ChatGPT ra đời hơn 1 năm qua đã đánh dấu bước “nhảy vọt” của AI, mở màn cho các cuộc trò chuyện chuyên sâu của con người với AI về nhiều chủ đề, điều mà trước đó AI không làm được. AI “len lỏi” ngày càng đi sâu vào nhiều lĩnh vực, từ việc chỉ đảm nhiệm thay con người những công việc đơn giản, nay AI đã có thể thực hiện công việc có độ phức tạp như có thể viết email, viết báo, tạo ra video chỉ bằng một vài gợi ý,... Những điều mà AI có thể làm trong hiện tại đã thực sự tác động đến công việc của người lao động ở một số lĩnh vực.

Tỷ phú Elon Musk - người sáng lập Tesla và SpaceX từng cảnh báo về sức mạnh của AI: “AI có thể sẽ thông minh hơn bất kỳ người nào vào năm tới và đến năm 2029, AI sẽ thông minh hơn tất cả loài người cộng lại”. Dự đoán này được ông đưa ra trong bối cảnh nhiều cuộc tranh luận về lợi ích và rủi ro mà AI mang lại trong tương lai. Có thể nói, AI là công cụ cho sự tiến bộ và đổi mới, nhưng cũng tiềm ẩn không ít nguy cơ, đặc biệt đối với lực lượng lao động.

AI có thực sự lấy đi công việc của chúng ta không?

Theo TS. Vũ Thị Kiều Anh - Chủ tịch Edmod Vietnam, làn sóng cắt giảm nhân sự (layoff) diễn ra trên khắp thế giới một phần bởi AI, một phần do nền kinh tế bị ảnh hưởng bởi chiến tranh và đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, những việc làm mới được sinh ra rất nhiều, vì vậy chúng ta sẽ không bị mất việc, nhưng liệu chúng ta có đáp ứng ngay lập tức yêu cầu của công việc không?

“Các doanh nghiệp ngày càng có xu hướng sử dụng AI nhiều hơn trong các hoạt động, những người không biết nhiều về công nghệ, về AI có khả năng bị mất việc cao hơn. AI không làm mất việc của con người mà chính chúng ta không cải tiến bản thân để đáp ứng yêu cầu công việc”, Chủ tịch Edmod Vietnam chia sẻ.

Theo đó, con người sẽ không bị thay thế bởi AI mà chỉ những người không biết dùng AI sẽ bị thay thế bởi người biết dùng AI. AI sẽ giúp chúng ta làm nhiều việc mang tính chất lặp đi lặp lại, mất nhiều thời gian để chúng ta có cơ hội học những điều mới, cơ hội được đào tạo để làm những công việc cần tư duy cao hơn. Con người có thể bị đào thải ở một số công việc nhưng cũng có không ít cơ hội việc làm ở những ngành nghề mới.

Trong kỷ nguyên AI, mỗi cá nhân cần có sự chuẩn bị về kiến thức và kỹ năng để đáp ứng yêu cầu công việc. TS. Vũ Thị Kiều Anh cho rằng, người lao động cần đáp ứng 4 yêu cầu của doanh nghiệp để không đứng trước nguy cơ bị AI thay thế: (1) Kỹ năng làm việc chuyên nghiệp; (2) Kỹ năng xây dựng môi trường làm việc bền vững; (3) Biết sử dụng công nghệ ở mức độ thuần thục; (4) Kỹ năng làm việc linh hoạt.

Bên cạnh đó, người lao động cũng cần trang bị cho bản thân kỹ năng giao tiếp và khả năng tự học hỏi để không bị tụt lùi trong xã hội luôn tiến bộ từng ngày. Khi chúng ta coi AI là người bạn đồng hành, chúng ta sẽ không sợ bị mất việc vì nó, TS. Vũ Thị Kiều Anh chia sẻ thêm./.

Lan Nguyễn