Những vấn đề đặt ra trong hoạt động khai thác bản quyền sách tinh gọn ở Việt Nam hiện nay

Truyền thông - Ngày đăng : 13:45, 24/11/2024

Sách tinh gọn đã được khai thác tại Việt Nam nhưng còn gặp khó khăn về bản quyền và khung pháp lý chưa rõ ràng.

Truyền thông

Những vấn đề đặt ra trong hoạt động khai thác bản quyền sách tinh gọn ở Việt Nam hiện nay

TS. Vũ Thuỳ Dương, Trưởng khoa Xuất bản Học viện Báo chí và Tuyên truyền • 24/11/2024 13:45

Sách tinh gọn đã được khai thác tại Việt Nam nhưng còn gặp khó khăn về bản quyền và khung pháp lý chưa rõ ràng.

“
Tóm tắt:
- Sách tinh gọn là phiên bản tóm tắt của các tác phẩm gốc, được thể hiện dưới nhiều định dạng như ebook, audiobook, podcast.
- Sách tinh gọn đã được khai thác tại Việt Nam nhưng còn gặp khó khăn về bản quyền và khung pháp lý chưa rõ ràng.
- Thách thức: Cần có sự rõ ràng về quyền tác giả và quản lý sách tinh gọn, tránh xung đột với sách gốc và hạn chế sự
phát triển của thị trường sách đầy đủ.
- Giải pháp: Khuyến khích các nhà xuất bản hợp tác và thúc đẩy văn hóa đọc.

Trong thời gian qua, một trong những xu hướng mới của thị trường xuất bản Việt Nam là xuất hiện những đầu sách tinh gọn dưới dạng sách in và sách điện tử. Sự phát triển của sách tinh gọn sẽ là một cú hích mạnh mẽ cho văn hóa đọc sách truyền thống phát triển hơn theo hướng tích cực, bắt nhịp với xu thế thời đại.

Mặc dù sách tinh gọn được các đơn vị xuất bản đánh giá là loại sách tiện ích cho người đọc, thị trường hứa hẹn nhiều tiềm năng những việc xuất bản loại sách này còn vướng phải rào cản của các vấn đề về bản quyền, vấn đề pháp lý. Bài viết tập trung phân tích một số vấn đề đặt ra trong hoạt động khai thác bản quyền sách tinh gọn ở Việt Nam hiện nay.

Vài nét về thị trường sách tinh gọn ở Việt Nam

Sách tinh gọn, hiểu một cách đơn giản đó là những cuốn sách được viết lại dưới dạng tóm tắt nội dung những cuốn sách đã được xuất bản (sau đây gọi là sách tinh gọn - tóm tắt) [1].

Nó được thể hiện bằng lối viết đơn giản, dễ hiểu, cô đọng những vấn đề trọng tâm nhằm đem đến cho độc giả cách thức tiếp cận gần gũi và đơn giản nhất. Các loại sách tinh gọn, tóm tắt bao gồm: Sách in truyền thống và các format khác nhau như ebook, podcast, audiobook, infographic,... tập trung ở các thể loại đa dạng như sách chính trị; sách lịch sử; sách văn học kinh điển, sách phổ biến kiến thức; sách kỹ năng, quản trị, lãnh đạo; sách nhiều tập...

Trên thế giới, thị trường sách tinh gọn nổi tiếng với những nền tảng như Blinkist, getAbstract, Shortform, Soundview, Instaread đã hình thành từ nhiều năm trước và đang có xu hướng phát triển mạnh và đem lại doanh thu đáng kể cho ngành Xuất bản. Tuy nhiên, ở Việt Nam, thị trường sách tinh gọn - tóm tắt còn khá mới mẻ. Các ứng dụng đọc sách trực tuyến tập trung chủ yếu vào sách full (sách dạng đầy đủ) và sách tinh gọn chỉ chiếm một số ít trong kho sách của các ứng dụng này.

