Tình huống giả định là do ảnh hưởng của mưa bão, có 5 người dân đi rẫy bị cô lập giữa dòng suối, nguy cơ bị lũ cuốn trôi; vị trí người dân bị cô lập cách đơn vị 50km. Cấp trên yêu cầu Trung đoàn 930 sử dụng trực thăng và đội cứu hộ, cứu nạn đưa nhân dân ra khỏi vùng bị cô lập. Rất khẩn trương, chỉ huy Trung đoàn giao nhiệm vụ cho các lực lượng. Tổ bay, lực lượng cứu hộ đường không, mặt đất tiến hành hội ý, xác định tọa độ, vẽ bản đồ, nhanh chóng đưa ra phương án tiếp cận. Chỉ trong thời gian ngắn, tổ cứu hộ, cứu nạn đã lên trực thăng, bay thẳng về khu vực có người bị nạn theo phương vị, cự ly, tọa độ đã xác định... Tại bãi ngoài, tổ bay cho trực thăng bay treo ở độ cao khoảng 20m. Mặc dù gió từ cánh quạt rất mạnh làm cho cây cối xung quanh ngả nghiêng, chao đảo nhưng các nhân viên cứu hộ đã bình tĩnh thả thang dây xuống tiếp cận và khéo léo lần lượt đưa từng người lên máy bay an toàn…

Trao đổi sau buổi huấn luyện, Thiếu tá Phạm Đức Huy, Chủ nhiệm Dù, Trung đoàn 930 cho biết: “Trong trường hợp này, trực thăng không có bãi đáp nên chúng tôi đã dự kiến 2 phương án, đó là dùng cẩu kéo từng người lên hoặc dùng thang dây để các đồng chí cứu hộ đường không xuống tiếp cận, sơ cứu và đưa từng người lên trực thăng; nếu có người bị thương thì đồng chí quân y trên trực thăng sẽ xử trí cấp cứu. Để thực hiện tốt nội dung này, chúng tôi phải luyện tập kỹ các khoa mục: Ra, vào nôi cẩu; lên xuống máy bay bằng thang dây; cẩu cứu người trên mặt đất, mặt nước; phương pháp tiếp cận và đưa người bị nạn lên máy bay…”.

Thiếu tá Đỗ Viết Vinh, Phi đội trưởng Phi đội 2 chia sẻ: “Chúng tôi đã nhiều lần thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn tại khu vực rừng núi, trên sông, trên biển ở các tỉnh Miền Trung. Đặc điểm thời tiết những lúc này rất khó khăn, mưa to, gió mạnh, mây mù nhiều, địa hình hiểm trở nên đòi hỏi tổ bay phải có kỹ thuật lái tốt, dự kiến chính xác phương án bay, tiếp cận khu vực người bị nạn và xử trí bình tĩnh, linh hoạt để đưa người bị nạn lên máy bay một cách nhanh nhất và đảm bảo an toàn. Để thực hiện tốt nhiệm vụ, phi công phải được huấn luyện và thường xuyên luyện tập các bài bay, phương pháp bay tìm kiếm cứu nạn. Trong quá trình cẩu cứu người, tổ lái phải giữ máy bay treo, thăng bằng tốt, đồng thời phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ giữa lái chính, dẫn đường, cơ giới trên không và lực lượng mặt đất để thực hiện nhiệm vụ có hiệu quả”.

Tìm hiểu thêm chúng tôi được biết Trung đoàn 930 được trang bị trực thăng đa nhiệm Mi-8, Mi-171, hoạt động trên địa bàn rừng núi, cao nguyên, biển đảo, trong điều kiện thời tiết có nhiều thiên tai, bão lũ. Yêu cầu đòi hỏi đơn vị vừa phải hoàn thành tốt nhiệm vụ SSCĐ, bảo vệ vùng trời vừa phải hoàn thành tốt các nhiệm vụ đột xuất khác như: Tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, cơ động lực lượng, hiệp đồng chiến đấu... Chính vì thế, bài toán về sử dụng lực lượng, khí tài phù hợp vừa huấn luyện chiến đấu, vừa bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ canh trực, cứu hộ, cứu nạn được lãnh đạo, chỉ huy đơn vị đặc biệt quan tâm.

Theo Thượng tá Nguyễn Văn Lai, Trung đoàn trưởng, ngoài việc huấn luyện các bài bay, thực hiện bay nhiệm vụ theo kế hoạch, Trung đoàn thường xuyên nghiên cứu đặc điểm tình hình, nhiệm vụ liên quan (địa hình, thời tiết, yêu cầu của trên…) để xác định các khoa mục huấn luyện phù hợp. Từ cơ quan Trung đoàn đến các phi đội xây dựng kế hoạch và tổ chức huấn luyện bay khoa học, chặt chẽ, chất lượng, chú trọng huấn luyện cho tất cả các lực lượng từ phi công, tổ bay đến đội cứu hộ, cứu nạn đường không, mặt đất. Để tổ bay có thể thực hiện được nhiều nhiệm vụ, Trung đoàn tổ chức huấn luyện trên địa hình, không gian, thời gian và điều kiện thời tiết khác nhau, chú trọng huấn luyện các khoa mục: Nhảy dù, treo cẩu trên cạn, treo cẩu trên biển; treo thả thang dây đưa người lên trực thăng... Mặt khác, đơn vị thường xuyên tổ chức luyện tập cho phi công, tổ bay, nhân viên dù, người nhái, quân y thực hiện các phương án cứu người trên sông, trên biển, trên địa hình rừng núi, trên nhà cao tầng... Trung đoàn thường xuyên duy trì một tổ cứu hộ, cứu nạn cấp 2 và một tổ cấp 3 trực ở 2 địa bàn khác nhau để sẵn sàng cất cánh thực hiện nhiệm vụ khi có lệnh của trên.

Đến nay, Trung đoàn 930 có 8 tổ bay thực hiện được nhiệm vụ bay tìm kiếm, cứu hộ cứu nạn, ngoài ra còn tổ chức huấn luyện cho một số phi công bay thực hiện nhiệm vụ trên. Đây cũng là cơ sở để đơn vị trở thành lực lượng cơ động nhanh, tiếp tế, ứng cứu có hiệu quả trong phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai và tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn đường không.

Linh Phương