Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đang ghi nhận sự tiến bộ mạnh mẽ trong nỗ lực chuyển đổi số. Cũng chính vì thế, cải thiện cơ sở hạ tầng, chất lượng và tốc độ Internet thông qua công nghệ 5G đã trở nên cần thiết. Triển khai mạng di động thế hệ thứ 5 sẽ mở ra cho khu vực những thông số kỹ thuật nâng cao hơn 4G, có thể giúp thúc đẩy hệ sinh thái số đang phát triển.

Xu hướng 5G hiện nay ở Đông Nam Á cho thấy công nghệ này tác động đến nhiều ngành công nghiệp khác nhau và sẽ tiếp tục tác động như vậy trong những năm tới. Theo Báo cáo Di động của Ericsson (Mobility Report) mới đây, 5G sẽ là công nghệ hàng đầu ở ASEAN vào năm 2028, với tỷ lệ thâm nhập là 48%. Đến lúc đó, Báo cáo kỳ vọng là hầu hết các nhà cung cấp dịch vụ lớn sẽ tung ra các dịch vụ 5G, với số lượng thuê bao đạt 620 triệu.

Hơn nữa, vì các dịch vụ sẽ tăng cường sử dụng dữ liệu di động nên lưu lượng truy cập di động trên mỗi điện thoại thông minh sẽ tăng từ 12,5 GB vào năm 2022 lên 54 GB vào năm 2028. Nó thể hiện tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 30%.

Lợi ích của 5G

Việc loại bỏ dần công nghệ 4G sẽ không xảy ra ngay lập tức nhưng các quốc gia sẽ tiếp tục tận dụng những tính năng mới trong mạng di động mới nhất. Dưới đây là một số lợi ích của mạng di động 5G:

Kết nối IoT

Internet of Things (IoT) là một trong những ý tưởng được nhắc đến nhiều nhất trong thế giới công nghệ. Nó liên quan đến các thiết bị kỹ thuật số có cảm biến, phần mềm và các tính năng khác kết nối và trao đổi dữ liệu với nhau để hoàn thành các nhiệm vụ cụ thể. Với mạng di động nhanh hơn, các thiết bị thông minh có thể kết nối liền mạch và người dùng không phải chờ đợi.

Độ trễ thấp hơn

Thời gian để các thiết bị giao tiếp với nhau được gọi là độ trễ. Nếu độ trễ thấp hơn thì kết nối thiết bị sẽ nhanh hơn. Do đó, thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) có thể được hưởng lợi từ sự tương tác không gián đoạn giữa các phần công nghệ khác nhau.

Tăng băng thông

Băng thông cho phép nhiều dữ liệu di chuyển qua mạng nhanh hơn, nghĩa là người dùng có thể tải xuống hoặc truyền tệp nhanh hơn, phát trực tuyến các chương trình và phim để giải trí, đồng thời mang lại sự cộng tác liền mạch cho những người làm việc từ xa.

Độ tin cậy của các kết nối có nghĩa là các công ty khởi nghiệp có thể điều hành hoạt động kinh doanh của mình với ít thời gian ngừng hoạt động hơn vì mạng quản lý dữ liệu và lưu lượng truy cập tốt hơn so với các lần lặp trước.

Tăng cường tính bền vững

Với tình trạng biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến Đông Nam Á, việc phát triển cơ sở hạ tầng di động tiên tiến sẽ cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng khi truyền dữ liệu, từ đó giảm tác động đến môi trường.

Tác động của 5G ở ASEAN

Công nghệ 5G không chỉ đáp ứng Internet tốc độ cao mà còn hỗ trợ nhiều giải pháp khác ở Đông Nam Á, bao gồm:

Thành phố thông minh (TPTM)

Các nhà lãnh đạo ASEAN đã thành lập Mạng lưới TPTM (ASCN), một nền tảng hợp tác để các nước trong khu vực đạt được sự phát triển đô thị thông minh và bền vững bằng công nghệ. TPTM yêu cầu sự tham gia của các bên liên quan - người dân, tổ chức và chính phủ - để vượt qua các thách thức và thiết lập các địa điểm có cơ sở hạ tầng dựa trên CNTT.

