Tình hình phát triển AI tại UAE

Các ứng dụng AI đã xuất hiện trong mọi khía cạnh của cuộc sống, từ xe tự lái và chăm sóc sức khỏe (CSSK) đến tài chính và truyền thông. Phạm vi tiếp cận rộng rãi và sự phát triển nhanh chóng đã biến AI trở thành thỏi nam châm thu hút đầu tư của khu vực tư nhân và là trọng tâm chính trong các chính sách của chính phủ.

AI đã chứng kiến ​​mức đầu tư và sự quan tâm chưa từng có, được thúc đẩy bởi tiềm năng cách mạng hóa vô số ngành công nghiệp và cải thiện hiệu quả. Vào năm 2023, các khoản đầu tư toàn cầu vào các công nghệ liên quan đến AI, đặc biệt là AI tạo sinh và học máy, đã đạt hàng tỷ đô la. Những gã khổng lồ công nghệ như Alphabet, Microsoft và Nvidia đang dẫn đầu.

AI có tiềm năng to lớn giúp phát triển kinh tế, thúc đẩy tiến bộ khoa học và mang lại những lợi ích cho xã hội, song cũng đi kèm nhiều rủi ro tiềm ẩn nếu không được sử dụng, phát triển một cách có đạo đức và có trách nhiệm. Do đó, việc quản lý một công nghệ phát triển nhanh như AI đòi hỏi một cách tiếp cận đa diện. Trên toàn cầu, các quốc gia đang áp dụng các chiến lược đa hướng trong việc sử dụng công nghệ này, bao gồm luật toàn diện, luật cụ thể theo từng lĩnh vực, chiến lược AI quốc gia và các hướng dẫn để quản lý các ứng dụng AI đa dạng. Mục tiêu cốt lõi là giảm thiểu rủi ro do công nghệ gây ra đồng thời thúc đẩy đổi mới.

Việc sử dụng AI có đạo đức đảm bảo rằng các hệ thống AI minh bạch, công bằng và có trách nhiệm là rất cần thiết để duy trì niềm tin của công chúng.

Trên toàn cầu, 61% người dân cảnh giác khi đặt niềm tin vào AI. Các thuật toán AI thiên vị có thể dẫn đến sự chênh lệch đáng kể, đặc biệt là trong các lĩnh vực tuyển dụng và thực thi pháp luật, nơi AI ngày càng được sử dụng nhiều hơn. Hơn nữa, những tác động về kinh tế cũng rất lớn.

Tại UAE, Chính phủ đã tích hợp AI vào nhiều khu vực công khác nhau, bao gồm CSSK, tài chính và giao thông vận tải. Ví dụ, AI được sử dụng để nâng cao các dịch vụ công như hệ thống quản lý giao thông và chẩn đoán, CSSK. Trong khi đó, các công ty khởi nghiệp tại UAE cũng đang đẩy mạnh việc sử dụng, triển khai AI.

Các chiến lược về AI đang phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là tại Dubai và Abu Dhabi, nơi có các trung tâm công nghệ. Chính phủ đã đưa ra các chính sách ưu đãi và vườn ươm để khuyến khích các doanh nhân AI. Khu vực này cũng đã thu hút được những khoản đầu tư đáng kể. Một ví dụ điển hình là Microsoft đầu tư 1,5 tỷ USD vào G42, một công ty nghiên cứu về AI có trụ sở tại Abu Dhabi và trở thành cổ đông thiểu số và sẽ giữ một ghế trong ban lãnh đạo của doanh nghiệp này.

Quốc gia này cũng tiên phong trong việc nâng cao hiểu biết và đổi mới về AI thông qua giáo dục. Đại học (ĐH) Trí tuệ nhân tạo Mohamed bin Zayed (MBZUAI) là trường ĐI tập trung nghiên cứu về AI đầu tiên trên thế giới. Được đặt theo tên của Hoàng thân Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan, Thái tử Abu Dhabi và Phó Tư lệnh tối cao của Lực lượng Vũ trang UAE, trường ĐH AI sẽ giới thiệu một mô hình học thuật và nghiên cứu mới cho lĩnh vực AI. Cơ sở hứa hẹn sẽ cung cấp cho sinh viên và giảng viên quyền truy cập vào một số hệ thống AI tiên tiến nhất thế giới.

MBZUAI cũng đang hợp tác với các công ty công nghệ hàng đầu thế giới như IBM để thúc đẩy năng lực AI và đóng góp vào những bước đột phá. Những điều này được thấy trong các lĩnh vực như mô hình hóa khí hậu và bảo tồn văn hóa.

Những chính sách và cơ sở hạ tầng AI mạnh mẽ này định vị UAE là quốc gia đi đầu trong việc sử dụng AI một cách có đạo đức và có trách nhiệm.

