Các báo cáo cho thấy AI tạo sinh sẽ chiếm vị trí hàng đầu trong các ưu tiên chuyển đổi số (CĐS) trong năm 2024.

Hơn nữa, lãnh đạo của các tổ chức cũng không muốn bị AI tạo sinh bỏ lại phía sau, và nhiều nhân viên muốn thử nghiệm các khả năng AI tạo sinh mới nhất trong quy trình làm việc của họ.

Ken Englund, lãnh đạo công nghệ, truyền thông và viễn thông khu vực châu Mỹ của EY (Ernst & Young) cho biết: "Lãnh đạo CNTT (CIO) nên bổ sung các sáng kiến ​​​​AI tạo sinh vào danh sách dài hơn các chương trình chuyển đổi thứ cấp. Rốt cuộc, mọi bộ phận đều bị áp lực phải nâng cao hiệu quả và tự động hóa, khả năng dữ liệu cũng như cải thiện trải nghiệm của nhân viên, một số vấn đề trong số đó có thể được giải quyết bằng AI tạo sinh. Trong khi đó, các CIO vẫn phải hiện đại hóa ứng dụng và kiểm soát chi phí đám mây".

Nhu cầu lớn về năng lực công nghệ cần được đáp ứng bằng sự hiểu biết sâu sắc về sự khác biệt giữa CĐS và đầu tư vào công nghệ chuyển đổi. Isaac Sacolick, Chủ tịch của StarCIO - một công ty đào tạo về CĐS, cho biết: “CĐS không chỉ là về công nghệ và triển khai mà còn là việc xem xét chiến lược kinh doanh qua lăng kính năng lực kỹ thuật và điều đó thay đổi cách bạn vận hành cũng như tạo ra doanh thu như thế nào”.

Nói cách khác, CIO nên tìm kiếm các khoản đầu tư có tác động đến chiến lược kinh doanh và là nhân tố thúc đẩy, tác động đến cả việc tạo doanh thu lẫn hiệu quả hoạt động. Nhiều khoản đầu tư công nghệ chỉ mang tính chất chuyển tiếp, thực hiện những việc đã làm và nâng cấp nó lên khả năng tốt hơn mà không nhất thiết phải chuyển đổi mô hình kinh doanh hoặc vận hành.

Tiếp theo, CIO phải xác định được khoảng cách giữa sự kỳ vọng mà lãnh đạo doanh nghiệp (DN) mong đợi từ bộ phận CNTT và thực tế. Isaac Sacolick chia sẻ, tôi đã tìm thấy những lỗ hổng mà các CIO đã hứa hẹn về năng lực với các bên liên quan, nhưng việc triển khai và tác động kinh doanh lại chậm hơn kỳ vọng.

Theo Isaac Sacolick khi xem xét các ưu tiên CĐS trong năm 2024, các sáng kiến ​​sau đây có thể sẽ là những lựa chọn tốt để mang lại sự chuyển đổi cho nhiều tổ chức, giúp các CIO thu hẹp khoảng cách thực thi, đồng thời mang lại những tác động kinh doanh.

Các luồng công việc với AI tạo sinh

Các CIO nên ghi lại chiến lược AI của mình để đưa đến những cải tiến năng suất ngắn hạn, đồng thời lập kế hoạch cho những tác động mang tính tầm nhìn. Cải tiến năng suất có thể sẽ đến từ việc thử nghiệm các nền tảng, công cụ, và các khả năng ngôn ngữ tự nhiên khác, trong khi các tác động lâu dài hơn sẽ đến từ việc tích hợp sở hữu trí tuệ thành mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) do tư nhân quản lý.

Nhiều CIO đã ưu tiên các luồng công việc liên quan đến AI tạo sinh như:

Thử nghiệm với ChatGPT, Microsoft Copilots, và các công cụ khác;

Đánh giá các LLM, phần nhúng, và cơ sở dữ liệu véc-tơ;

Xác định các rào cản về AI tạo sinh đối với tổ chức, xem xét rủi ro;

Và cũng có 3 lỗ hổng thực thi mà các CIO nên bổ sung vào các quy trình làm việc với AI này:

Đầu tiên, các DN từ lâu đã phải vật lộn để cải thiện trải nghiệm tìm kiếm của khách hàng, nhân viên và các tìm kiếm khác. Cải thiện khả năng tìm kiếm và giải quyết các thách thức xử lý dữ liệu phi cấu trúc là những lỗ hổng chính đối với các CIO mong muốn cung cấp khả năng AI tạo sinh.

Theo báo cáo Enterprise Search 2023, 98% tổ chức cho biết họ đang cải thiện khả năng tìm kiếm trên các cổng thông tin, công cụ CRM, trang web thương mại điện tử và trực tuyến cộng đồng.

Nhưng 99% cũng chia sẻ những thách thức về kỹ thuật, danh sách tích hợp (68%), khối lượng và làm sạch dữ liệu (59%), và quản lý dữ liệu phi cấu trúc (55%) là 3 thách thức hàng đầu. Việc thu hẹp những khoảng trống này đồng thời cải thiện trải nghiệm tìm kiếm là nền tảng thông minh để hỗ trợ khả năng nhắc nhở và truy vấn bằng ngôn ngữ tự nhiên của AI tạo sinh.

Khoảng cách thứ hai mà các CIO phải giải quyết là rất quan trọng đối với cả kết quả và độ tin cậy. Theo "Báo cáo hiện trạng về khoa học dữ liệu và học máy năm 2023", chỉ 18% số người được hỏi cho biết, ít nhất một nửa mô hình học máy (ML) của họ được đưa vào ứng dụng. Nếu CIO không cải thiện việc chuyển đổi từ thử nghiệm sang ứng dụng, họ sẽ thấy các nhà đầu tư mất kiên nhẫn như thế nào.

