Tự tin nhưng đừng chủ quan

Bối cảnh mối đe dọa ATTTM ngày nay phức tạp hơn bao giờ hết và các tổ chức đang phải vật lộn để duy trì vị thế. Hàng tỷ người dùng, thiết bị và thiết bị IoT đang kết nối với mạng doanh nghiệp (DN), ứng dụng đám mây và dữ liệu ở quy mô không giống bất cứ điều gì chúng ta từng thấy trước đây. Đồng thời, các công ty đang phải đối mặt với bối cảnh mối đe dọa phức tạp và đa dạng, vượt xa cả ransomware và lừa đảo.

Chỉ riêng trong năm qua, nhiều người đã gặp phải tình trạng nhồi thông tin xác thực, tấn công chuỗi cung ứng, tấn công lừa đảo qua mạng xã hội (MXH) và tấn công bằng mã độc tiền điện tử. Đặc biệt, theo đánh giá hàng năm của Cisco Talos mới nhất, vào năm 2023, các tác nhân đe dọa mạng thường xuyên khai thác các lỗ hổng phần mềm cũ hơn trong các ứng dụng phổ biến.

Nghiên cứu mới nhất về “Chỉ số sẵn sàng ATTTM 2024” của Cisco cho thấy: Các công ty trên toàn cầu chưa sẵn sàng và đang tự tin quá mức trong việc đối phó với bối cảnh rủi ro đang tiến triển. Chỉ số này đánh giá sự sẵn sàng của các công ty dựa trên 5 trụ cột chính: Thông tin danh tính, khả năng phục hồi mạng, độ tin cậy của máy, tăng cường đám mây, và củng cố bảo mật bằng trí tuệ nhân tạo (AI).

Các trụ cột này bao gồm 31 giải pháp và khả năng tương ứng. Chỉ số được xây dựng dựa trên một cuộc khảo sát với hơn 8.000 lãnh đạo an ninh và kinh doanh trong khu vực tư nhân trên 30 thị trường toàn cầu, do một bên thứ ba độc lập tiến hành.

Những người tham gia khảo sát được yêu cầu chỉ ra những giải pháp và khả năng họ đã và đang triển khai. Các công ty sau đó được phân loại thành 4 giai đoạn của sự sẵn sàng tăng cường: “Mới bắt đầu”, “Đang hình thành”, “Tiến bộ”, và “Trưởng thành”.

Dựa trên 5 trụ cột trên về mức độ sẵn sàng về ATTTM phù hợp nhất để bảo vệ các tổ chức ngày nay, ấn bản năm 2024 của nghiên cứu này cho thấy rất ít tổ chức được chuẩn bị để chống lại bối cảnh mối đe dọa đang phát triển nhanh chóng ngày nay.

Chỉ 3% tổ chức trả lời đủ điều kiện cho danh mục “Trưởng thành”. Gần 3/4 (71%) rơi vào hai hạng mục cuối cùng (Đang hình thành – Formative là 60% và Mới bắt đầu - Beginner với 11%). Xét về các trụ cột về mức độ sẵn sàng, báo cáo cho thấy hiệu suất mạnh nhất trong “Khả năng phục hồi mạng” và “Tăng cường AI”, cả hai đều có 7% công ty thuộc danh mục “Trưởng thành”. Mức độ sẵn sàng thấp nhất là về “Tăng cường đám mây” và “Thông tin nhận dạng”, với lần lượt 4% và 5% công ty được xếp hạng là “Trưởng thành”.

Chỉ số Sẵn sàng ATTTM 2024 được phát triển trong một thời đại được định nghĩa bởi sự kết nối mạnh mẽ và một bối cảnh rủi ro mạng cũng đang tiến triển ngày một nhanh chóng.

Ngày nay, các công ty tiếp tục bị tấn công mạng bằng nhiều kỹ thuật khác nhau, từ lừa đảo qua email, mã độc hại đòi tiền chuộc đến các cuộc tấn công vào chuỗi cung ứng và phương thức tấn công kỹ thuật xã hội (social engineering). Mặc dù các tổ chức đang xây dựng các hàng rào phòng thủ chống lại những cuộc tấn công này, họ vẫn gặp khó khăn trong việc đối phó với chúng, bởi quá phức tạp khi phải quản lý nhiều giải pháp bảo mật khác nhau.

