Ngày 8/12/2023, tại Hải Phòng, Bộ TT&TT đã tổ chức Hội nghị quản lý nhà nước (QLNN) về Bưu chính. Tham dự hội nghị có các Sở TT&TT trực tiếp và trực tuyến, hai doanh nghiệp (DN) bưu chính lớn là Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (BĐVN), Bưu chính Viettel (Viettel Post)

Hội nghị thông tin kết quả hoạt động của lĩnh vực bưu chính năm 2023, tập trung thảo luận việc thực hiện Quyết định số 468/QĐ-TTg ngày 27/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đổi mới việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC)”; Triển khai đánh giá chất lượng bưu chính; Triển khai Kế hoạch hỗ trợ đưa hộ sản xuất nông nghiệp lên sàn thương mại điện tử (TMĐT), phát triển kinh tế số (KTS) nông nghiệp nông thôn; Nền tảng địa chỉ số và kế hoạch công tác năm 2024.

Doanh thu bưu chính năm 2023 tăng 9,3%

Theo số liệu của Vụ Bưu chính - Bộ TT&TT, số doanh nghiệp (DN) bưu chính đang hoạt động năm 2023 là 709 DN (tăng 8% so với 2022), 67 DN mới, 13 DN nộp lại giấy phép. Doanh thu dịch vụ bưu chính ước đạt 58.900 tỷ đồng, tăng 9,3% so với cùng kỳ năm 2022 và đạt 94% kế hoạch năm 2023.

Tổng sản lượng bưu gửi ước đạt 2.465 triệu bưu gửi, tăng 32,3% so với năm 2022 và tăng 0,6% so với kế hoạch năm 2023. Nộp ngân sách nhà nước lĩnh vực bưu chính ước đạt 5.750 tỷ đồng, tăng 0,5% so với năm 2022.

Hiện nay, trên cả nước có 40 tỉnh, thành phố (TP) đang thực hiện chuyển giao một số công việc hỗ trợ giải quyết TTHC (là nhiệm vụ của công chức các Sở tại bộ phận một cửa - BPMC) cho nhân viên Bưu điện thực hiện (theo Quyết định số 468/QĐ-TTg ngày 27/3/2021).

UBND các cấp giao Bưu điện tỉnh bố trí trụ sở, trang thiết bị, vận hành BPMC, triển khai tại 33 tỉnh/TP: Cấp tỉnh là 14 Trung tâm phục vụ Hành chính công cấp tỉnh; Cấp huyện là 49 BPMC cấp huyện tại 19 tỉnh/TP; Cấp xã là 57 BPMC cấp xã tại 16 tỉnh/TP.

UBND các cấp giao Bưu điện tỉnh thực hiện chuyển hồ sơ giải quyết TTHC đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết và nhận kết quả giải quyết TTHC từ cơ quan có thẩm quyền chuyển đến BPMC để trả cho người dân hiện đã có 52/63 tỉnh/TP triển khai (còn 11 tỉnh/thành chưa triển khai).

Ông Lã Hoàng Trung, Vụ trưởng Vụ Bưu chính cho biết hiệu quả của việc thực hiện này mang lại là giúp cơ quan nhà nước tiết kiệm được biên chế (tại Kon Tum: 07 nhân viên Bưu điện thay cho 16 công chức, tại Lâm Đồng: 36 nhân viên Bưu điện thay cho 55 công chức, tại Gia Lai: 69 nhân viên Bưu điện thay cho 99 công chức; Trung tâm Hành chính công tỉnh Quảng Nam: 17 nhân viên Bưu điện thay cho 24 công chức viên chức).

Vụ trưởng Vụ Bưu chính cũng cho biết: "Tại các BPMC đã thực hiện chuyển giao cho Bưu điện trong giải quyết TTHC, chất lượng, hiệu quả phục vụ người dân được cải thiện, giảm tiêu cực, nhũng nhiễu trong giải quyết TTHC. Cụ thể hóa chủ trương chuyển một số nhiệm vụ mà nhà nước không nhất thiết phải làm cho DN thực hiện".

Mong muốn lĩnh vực bưu chính tham gia tích cực vào tiến trình CĐS

Thông tin về việc thực hiện Quyết định số 468/QĐ-TTg tại Hải Phòng, ông Hoàng Minh Cường, Phó Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng cho biết các dịch vụ bưu chính, chuyển phát được các DN triển khai phục vụ người dân, DN được duy trì ổn định, các dịch vụ bưu chính công ích, tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC giúp người dân và DN tiếp cận thực hiện các TTHC một cách nhanh chóng và tiện lợi. Trong 10 tháng đầu năm 2023, Hải Phòng đã tiếp nhận và chuyển trả trên 242.000 hồ sơ theo đề án trả giấy pháp lái xe giải quyết các TTHC.

Với vị trí địa lý thuận lợi của Hải Phòng, Phó Chủ tịch Hoàng Minh Cường cho biết hoạt động bưu chính chuyển phát địa bàn thành phố có nhiều cơ hội để phát triển bứt phá, trở thành hạ tầng, mắt xích quan trọng của ngành logistics trong nền KTS, đặc biệt là của TMĐT và được xác định là ngành hậu cần cho sự phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH). Hải Phòng mong muốn lĩnh vực bưu chính tham gia tích cực vào tiến trình CĐS (cung cấp dịch vụ công), phát triển logistics, TMĐT.

Trong thời gian tới, Phó Chủ tịch Hoàng Minh Cường cho biết UBND TP. Hải Phòng sẽ tiếp tục chỉ đạo Sở TT&TT phối hợp với các đơn vị của Bộ chú trọng việc thực hiện nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác QLBN về bưu chính trên địa bàn TP. Hải Phòng.

