Cộng đồng văn hóa, xã hội ASEAN (ASCC) được thành lập từ năm 2015 thời gian qua đã khẳng định được tầm quan trọng giữa Cộng đồng ASEAN với ASCC là một trụ cột quan trọng. ASCC đã có nhiều hoạt động tích cực và đạt một số thành quả đáng khích lệ trong quá trình triển khai “Tầm nhìn đến năm 2025”, gắn kết với Chương trình Nghị sự 2030 của Liên hợp quốc về phát triển bền vững, trong đó lấy lợi ích của người dân làm trọng tâm phát triển.

Với vai trò là một “trụ cột nhân văn” nhằm tạo dựng bản sắc ASEAN và hướng tới người dân, mọi kế hoạch hành động của ASCC đều gắn liền với đời sống của người dân. ASEAN tập trung nhiều vào khía cạnh con người, vào cuộc sống của người dân trong khu vực, thúc đẩy sự gắn kết giữa các quốc gia, khuyến khích người dân tham gia vào tiến trình xây dựng cộng đồng, chính trị, an ninh, kinh tế. Với phương châm tích cực, chủ động, có trách nhiệm, Việt Nam đã đóng góp quan trọng cho sự phát triển, thành công của hiệp hội theo các phương hướng đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, hợp tác ASEAN.

Đặc biệt sự tham gia của Việt Nam trong việc xây dựng cộng đồng văn hóa, xã hội ASEAN, Việt Nam đã triển khai, thực hiện các sáng kiến khu vực, kế hoạch tổng thể ASCC, được đánh giá là một thành viên có nhiều cố gắng trong việc lồng ghép thực hiện các mục tiêu của kế hoạch tổng thể ASCC vào các chương trình, dự án quốc gia, đạt được nhiều tiến bộ đáng kể trên các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế, môi trường, khoa học, công nghệ... Đảm bảo thực hiện nghĩa vụ thành viên, thúc đẩy hợp tác chuyên ngành thông qua việc tổ chức thành công cả về tổ chức, đưa ra sáng kiến thực hiện các sự kiện quan trọng cấp bộ trưởng thuộc ASCC.

Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN lần thứ 31 được tổ chức tại Luang Prabang, Lào vừa qua một lần nữa Nhằm khẳng định lại vai trò ASCC. Hội nghị diễn ra tiếp tục hiện thực hóa các ưu tiên của Trụ cột Văn hóa-Xã hội trong năm 2024 gồm có: (1) Văn hóa và Nghệ thuật: Thúc đẩy vai trò của Văn hóa và Nghệ thuật ASEAN vì sự sự hòa nhập và bền vững; (2) Thúc đẩy hợp tác môi trường: Thích ứng với biến đổi khí hậu; (3) Phụ nữ và Trẻ em: Thúc đẩy vai trò của phụ nữ và trẻ em nhằm chuyển đổi hành động trong khu vực ASEAN, và (4) Y tế: Khả năng phục hồi phát triển y tế ASEAN trong bối cảnh mới.

Hội nghị cũng ghi nhận tầm quan trọng của việc tăng cường hơn nữa bản sắc ASEAN, trong đó nhấn mạnh việc tăng cường đối thoại về các giá trị văn minh chung cũng như giữa các nền văn hóa và tôn giáo đa dạng trong khu vực.

Phát biểu tại Hội nghị, Trưởng đoàn Việt Nam đánh giá cao các ưu tiên của Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN do Lào đưa ra trong năm 2024 và tin tưởng rằng, các kết quả trong năm 2024, dưới sự dẫn dắt của nước Chủ tịch Lào, sẽ đóng góp quan trọng cho hợp tác khu vực, khẳng định uy tín, vị thế và vai trò của ASEAN trong khu vực và trên trường quốc tế.

Việt Nam bày tỏ nhất trí với các định hướng tập trung cho phát triển bền vững, tăng cường hợp tác văn hóa, nghệ thuật và thúc đẩy vai trò của phụ nữ và trẻ em. Khẳng định, bên cạnh việc ủng hộ vai trò Chủ tịch ASCC trong năm 2024, Việt Nam sẵn sàng phối hợp, hỗ trợ trong việc triển khai các sáng kiến, ưu tiên thuộc lĩnh vực chuyên ngành khác.

Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN lần thứ 31 được các Bộ trưởng, Trưởng đoàn đã ra Tuyên bố chung và đồng ý thông qua về nguyên tắc đối với Danh mục các Văn kiện, Tuyên bố của Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN dự kiến sẽ trình lên Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 44 và 45 vào cuối năm nay. Các Bộ trưởng, Trưởng đoàn cũng thống nhất về nội dung của Báo cáo Hội nghị ASCC lần thứ 31 để trình lên các nhà lãnh đạo cấp cao ASEAN.

ASCC là Hội nghị cấp Bộ trưởng phụ trách 15 lĩnh vực hợp tác chuyên ngành của Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN, được tổ chức 2 lần mỗi năm, vào thời điểm trước hoặc liền kề với Hội nghị cấp cao ASEAN để rà soát việc thực hiện các hoạt động và chuẩn bị các văn kiện thuộc lĩnh vực phụ trách của Cộng đồng Văn hóa-Xã hội trong các hoạt động hợp tác ASEAN để trình cấp cao ASEAN thông qua.

PV