Một số vấn đề mà TPTM có thể gặp phải bao gồm thu thập và xử lý dữ liệu kém hiệu quả, mạng lưới không ổn định và hệ sinh thái bị phân mảnh mà không có khả năng mở rộng quy mô hoặc linh hoạt. Thiết lập mạng và cơ sở hạ tầng thế hệ thứ 5 có thể khắc phục được nhiều vấn đề. Ví dụ: nó có thể hỗ trợ thu thập, lưu trữ và phân tích dữ liệu để đưa ra giải pháp cho cư dân nhanh hơn.

Quản lý cơ sở hạ tầng đô thị

Các khu đô thị cần quản lý giao thông và thành phố nhanh chóng, năng động. Với mạng lưới đáng tin cậy, các quan chức có thể tăng cường an toàn công cộng thông qua các camera được kết nối với hub trung tâm hoặc máy bay không người lái giúp kiểm soát đám đông. Hơn nữa, họ có thể quản lý lưới điện thông minh và việc sử dụng năng lượng tại địa điểm.

Chuyển đổi sản xuất

Việc sử dụng cảm biến, phần mềm và công nghệ robot thông minh sẽ biến đổi các ngành công nghiệp thông qua tự động hóa thời gian thực bằng cách làm cho mọi thứ trở nên hiệu quả và có thể hoạt động mà không cần nhiều sự can thiệp của con người.

Ứng dụng trong chăm sóc sức khỏe (CSSK)

5G đang thúc đẩy ngành CSSK bằng cách giúp kết nối các bệnh nhân ở xa thông qua tư vấn video. Bệnh nhân có thể đặt thuốc qua điện thoại thông minh tốc độ cao hoặc ngồi trên xe cứu thương thông minh, truyền dữ liệu đến bệnh viện để bác sĩ có thể biết điều gì sẽ xảy ra khi bệnh nhân đến.

Thách thức khi triển khai 5G ở vùng sâu vùng xa

Một thách thức mà người dân ở vùng sâu vùng xa hoặc nông thôn có thể gặp phải là nhu cầu về cơ sở hạ tầng nhiều hơn, nghĩa là họ có thể không được hưởng lợi từ 5G. Các nhà mạng sẽ thu được lợi ích kinh tế ít hơn nếu triển khai 5G ở khu vực nông thôn vì sẽ đòi hỏi nhiều quy định, đầu tư, thiết bị, sự hỗ trợ của chính phủ và khả năng chi trả của thiết bị.

Các quốc gia ASEAN đã đạt được những bước tiến trong việc áp dụng công nghệ, nhưng do các quốc gia này đang ở các giai đoạn khác nhau nên việc hợp tác hoặc đảm bảo an ninh mạng có thể gặp nhiều thách thức.

Triển khai 5G ở khu vực nông thôn đặt ra một số thách thức kỹ thuật do các vấn đề về địa lý, mật độ dân số và những hạn chế về cơ sở hạ tầng. Chẳng hạn, khu vực nông thôn thường thiếu cơ sở hạ tầng cần thiết cần thiết để triển khai 5G như cáp quang và trạm di động. Ngoài ra, địa hình xa xôi và hiểm trở ở khu vực nông thôn gây khó khăn cho việc lắp đặt thiết bị và thiết lập kết nối mạng.

Phổ tần cũng là một thách thức khi triển khai 5G ở nông thôn do các vấn đề pháp lý hoặc do đã phân bổ phổ tần cho các trung tâm đô thị lớn hơn. Ngoài ra, khả năng nhiễu từ các hệ thống không dây khác hoặc các chướng ngại vật tự nhiên có thể ảnh hưởng đến cường độ và chất lượng tín hiệu.

Các khu vực nông thôn cũng có thể có nguồn điện không ổn định hoặc không đủ, ảnh hưởng đến hoạt động liên tục của cơ sở hạ tầng 5G. Vì vậy, yêu cầu năng lượng cao của thiết bị 5G có thể đặt ra thách thức ở những khu vực có khả năng tiếp cận điện hạn chế. Để giải quyết thách thức này, các nhà mạng sẽ phải phát triển các thiết bị tiêu thụ điện năng thấp hoặc các giải pháp sử dụng năng lượng tái tạo (năng lượng mặt trời hoặc gió) để hỗ trợ mạng 5G ở khu vực nông thôn.

Mặc dù xu hướng 5G ở Đông Nam Á là tín hiệu tốt cho khu vực nhưng vẫn còn một chặng đường dài trước khi công nghệ này có thể đến tay tất cả mọi người. Hơn nữa, chính phủ có thể tham gia để đảm bảo các quy định tốt hơn và đầu tư nhiều hơn vào ngành./.

Anh Minh