Dubai thiết lập tiêu chuẩn toàn cầu về việc sử dụng AI có đạo đức

Được phát triển bởi cơ quan Digital Dubai, bộ công cụ AI có đạo đức (Ethical AI Toolkit) của Dubai cung cấp một khuôn khổ thực tế cho hệ sinh thái AI của Dubai.

Bộ công cụ này bao gồm các nguyên tắc, hướng dẫn và công cụ tự đánh giá để các nhà phát triển đánh giá những tác động đạo đức của hệ thống AI của họ. Nó thúc đẩy tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và công bằng trong các ứng dụng AI. Mục tiêu cuối cùng là thiết lập các chính sách được thống nhất trên toàn cầu về việc sử dụng AI có đạo đức. Điều này không chỉ đảm bảo an ninh quốc tế và các tiêu chuẩn đạo đức mà còn thúc đẩy nền kinh tế toàn cầu mạnh mẽ hơn.

Vào năm 2019, Dubai đã trở thành một trong những thành phố đầu tiên đưa ra các hướng dẫn về việc sử dụng AI có đạo đức. Khuôn khổ toàn diện này giúp các nhà phát triển AI, các cơ quan chính phủ và xã hội tạo ra các hệ thống AI an toàn, có trách nhiệm và có đạo đức. Với sự phát triển của lĩnh vực AI, các hướng dẫn này rất cần thiết để điều hướng bối cảnh đạo đức.

Sự hội tụ của công nghệ và đạo đức là điều cần thiết để thúc đẩy phục hồi kinh tế toàn diện và kiên cường. Bộ công cụ AI có đạo đức của Dubai minh họa cách sử dụng AI có trách nhiệm có thể thúc đẩy những thay đổi tích cực, đưa ra mô hình tham khảo cho các quốc gia khác. Bằng cách đảm bảo rằng đổi mới công nghệ và các cân nhắc về đạo đức song hành, các chính phủ có thể mở đường cho một thế giới thịnh vượng và bền vững hơn.

Dubai đã điều chỉnh nhiều sáng kiến ​​của chính phủ với chiến lược của Bộ công cụ AI có đạo đức. Ví dụ, Kế hoạch AI của Dubai, một kế hoạch hàng năm được đưa ra vào tháng 5/2024, được thiết kế để đẩy nhanh việc áp dụng các ứng dụng AI. Kế hoạch này nhằm đạt được các mục tiêu của Chương trình nghị sự kinh tế Dubai (D33) bằng cách đóng góp 100 tỷ dirham (27 tỷ USD) hàng năm cho nền kinh tế Dubai, tăng năng suất lên 50% thông qua việc triển khai các giải pháp kỹ thuật số sáng tạo.

Một ví dụ khác là sáng kiến ​​Dubai 10X do Sheikh Mohammed bin Rashid Al Maktoum khởi xướng, tìm kiếm câu trả lời cho những thách thức trong 10 năm tới và đặt mục tiêu đưa Dubai đi trước các thành phố toàn cầu khác 10 năm.

Dubai cũng đã chọn bổ nhiệm 22 giám đốc AI cho các cơ quan chính phủ như một phần của tầm nhìn hướng tới tương lai nhằm tận dụng AI để nâng cao hoạt động của chính phủ. Các chính phủ khác nên tham chiếu các sáng kiến ​​về đạo đức AI của mình với các mục tiêu quốc gia và toàn cầu rộng hơn để tối đa hóa tác động.

Cách tiếp cận của Dubai đối với các nguyên tắc và đạo đức AI là mở. "Chúng tôi đang tích cực khuyến khích áp dụng bộ công cụ AI có đạo đức vào các hệ thống AI. Phản hồi từ khắp cộng đồng AI, kết hợp với nghiên cứu liên tục của chúng tôi, sẽ giúp bộ công cụ này của Dubai theo kịp tiến bộ công nghệ", Bộ trưởng Bộ Trí tuệ nhân tạo UAE Omar Sultan Al Olama cho biết.

Khi UAE tiếp tục tiên phong trong lĩnh vực AI có đạo đức, nước này đã tạo ra tiền lệ cho một tương lai mà sự đổi mới công nghệ và các cân nhắc về đạo đức được xem xét kỹ lưỡng. Bằng cách áp dụng những bài học quan trọng này, các chính phủ khác có thể thiết lập khuôn khổ đạo đức vững chắc, liên tục cập nhật các hướng dẫn, thúc đẩy sự hội tụ của công nghệ và đạo đức, liên kết các sáng kiến AI ​​với các mục tiêu rộng hơn, đồng thời áp dụng phương pháp tiếp cận nguồn mở và phản hồi của cộng đồng./.

Ngọc Diệp