Đồng thời, thúc đẩy phát triển lĩnh vực bưu chính trở thành nền tảng của TMĐT và logistics, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế số - xã hội số của Thành phố, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng của Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển TP. Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Quy hoạch TP Hải Phòng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Cấp thiết sửa đổi luật bưu chính

Tại hội nghị, đại diện Bộ Công an kiến nghị cần sửa đổi luật Bưu chính để giải quyết những vấn đề tồn tại của lĩnh vực như cần quy định rõ tiêu chí về các hàng cấm gửi là hàng lậu, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, ma tuý, vũ khí, tài liệu hoạt động từ nước ngoài, văn hoá phẩm đồi truỵ qua đường bưu chính nhiều. Theo đó, có thể đảm bảo an ninh bưu chính. Hay việc cấp phép cho DN bưu chính phải đảm bảo các yếu tố về vốn, công nghệ, an toàn dữ liệu cá nhân hiện đang là vấn nhức nhối khi xảy ra tình trạng lộ lọt thông tin cá nhân tràn lan… khi các DN ứng dụng công nghệ mạnh mẽ.

Cùng với đó là những câu chuyện về vận tải. DN vận tải cũng xin cấp phép DN bưu chính nhưng lại không chở hàng không có mã bưu gửi và chở hàng lậu. Hay hiện nay đang nổi lên vấn đề nhượng quyền hay DN công nghệ mà hiện mô hình này chưa được cấp phép. Các DN vận tải công nghệ giờ có khái niệm chuyển phát viên với nhiều nghìn người ký hợp đồng nhưng không đóng bảo hiểm, tụ tập đông ảnh hưởng trật tự an ninh, an sinh xã hội…

Những việc cấp thiết của lĩnh vực

Trước ý kiến của các đại biểu, Thứ trưởng Bộ TT&TT Bùi Hoàng Phương, phụ trách lĩnh vực đã định hướng và chỉ đạo các công tác cần thực hiện ngay của của lĩnh vực trong năm 2024.

Thứ trưởng chỉ đạo ngay trong Quý I năm 2024, Thanh tra Bộ, Vụ Bưu chính tìm mọi cách, bằng mọi biện pháp xử lý dứt điểm vấn đề các DN không cung cấp dịch vụ bưu chính mà xin giấy phép bưu chính. Thanh tra các Sở TT&TT phải phối hợp cùng vào cuộc.

Vụ Bưu chính năm 2024 tập trung đề xuất sửa Luật Bưu chính. Đây là một việc không có lựa chọn khác và là ưu tiên số 1.

Tiếp theo là cần phải có chính sách giá; Tập trung quản lý chất lượng dịch vụ, giá dịch vụ nghiên cứu để thị trường quyết định. Cụ thể, về quản lý chất lượng dịch vụ, Bộ TT&TT sẽ công bố tiêu chuẩn, xếp hạng chất lượng dịch vụ của các DN bưu chính.

Thứ trưởng cũng giao Trung tâm thông tin, Thanh tra Bộ, Vụ Bưu chính tập trung xây dựng cổng tiếp nhận các phản ánh của người dân về lĩnh vực bưu chính.

Đối với các DN bưu chính, Thứ trưởng cũng yêu cầu: “DN bưu chính tăng cường áp dụng công nghệ. Nếu DN bưu chính không thay đổi, không ứng dụng công nghệ thì không thể tồn tại. Hai DN bưu chính nhà nước là BĐVN và Viettel Post phải thực sự thay đổi”.

DN bưu chính cũng phải tư duy về chiến lược cho các hoạt động của DN như các hệ thống, phương tiện vận chuyển vận chuyển phải xanh hoá, bảo vệ môi trường và việc này phải triển khai dần.

DN bưu chính cũng phải tập trung nâng cao quản lý chất lượng. Các DN sai phạm bị xử phạt tiền thường không lo ngại mà lo ngại mất uy tín và thương hiệu. “Đừng đặt nặng câu chuyện phạt tiền vì nhiều khi không ý nghĩa lớn, không quan trọng bằng thương hiệu, uy tín. Các Sở TT&TT cũng trao đổi các DN trên địa bàn nội dung này”, Thứ trưởng đề xuất.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Bùi Hoàng Phương khẳng định lại vị trí, vai trò, vị thế của lĩnh vực Bưu chính. Theo Quyết định số 654/QĐ-TTg ngày 30/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chiến lược phát triển bưu chính đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030 đã xác định mục tiêu lĩnh vực bưu chính phải trở thành hạ tầng thiết yếu của quốc gia, của nền KTS, đặc biệt của TMĐT, mở rộng hệ sinh thái dịch vụ, mở rộng không gian hoạt động mới và thúc đẩy phát triển chính phủ số, XHS.

Trong bối cảnh KT-XH Việt Nam gặp nhiều khó khăn, Bưu chính cũng gặp rất khó khăn nhưng đã đạt những kết quả đáng khích lệ với doanh thu, sản lượng bưu gửi tăng. “Lĩnh vực bưu chính tiếp tục khẳng định vai trò thiết yếu trong đời sống KT-XH, trong việc đảm bảo dòng chảy vật chất bên cạnh dòng chảy dữ liệu và đóng góp quan trọng cho phát triển TMĐT, KTS, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Điều này đã được khẳng định qua đợt dịch COVID-19 khi các DN bưu chính Nhà nước vẫn hoạt động tích cực trong khi mọi người ở trong nhà”, Thứ trưởng khẳng định./.

Hoàng Linh