBerry, mạng botnet Amadey cũng được phát hiện. Được xác định lần đầu tiên vào năm 2018, Amadey đã phát triển, ngày càng phức tạp. Nó thường được sử dụng để triển khai các Trojan truy cập từ xa (RAT) và đánh cắp thông tin, nâng cao tiềm năng của nó như một công cụ đe dọa mạng.

Theo BlackBerry, những phát triển trong bối cảnh ANM cho thấy thách thức ngày càng tăng của các tổ chức trong việc bảo vệ dữ liệu và hệ thống của họ. Sự đa dạng hóa ngày càng tăng của các cuộc tấn công và sự phát triển liên tục của các mối đe dọa mạng đòi hỏi phải có một cách tiếp cận linh hoạt và tinh vi hơn của các chiến lược ANM mạnh mẽ và thích ứng./.

Tâm An