Chủ trương phát triển sách tinh gọn là xu hướng phát triển của ngành Xuất bản và của thị trường kinh doanh sách trong xu thế hội nhập toàn cầu hóa hiện nay. Sau 2 năm triển khai thực hiện việc phát triển xuất bản và phát hành sách tinh gọn đã có sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của nhiều nhà xuất bản và doanh nghiệp (DN) phát hành xuất bản phẩm. Bước đầu đã có một số nhà xuất bản (NXB), DN phát hành tập trung đầu tư xuất bản, liên kết xuất bản, phát hành được một số đầu sách tinh gọn, tóm lược nội dung cơ bản, giúp bạn đọc nhanh chóng tiếp cận những nội dung chính, thông điệp của cuốn sách.

Theo số liệu báo cáo của Cục Xuất bản, In và Phát hành (XBI&PH) - Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) sơ kết đánh giá 01 năm triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường sách tinh gọn, tính đến tháng 4/2023 có 10 đơn vị xuất bản thực hiện xuất bản sách tinh gọn với tổng số phát hành 973 đầu sách, trong đó có 880 đầu sách điện tử, trong đó nổi bật Công ty Cổ phần sách điện tử Waka thực hiện 600 đầu sách điện tử, Công ty TNHH Công nghệ Wewe (Voiz FM) thực hiện 96 đầu sách điện tử trong đó có 50 tựa sách miễn phí toàn bộ cho người dùng để quảng bá cho nội dung gốc. Thể loại VoizFM tập trung là phi hư cấu, kinh doanh, kỹ năng với thời lượng mỗi đầu sách nói từ 20 - 45 phút (so với 6 - 10 tiếng bản full).

NXB Nông nghiệp thực hiện 96 đầu sách in và sách điện tử; Công ty TNHH Công nghệ VOOC 86 đầu sách điện tử; NXB Chính trị quốc gia Sự thật thực hiện 21 đầu sách in, trong đó có những sách được tinh gọn từ các tác phẩm chính trị lớn như: Giới thiệu tác phẩm “Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà nước” của Ph. Ăngghen (tinh gọn còn 52 trang); Giới thiệu tác phẩm “Bút ký triết học” của V.I. Lênin (tinh gọn còn 76 trang) hoặc những tác phẩm lý luận cách mạng tiêu biểu có nội dung ngắn gọn súc tích như: Lịch sử nước ta của Chủ tịch Hồ Chí Minh (28 trang); Đề cương Văn hóa Việt Nam, Văn kiện tư liệu Đảng Cộng sản Việt Nam (32 trang)...

NXB Khoa học và Công nghệ xuất bản các sách ngắn giới thiệu về các khu địa chất đặc thù của Việt Nam với những thông tin ngắn gọn, dễ hiểu phục vụ cho loại hình du lịch sinh thái và du lịch checking đang rất phổ biến hiện nay như: “Khám phá Phja Oắc - Vùng núi của những đổi thay”; “Cẩm nang du lịch Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non Nước Cao Bằng”.

NXB TT&TT xuất bản cuốn sách Ngành TT&TT: “Tầm nhìn, sứ mệnh và khát vọng” của đồng chí Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng với nội dung gồm 276 trích dẫn tiêu biểu, tinh gọn được chắt lọc từ 284 bài phát biểu, chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng từ năm 2018 đến nay về các lĩnh vực: viễn thông, công nghệ thông tin, báo chí truyền thông, đào tạo... ; đã xuất bản các cuốn “Giản yếu về chuyển đổi số” có nội dung tinh gọn từ các cuốn sách chuyển đổi số quan trọng đã được xuất bản thời gian qua; bộ sách “Vang vọng lời nước non” (12 tập) với nội dung cô đọng, xúc tích dung lượng khoảng 100 trang phù hợp với nhiều đối tượng bạn đọc; bộ sách Havard business review (10 cuốn sách mỏng)...

