Là một trong những thách thức khó khăn nhất của thế giới, chống biến đổi khí hậu (BĐKH) là một lĩnh vực khác mà AI có tiềm năng hỗ trợ lớn.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), gần 4 tỷ người đang sống trong các khu vực dễ bị tổn thương bởi BĐKH. Dự kiến, từ năm 2030 - 2050, có thêm khoảng 250.000 ca tử vong mỗi năm do những tác động như suy dinh dưỡng, sốt rét, tiêu chảy và nắng nóng.

Dưới đây là 8 cách mà AI đang đóng góp trong cuộc chiến chống BĐKH:

1. Dự đoán và xác định các tảng băng trôi đang tan chảy

AI được đào tạo để đo lường sự thay đổi của tảng băng trôi với tốc độ nhanh hơn 10.000 lần so với khả năng của con người. Điều này giúp nhà khoa học nắm bắt chính xác hơn về lượng nước tan chảy vào đại dương, một quá trình gia tăng do BĐKH làm bầu khí quyển ấm lên.

Các nhà khoa học tại Đại học Leeds ở Vương quốc Anh cho biết hệ thống AI của họ có thể lập bản đồ các tảng băng trôi lớn ở Nam Cực bằng hình ảnh vệ tinh chỉ trong một phần trăm giây. Trong khi đối với con người, công việc này kéo dài và tốn nhiều thời gian, khó có thể xác định được tảng băng trôi giữa màu trắng của mây và băng biển.

2. Lập bản đồ nạn phá rừng bằng AI

AI, hình ảnh vệ tinh và kiến thức chuyên môn về sinh thái cũng đang được sử dụng để lập bản đồ tác động của nạn phá rừng đối với cuộc khủng hoảng khí hậu.

Space Intelligence, một công ty có trụ sở tại Edinburgh, Scotland, cho biết họ đang làm việc tại hơn 30 quốc gia và đã lập bản đồ hơn 1 triệu ha đất từ không gian bằng dữ liệu vệ tinh. Công nghệ của công ty đo lường từ xa các chỉ số như tốc độ phá rừng và lượng carbon được lưu trữ trong rừng.

3. Giúp các cộng đồng châu Phi đối mặt với rủi ro khí hậu

Ở châu Phi, AI đang được sử dụng trong một dự án của Liên Hợp Quốc nhằm giúp đỡ các cộng đồng dễ bị tổn thương bởi BĐKH ở Burundi, Chad và Sudan.

Dự án IKI sử dụng công nghệ AI để dự đoán các kiểu thời tiết, giúp cộng đồng và chính quyền có thể lập kế hoạch tốt hơn về cách thích ứng với BĐKH và giảm thiểu tác động của nó. Điều này bao gồm cải thiện khả năng tiếp cận năng lượng sạch, triển khai hệ thống quản lý chất thải phù hợp và khuyến khích tái trồng rừng.

4. Tái chế rác thải hiệu quả hơn với sự hỗ trợ của AI

Một hệ thống AI khác đang giúp giải quyết vấn đề BĐKH bằng cách quản lý chất thải hiệu quả hơn.

Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ, chất thải là nguồn sản xuất khí mê-tan lớn và chịu trách nhiệm cho 16% lượng phát thải khí nhà kính (GHG) toàn cầu.

Greyparrot, một công ty khởi nghiệp phần mềm có trụ sở tại London, Vương quốc Anh, đã phát triển một hệ thống AI phân tích các cơ sở xử lý và tái chế chất thải để giúp giảm lượng vật liệu phế thải đưa đến bãi chôn lấp.

Công ty đã theo dõi 32 tỷ chất thải thuộc 67 loại chất thải khác nhau trong năm 2022 và cho biết họ xác định trung bình 86 tấn vật liệu có thể được thu hồi nhưng đang được đưa đến bãi chôn lấp.

5. AI đang làm sạch đại dương

Tại Hà Lan, một tổ chức môi trường có tên The Ocean Cleanup đang sử dụng AI và các công nghệ khác để giúp loại bỏ ô nhiễm nhựa khỏi đại dương.

AI phát hiện vật thể giúp tổ chức tạo ra bản đồ chi tiết về rác thải đại dương ở những địa điểm xa xôi. Sau đó, rác thải đại dương có thể được thu gom và loại bỏ, hiệu quả hơn các phương pháp làm sạch trước đây bằng tàu đánh cá và máy bay.

6. Giúp dự đoán thảm họa khí hậu

Ở São Paulo, Brazil, một công ty có tên Sipremo đang sử dụng AI để dự đoán địa điểm và thời điểm thảm họa khí hậu cũng như loại thảm họa khí hậu sẽ xảy ra, từ đó giúp các doanh nghiệp và chính phủ chuẩn bị tốt hơn cho BĐKH và những thách thức ngày càng tăng đối với các cộng đồng.

Công ty hoạt động trong các ngành như bảo hiểm, năng lượng, logistics và thể thao, phân tích các điều kiện và dự đoán thảm họa có thể xảy ra cũng như các yếu tố như chất lượng không khí để có thể đưa ra quyết định về việc có nên trì hoãn hoặc tạm dừng các sự kiện hay không.

7. Các công cụ khí hậu AI cải thiện khả năng dự báo thời tiết

Google DeepMind, phòng thí nghiệm nghiên cứu AI của Google, cho biết họ đang áp dụng AI để giúp chống lại BĐKH ở một số lĩnh vực. Điều này bao gồm việc xây dựng một danh sách đầy đủ các bộ dữ liệu mong muốn nhằm thúc đẩy các giải pháp AI toàn cầu cho vấn đề BĐKH.

Google DeepMind đang nghiên cứu vấn đề này cùng với Climate Change AI, một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập bởi các tình nguyện viên từ các học viện và ngành công nghiệp, nhận thấy vai trò quan trọng của học máy trong cuộc chiến chống BĐKH.

Các công cụ AI khác của Google cũng tập trung vào việc cải thiện khả năng dự báo thời tiết và tăng giá trị của năng lượng gió bằng cách đưa ra các dự đoán chính xác hơn sản lượng từ một trang trại gió.

8. Giúp ngành công nghiệp khử carbon

AI đang được sử dụng để giúp các công ty trong ngành công nghiệp kim loại và khai thác mỏ, dầu khí khử carbon trong hoạt động của họ.

Eugenie.ai, có trụ sở tại California, Mỹ, đã phát triển một nền tảng theo dõi lượng khí thải kết hợp hình ảnh vệ tinh với dữ liệu từ máy móc và quy trình. Sau đó, AI phân tích những dữ liệu này để giúp các công ty theo dõi và giảm khí thải của họ từ 20 - 30%. Hiện nay, các ngành công nghiệp tạo ra khoảng 30% lượng khí thải nhà kính trên toàn cầu.

Những ứng dụng này của AI đang mở ra những triển vọng mới trong cuộc chiến chống BĐKH, đồng thời thúc đẩy sự sáng tạo và tăng cường khả năng ứng phó của con người trước những thách thức ngày càng tăng về môi trường. Sự kết hợp giữa AI và nghiên cứu về BĐKH hứa hẹn mang lại những giải pháp hiệu quả và bền vững./.

Tâm An