Khi nghĩ và viết về lịch sử, chúng ta thường chỉ nghĩ đến loài người. Các bài học lịch sử ở trường hầu như luôn nhắc về con người trong quá khứ: những vị vua vĩ đại hoặc những kẻ cai trị bất chính, hay câu chuyện về những người xuất thân thấp kém nhưng đạt được những điều vĩ đại.

Thử ngẫm lại, bài học lịch sử có bao giờ nói về khí hậu hay môi trường, hay về các loài động thực vật, hay sự biến chuyển của mẹ trái đất qua từng ngày, từng giờ, từng giai đoạn chưa?

Sự thực là chưa hoặc rất ít, nhưng lịch sử chính là về tất cả những điều này. Chúng ta không thể hiểu được quá khứ nếu như không có cái nhìn bao quát toàn diện về không gian và thời gian.

Một cuốn sách khai thác góc nhìn chưa từng được tiếp cận về mối quan hệ phức tạp giữa nhân loại và biến đổi khí hậu, cuốn “Trái đất chuyển mình - Một lịch sử chưa kể về nhân loại” là tác phẩm đồ sộ kể về lịch sử vận hành của Trái Đất từ thuở hồng hoang cách đây 4,5 tỉ năm. Cuốn sách giúp người đọc thấy được sức ảnh hưởng to lớn của biến đổi khí hậu tác động lên con người với giới tự nhiên.

Cuốn sách đồng thời mở rộng tầm nhìn của mỗi người về lịch sử nhân loại được chắp bút bởi Peter Frankopan - giáo sư lịch sử toàn cầu tại Đại học Oxford, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Byzantine.

Ra mắt tháng 4/2023, cuốn sách thuộc top bestseller, được bán bản quyền cho 24 quốc gia và được dịch, phát hành chính thức tại Việt Nam chỉ sau 7 tháng. Đặc biệt, cuốn sách được hàng loạt các tờ báo danh giá như Financial Times, The Times, The Hindu, The Week,… đánh giá là cuốn sách hay nhất mùa hè năm 2023, đồng thời lọt vào danh sách những cuốn sách hay năm 2023 của BBC.

Nói về cuốn sách, dịch giả Nguyễn Việt Long cho biết: “Cuốn sách như một quyển từ điển lịch sử tái hiện lại chi tiết quá trình tương tác giữa con người với thiên nhiên. Cuốn sách là cả một quá trình lịch sử thay đổi của tự nhiên, toàn bộ cuốn sách nói về việc tiến hoá của tự nhiên, cách con người tác động lên tự nhiên, cách mà chúng ta thay đổi hệ sinh thái tự nhiên".

TS. Vũ Đức Liêm cũng nhận định: “Sự thay đổi của trái đất diễn ra hằng ngày, hàng giờ, cường độ thay đổi khủng khiếp lên đến mức độ cực đoan. Rác thải công nghệ, rác thải từ quần áo khiến cuộc sống con người thay đổi. Cuốn sách sẽ làm thay đổi tư duy của con người về quá khứ, làm thay đổi cách con người tương tác với tự nhiên”.

Cuốn sách chứa nhiều tư liệu tranh ảnh phong phú, bao gồm: 15 bản đồ, nổi bật như bản đồ thể hiện sự phân tán của con người từ khoảng 200.000 năm trước, bản đồ về sự phân tán của tôn giáo và đại dịch cái chết đen, cùng 38 tranh ảnh in màu có giá trị, như hình ảnh về công trình định cư quy mô lớn từ 2500 trước - cho thấy con người có khả năng xây dựng thành phố lớn như thế nào…/.

Vân Khanh