Những thách thức này thậm chí còn gia tăng trong môi trường làm việc phân tán ngày nay, nơi dữ liệu có thể trải rộng vô hạn qua rất nhiều dịch vụ, thiết bị, ứng dụng và người dùng. Tuy nhiên, 71% các công ty vẫn cảm thấy tự tin từ trung bình đến rất tự tin về khả năng phòng thủ trước một cuộc tấn công mạng với cơ sở hạ tầng hiện tại của họ - sự không đồng đều giữa sự tự tin và mức độ sẵn sàng cho thấy các công ty có thể đã tự tin sai lầm về khả năng đối phó với rủi ro và có thể không đánh giá đúng quy mô thực sự của những thách thức mà họ đang đối mặt.

Sự thiếu sẵn sàng này là đáng kể mặc dù gần 3/4 số công ty (73%) tin rằng một sự cố ATTTM sẽ làm gián đoạn hoạt động kinh doanh của họ trong 12 - 24 tháng tới. Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là mặc dù thiếu sự sẵn sàng, 80% công ty cảm thấy ở mức độ vừa phải đến rất tự tin vào khả năng kiên cường của mình trong bối cảnh rủi ro ATTTM đang phát triển này. Mặc dù con số này giảm so với năm ngoái, nhưng nó nhấn mạnh một lỗ hổng cho thấy các công ty có thể đã đặt nhầm niềm tin vào khả năng điều hướng bối cảnh mối đe dọa và không đánh giá đúng quy mô thực sự của những thách thức mà họ gặp phải.

Báo cáo cũng chỉ ra những dấu hiệu tích cực. Bất chấp cảm giác tự tin của họ, các tổ chức vẫn nhận ra các mối đe dọa. Để đối phó với rủi ro ngày càng tăng, 91% đã tăng ngân sách ATTTM trong vòng 1 - 2 năm qua và đa số mong đợi ngân sách của họ sẽ tăng hơn nữa trong 1 - 2 năm tới.

“Chúng ta không thể đánh giá thấp mối đe dọa từ sự tự tin của chính mình", ông Jeetu Patel, Phó Chủ tịch cấp cao kiêm Tổng Giám đốc khối Bảo mật và Cộng tác tại Cisco nói. "Các tổ chức ngày nay cần ưu tiên đầu tư vào các nền tảng tích hợp và tận dụng AI để hoạt động ở quy mô máy móc và cuối cùng là đẩy cán cân lợi thế về phía của những người phòng vệ."

DN Việt cần gấp rút triển khai ứng phó với sự cố mạng

Chỉ số Sẵn sàng ATTTM 2024 cho biết, trên toàn cầu, các mối đe dọa ANM tiếp tục phát triển nhanh chóng và vẫn còn nhiều thách thức, với hơn một nửa số tổ chức (54%) đã gặp phải sự cố ATTTM trong năm qua và 3/4 (73%) tổng số tổ chức tin rằng họ có khả năng gặp phải sự cố này. bị gián đoạn bởi sự cố ATTTM trong 12 - 24 tháng tới.

Trong bối cảnh đó, chỉ có 6% tổ chức tại Việt Nam đạt được mức độ sẵn sàng “Trưởng thành” cần thiết để đối phó với những rủi ro về ATTTM ngày nay. Tổng thể, nghiên cứu cho thấy chỉ có 6% các công ty tại Việt Nam đã sẵn sàng đối phó với những mối đe dọa ngày nay, trong đó 56% tổ chức thuộc giai đoạn “Mới bắt đầu” hoặc “Đang hình thành”. Trên toàn cầu, chỉ có 3% các công ty ở giai đoạn “Trưởng thành”. Dưới đây là những điểm nổi bật của tình hình ATTTM tại Việt Nam và các quốc gia trong khu vực:

Dự kiến sự cố về ATTTM trong tương lai: 88% người tham gia khảo sát cho biết họ dự kiến một sự cố về ANM sẽ gây gián đoạn cho hoạt động kinh doanh của họ trong vòng 12 - 24 tháng tới. Hậu quả của việc không chuẩn bị có thể rất lớn, khi 82% người tham gia khảo sát cho biết họ đã gặp phải một sự cố về ATTTM trong 12 tháng qua, và 60% trong số họ cho biết chi phí của sự cố này tiêu tốn ít nhất là 300.000 USD.