Thứ ba, theo báo cáo "CDO Agenda: 2024: Navigating Data and Generative AI Frontiers", 57% số người được hỏi chưa thay đổi môi trường dữ liệu của họ để hỗ trợ AI tạo sinh.

Không có gì ngạc nhiên khi gần 50% số người được hỏi xác định chất lượng dữ liệu là thách thức hàng đầu trong việc hiện thực hóa tiềm năng của AI tạo sinh, đòi hỏi phải tăng phạm vi dữ liệu, bao gồm các nguồn dữ liệu phi cấu trúc và xác định nơi áp dụng chúng trong các thử nghiệm LLM.

Những quy trình làm việc này yêu cầu ghi lại tầm nhìn, phân công lãnh đạo và trao quyền cho các nhóm để thử nghiệm. CIO nên tìm cách đặt ra các mục tiêu thực tế và truyền đạt những quy trình làm việc nào là ưu tiên.

Thu hẹp các khoảng trống về vận hành và bảo mật

CĐS nhằm mục đích mang lại lợi thế cạnh tranh, thường thông qua các sản phẩm kỹ thuật số mới, cải thiện trải nghiệm của khách hàng và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu. Các sáng kiến ​​khác nhau tùy theo ngành và chiến lược kinh doanh và có thể bao gồm sản xuất thông minh, sức khỏe số, sáng kiến ​​chính phủ điện tử, chương trình bền vững, cặp song số và những cặp song sinh khác.

Nền tảng của những sáng kiến ​​này là năng lực cốt lõi trong CĐS, bao gồm tư duy thiết kế, quản lý sản phẩm, phương pháp linh hoạt, thực hành dành cho nhà phát triển, phát triển công dân và quản trị dữ liệu. Những thực tiễn này bao gồm các thực tiễn lãnh đạo và phân phối được hỗ trợ bởi năng lực vận hành và quản lý rủi ro, và chính những năng lực này mà nghiên cứu cho thấy nhiều tổ chức đang tụt hậu. Các CIO nên xem xét việc thu hẹp những khoảng cách này nằm ở đâu trong các ưu tiên CĐS của mình.

Ví dụ: trong thập kỷ qua, nhiều CIO đã thúc đẩy thực tiễn phát triển chẳng hạn như CI/CD (tích hợp liên tục/chuyển giao liên tục), cơ sở hạ tầng dạng mã, khả năng quan sát dữ liệu và thu hẹp khoảng cách văn hóa giữa nhóm phát triển và hoạt động CNTT.

Ở khía cạnh khác, trong "Khảo sát DevSecOps 2023" của viện SANS - nhà cung cấp đào tạo an ninh mạng, chưa đến 22% số người được hỏi đã vá và giải quyết các lỗ hổng và rủi ro bảo mật quan trọng trong vòng chưa đầy 2 ngày. Và mặc dù thử nghiệm bảo mật ứng dụng tĩnh (SAST) là công cụ được 82% số người được hỏi đánh giá cao nhất về tính hữu ích, nhưng chỉ 28% cho rằng những công cụ này được sử dụng trên ít nhất 75% cơ sở mã của họ.

DevSevOps 2023 nêu bật một số lỗ hổng mà các CIO nên tập trung giải quyết trong quá trình CĐS năm 2024, bao gồm cả hoạt động đào tạo bảo mật không đầy đủ, thiếu nhân viên bảo mật ứng dụng, và thiếu minh bạch trong quy trình phát triển và vận hành.

Cần có lãnh đạo CĐS để thúc đẩy nhiều sáng kiến ​​hơn

Nhu cầu ngày càng tăng về đổi mới, chuyển đổi toàn DN cũng như năng lực công nghệ, dữ liệu và tự động hóa của các bộ phận là một thách thức đáng kể đối với các CIO ngày nay. Chúng ta sẽ thấy nhiều yêu cầu đầu tư công nghệ hơn số lượng người quản lý, kiến ​​trúc sư và các nhà lãnh đạo khác có vai trò trong các sáng kiến ​​chuyển đổi là điều khá phổ biến. Thêm vào những khoản nợ kỹ thuật tồn đọng, cải tiến bảo mật và hoạt động để chuyển đổi CNTT ngoài luồng... là một bộ phận CNTT quá tải.

Mặc dù không phải tất cả các sáng kiến ​​này đều phù hợp với định nghĩa về CĐS nhưng vẫn có thể giám sát nhiều sáng kiến ​​hơn, chuẩn hóa các nền tảng đa dụng và cung cấp các chương trình khoa học dữ liệu công dân do chính phủ quản lý có thể có tính biến đổi cao. Quá trình chuyển đổi được thúc đẩy bằng cách có thêm nhiều nhà lãnh đạo CĐS hay là những người tiên phong về kỹ thuật số.

Các CIO nên hợp tác với bộ phận nhân sự, sử dụng ngân sách đào tạo và phát triển, đồng thời khởi xướng các chương trình phát triển các lãnh đạo quản lý CĐS. Làm như vậy sẽ giúp các CIO tăng số lượng sáng kiến ​​mà bộ phận CNTT có thể triển khai, đồng thời mang lại kết quả nhanh hơn và giảm cản trở việc CĐS của tổ chức.

Khi bước sang năm 2024, việc ưu tiên cân bằng hợp lý các sáng kiến ​​trong các chương trình CĐS của các tổ chức sẽ là một thách thức. Hãy nhớ, kỳ vọng quá mức và phân phối dưới mức là công thức dẫn đến thất bại, vì vậy việc tăng số lượng người lãnh đạo CĐS và đầu tư vào các chương trình đào tạo sẽ là chìa khóa mang lại tác động lớn hơn và nhanh hơn./.

Tuấn Trần