Cụ thể, ngày 22/4, Ủy ban châu Âu (EC) đã thông báo mở cuộc điều tra chính thức thứ hai đối với nền tảng xã hội TikTok liên quan đến ứng dụng mới Tiktok Lite do vi phạm các quy định trong Đạo luật Dịch vụ kỹ thuật số (DSA) khi công ty không cung cấp báo cáo đánh giá rủi ro đối với người dùng, nhất là liên quan đến tính năng “trả thưởng” cho người xem các video trên Tiktok.

Theo điều khoản trong DSA của Liên minh châu Âu (EU), các nền tảng mạng xã hội lớn trước khi phát hành các ứng dụng mới phải cung cấp các báo cáo đánh giá các nguy cơ rủi ro cũng như các biện pháp khắc phục đi kèm để hạn chế ảnh hưởng đối với người sử dụng.

TikTok Lite, một ứng dụng có chức năng mới hướng đến người dùng từ 18 tuổi trở lên, đã được ra mắt tại Pháp và Tây Ban Nha trong tháng 4 này. Tuy nhiên, TikTok đã không gửi báo cáo đánh giá rủi ro trước khi phát hành ứng dụng theo yêu cầu của DSA.

Tính năng chính của ứng dụng là chương trình phần thưởng cho phép người dùng kiếm điểm khi thực hiện một số hoạt động nhất định trên nền tảng như xem video, thích nội dung, theo dõi người sáng tạo hoặc mời bạn bè tham gia.

Điểm kiếm được thông qua TikTok Lite có thể được đổi lấy những thứ như phiếu quà tặng của Amazon hoặc tiền kỹ thuật số của chính TikTok để tặng quà cho người sáng tạo. EC lo ngại tính năng “trả thưởng” này có thể gây ra các nguy cơ tiềm tàng đối với sức khỏe tâm thần của người dùng, cụ thể là liên quan đến khả năng kích thích hành vi gây nghiện.

“Trong trường hợp TikTok không cung cấp được những bằng chứng thuyết phục về sự an toàn của nó, Ủy ban sẵn sàng kích hoạt các biện pháp tạm thời của DSA, bao gồm cả việc đình chỉ tính năng TikTok Lite mà chúng tôi nghi ngờ có thể gây nghiện”, Ủy viên châu Âu phụ trách công nghệ Thierry Breton cho biết trong một thông báo.

Trước đó, ngày 17/4, Cơ quan điều hành châu Âu đã đưa ra thời hạn 5 ngày để chủ sở hữu TikTok là công ty mẹ ByteDance có trụ sở tại Trung Quốc, nộp báo cáo đánh giá rủi ro trước khi phát hành ứng dụng.

Ngày 22/4, trong thông báo của mình EC cho biết đã gia hạn thêm 24 giờ (đến hết ngày 23/4) cho Tiktok để cung cấp báo cáo đánh giá rủi ro và đến ngày 3/5 để đưa ra các biện pháp khắc phục. Trong trường hợp không đáp ứng các nghĩa vụ pháp lý, Tiktok có thể chịu mức phạt lên tới 6% doanh thu toàn cầu.

Và trong cuộc họp ngày 24/4 tới, nếu EC đánh giá các lập luận tự bảo vệ mà Tiktok đưa ra không đủ thuyết phục thì tính năng mới của Tiktok Lite sẽ bị đình chỉ ngay ngập lức.

“Chúng tôi thất vọng với quyết định này”, một phát ngôn viên của TikTok cho biết khi phản ứng lại trước những cảnh báo nói trên của EU. “Trung tâm phần thưởng TikTok Lite không dành cho người dưới 18 tuổi và có giới hạn hàng ngày đối với nhiệm vụ xem video. Chúng tôi sẽ tiếp tục thảo luận với Ủy ban”.

Đạo luật dịch vụ kỹ thuật số (DSA) là chìa khóa để giúp EU buộc các công ty công nghệ lớn phải tuân theo yêu cầu, và thực hiện nhiều biện pháp để bảo vệ quyền riêng tư của người dùng, đồng thời chống lại các nội dung bất hợp pháp, sai lệch.

Trước đó, tháng 2/2024, EU cũng đã mở cuộc điều tra đối với TikTok, tập trung vào thiết kế hệ thống của nền tảng này, bao gồm các hệ thống thuật toán có thể kích thích chứng nghiện hành vi và/hoặc tạo ra cái gọi là “hiệu ứng lỗ thỏ” - ám chỉ đến cách sử dụng nội dung được thiết kế để đưa người dùng đi sâu hơn vào nền tảng./.

Tâm An