Quá nhiều giải pháp bảo mật: Phương pháp truyền thống của việc áp dụng nhiều giải pháp ATTTM đã không mang lại hiệu quả, khi 83% người tham gia khảo sát thừa nhận rằng việc sử dụng nhiều giải pháp bảo mật khác nhau đã làm chậm khả năng của đội ngũ trong việc phát hiện, phản ứng và phục hồi sau sự cố.

Điều này đặt ra những lo ngại quan trọng, khi 55% tổ chức cho biết họ đã triển khai mười hoặc nhiều hơn giải pháp điểm trong ngăn xếp bảo mật của họ, trong khi 21% cho biết họ đã triển khai 30 hoặc nhiều hơn.

Thiết bị không an toàn và không được quản lý làm gia tăng độ phức tạp: 95% các công ty cho biết nhân viên của họ truy cập các nền tảng công ty từ các thiết bị không được quản lý, và 44% trong số họ dành một phần năm (20%) thời gian của họ đăng nhập vào mạng công ty từ các thiết bị không được quản lý.

Ngoài ra, 27% báo cáo rằng nhân viên của họ di chuyển qua ít nhất 6 mạng trong vòng 1 tuần.

Khoảng trống về nhân lực ATTTM vẫn tồn tại: Tiến triển của mức độ sẵn sàng bảo mật của các tổ chức bị hạn chế thêm bởi tình trạng thiếu hụt nhân tài quan trọng, khi 97% các công ty nhấn mạnh thực trạng này là một vấn đề của tổ chức. Thậm chí, 52% các công ty cho biết tại thời điểm khảo sát, tổ chức họ có hơn 10 vị trí liên quan đến ATTTM vẫn còn chưa tuyển được.

Đầu tư ATTTM trong tương lai đang gia tăng: Các công ty nhận thức về thách thức bảo mật và đang tăng cường hệ thống phòng thủ của mình với 74% trong số đó có kế hoạch nâng cấp đáng kể hạ tầng công nghệ thông tin (CNTT) trong 12 - 24 tháng tới. Đây là một sự gia tăng đáng kể so với tỷ lệ 65% các công ty có kế hoạch làm như vậy vào năm ngoái.

Đáng chú ý, có 72% tổ chức có dự định nâng cấp các giải pháp hiện tại triển khai các giải pháp mới (64%), và đầu tư vào các công nghệ dựa trên AI (66%). Hơn nữa, gần như tất cả (99%) các công ty tham gia khảo sát dự kiến sẽ tăng ngân sách ANM trong 12 tháng tới, và 89% người tham gia khảo sát cho biết ngân sách của họ sẽ tăng ít nhất 10% hoặc nhiều hơn.

“Trong bối cảnh mối đe dọa càng ngày càng phức tạp hơn bao giờ hết, các tổ chức trên toàn cầu bao gồm cả ở Việt Nam tiếp tục tỏ ra kém linh hoạt về khả năng phục hồi trong không gian mạng. Các công ty cần áp dụng một chiến lược tiếp cận có nền tảng nhằm cung cấp một giao diện tích hợp đơn giản và an toàn để hiển thị tất cả toàn bộ cấu trúc mạng của mình, giúp tăng cường vị thế bảo mật và tận dụng tốt nhất các cơ hội đến từ các công nghệ mới", bà Tay Bee Kheng, Chủ tịch phụ trách khu vực ASEAN của Cisco, cho biết.

Để vượt qua những thách thức của bối cảnh rủi ro ngày nay, các công ty cần tăng cường đầu tư có ý nghĩa vào ATTTM, bao gồm việc áp dụng các biện pháp an ninh đổi mới và tiếp cận một cách có hệ thống thông qua các nền tảng, tăng cường khả năng phục hồi mạng, thiết lập việc sử dụng có ý nghĩa của AI tạo sinh, và tăng cường tuyển dụng để thu hẹp khoảng cách về kỹ năng ATTTM./.

Minh Thiện