Trao đổi về những dự đoán xu hướng báo chí năm 2024 trên Nieman Journalism Lab, một nền tảng nghiên cứu các mô hình tương lai có thể hỗ trợ báo chí chất lượng, Mario Garcia, Giám đốc điều hành và người sáng lập của Garcia Media, cho rằng trong năm 2024, ngành công nghiệp báo chí sẽ chứng kiến ngày càng có nhiều tòa soạn báo và tổ chức truyền thông khai thác sức mạnh của các công cụ AI thế hệ mới.

AI sẽ nhanh chóng chuyển đổi từ một khái niệm mới lạ sang một công cụ trung tâm trong báo chí, xuất bản. Vai trò của AI sẽ rất quan trọng không chỉ trong việc tạo và thiết kế nội dung mà còn trong tiếp thị và quảng cáo. Các tòa soạn sẽ ngày càng nhận ra AI không thể thiếu trong quy trình vận hành đưa tin, viết bài, phân phối thông tin.

Hoạt động đào tạo sẽ chiếm vị trí trung tâm của các tòa soạn báo. Khi AI ngày càng trở thành một phần trong hoạt động hàng ngày của các tòa soạn, các chương trình đào tạo sẽ phát triển để đảm bảo các nhà báo được trang bị những kỹ năng cần thiết có thể tích hợp AI hiệu quả vào quy trình làm việc của họ. Phương pháp đào tạo sẽ nhằm mục đích tối đa hóa sự phối hợp giữa khả năng sáng tạo của con người và khả năng phân tích của AI.

Một trong những điểm thu hút chính của AI đối với các tòa soạn báo là khả năng giảm chi phí và tăng tốc quá trình sản xuất tin bài. Bằng cách tự động hóa các tác vụ thông thường, AI sẽ cho phép tạo và phân phối nội dung nhanh hơn, mang lại lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh truyền thông có nhịp độ phát triển nhanh.

Việc ứng dụng AI trong truyền thông sẽ trở thành một hiện tượng toàn cầu, các phòng tin tức trên khắp thế giới áp dụng những công nghệ này.

Cuộc “khiêu vũ giữa con người và robot” trong phòng tin tức sẽ tăng tốc khi độc giả hiểu rõ hơn về vai trò của AI trong việc sáng tạo nội dung. Việc áp dụng AI rộng rãi trong ngành báo chí có thể sẽ dẫn đến việc phát triển các tiêu chuẩn mới của ngành báo chí, nhằm đảm bảo tính nhất quán và chất lượng, đặc biệt là các vấn đề về đạo đức báo chí, bản quyền nội dung do AI tạo ra….

Nỗi lo sợ mà một số người cảm thấy về AI sẽ giảm bớt khi các nhà báo nhận ra rằng mặc dù AI rất thành thạo trong việc xử lý các tập dữ liệu lớn, xác định các mẫu và thậm chí soạn thảo các bản tin cơ bản, nhưng nó không thể sánh được với khả năng của nhà báo trong việc cung cấp những hiểu biết sâu sắc, đa sắc thái đến từ trải nghiệm của con người.

Các nhà báo con người có thể đưa ra bối cảnh, cách diễn giải và mức độ phân tích mà AI không thể sánh được. Điều này làm cho những đóng góp của họ có giá trị và uy tín hơn.

Một cuộc khảo sát toàn cầu do JournalismAI thực hiện đã cho thấy những cách AI được áp dụng vào hoạt động kinh doanh báo chí, ngay cả khi các nhà báo lo lắng về tác động của AI. JournalismAI đã phỏng vấn “hơn 120 biên tập viên, nhà báo, công nghệ và nhà sản xuất truyền thông từ 105 tòa soạn lớn nhỏ trên 46 quốc gia”.

Mặc dù không tuyên bố rằng cuộc khảo sát này mang tính đại diện cho toàn bộ ngành công nghiệp báo chí, nhưng JournalismAI đưa ra gợi ý về cách ngành báo chí đang sử dụng những công nghệ mới này và trong số những người được hỏi, hơn 75% đã sử dụng AI ở đâu đó trong chuỗi thu thập, sản xuất và phân phối tin tức.

Hơn một nửa đề cập đến việc tăng hiệu quả và nâng cao năng suất là lý do để họ sử dụng AI - lý tưởng nhất là AI có thể tự động hóa các nhiệm vụ đơn điệu và lặp đi lặp lại.

Đồng thời, hơn 60% số người được hỏi lo ngại về tác động đạo đức của việc tích hợp AI, về chất lượng biên tập và các khía cạnh khác của báo chí như tính chính xác, công bằng và minh bạch. Nói chung, các tòa soạn báo vẫn xem sự can thiệp của con người là yếu tố rất quan trọng để giảm thiểu những tác hại tiềm tàng của hệ thống AI, như sai lệch và thiếu chính xác./.

Anh Minh