Đặc biệt, nhằm khuyến khích toàn dân nâng cao nhận thức và đưa mục tiêu phát triển chuyển đổi số (CĐS) vào cuộc sống, theo đề nghị của Bộ TT&TT, được sự đồng thuận của tác giả David L. Rogers, Học viện Quản lý PACE phối hợp với Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông đã tổ chức xuất bản cuốn sách nhằm cung cấp một phiên bản tinh gọn từ 2 cuốn sách giá trị về chuyển đổi số (CĐS) "The Digital Transformation playbook” và “Digital Transformation Roadmap”. Cuốn sách phù hợp cho cả 2 đối tượng độc giả là những người quan tâm đến CĐS ở tầm chiến lược và những người thực thi CĐS. Đây là lần đầu tiên có cuốn sách về CĐS viết riêng cho độc giả Việt Nam, được thực hiện kỳ công và thế giới chưa ai làm.

Cuốn sách tinh gọn 200 trang, được rút gọn từ 2 cuốn sách dày 800 trang giúp bạn đọc có thể đọc nhanh và ứng dụng được ngay. Vấn đề lớn nhất mà tác giả David L. Rogers băn khoăn là NXB trường đại học Colombia giữ bản quyền 2 cuốn sách gốc bằng tiếng Anh, tuy nhiên sau đó đã đạt được thoả thuận với NXB.

Trên thị trường sách tinh gọn hiện nay, Công ty cổ phần Fonos đã liên kết, hợp tác với hơn 20 đơn vị xuất bản: NXB Trẻ, NXB Kim Đồng, NXB Trí thức, Công ty cổ phần sách Thái Hà, Công ty cổ phần sách Alpha,Công ty cổ phần sách Bách Việt...

Số lượng sách nói có bản quyền khoảng 400 cuốn. Chủ đề của sách nói và sách tinh gọn bao gồm các thể loại: Tư duy - kỹ năng; Tôn giáo - tinh thần; Truyền cảm hứng; Kinh tế; Lịch sử - Địa lý; Văn hóa giáo dục; Tâm lý; Khoa học - kỹ thuật; Văn học. Tính đến ngày 22/12/2021, trên app Fonos có khoảng 215 cuốn tinh gọn sách nói. Hiện nay các ứng dụng sách nói Fonos, VoizFM bắt đầu cung cấp các bản sách tinh gọn cho người dùng.

Trong thời gian qua, thị trường kinh doanh sách ở Việt Nam đã xuất hiện những đầu sách tinh gọn dưới dạng sách điện tử, sách nói về các chủ đề kinh tế, tài chính, kỹ năng, khoa học công nghệ... nhằm đáp ứng nhu cầu nghe/đọc nhanh của bạn đọc trong thời đại số, đặc biệt là giới trẻ gen Z, Y. Điều đó cũng tạo cảm hứng cho nhiều công ty, bạn trẻ có ý tưởng xây dựng nền tảng công nghệ, app để tiếp tục phát triển sách tinh gọn ở Việt Nam. Thời gian gần đây, văn hóa đọc của người Việt được quan tâm, chú ý nhiều hơn thể hiện qua việc các hội chợ sách được tổ chức quy mô, các hội thảo lớn nhỏ bàn về vấn đề đọc sách được tổ chức liên tục.

Với thế mạnh của sách tinh gọn (giá thành thấp, phát hành nhanh, gọn nhẹ, thể hiện sinh động, dễ tiếp cận,...) văn hóa đọc sẽ được đẩy mạnh, đem lại lợi ích thiết thực cho bạn đọc và nhà xuất bản. Sự phát triển của sách tinh gọn sẽ là một cú hích mạnh mẽ cho văn hóa đọc sách truyền thống phát triển hơn theo hướng tích cực, bắt nhịp với xu thế thời đại.

Khó khăn, thách thức của hoạt động xuất bản sách tinh gọn ở Việt Nam hiện nay

Mặc dù sách tinh gọn được các đơn vị xuất bản đánh giá là loại sách tiện ích cho người đọc, thị trường hứa hẹn nhiều tiềm năng những việc xuất bản loại sách này còn vướng phải rào cản của các vấn đề về bản quyền, vấn đề pháp lý. Lý do là vì đây là loại sách mới xuất hiện, chưa có định nghĩa chính thống dẫn đến các khung pháp lý để điều chỉnh hoạt động xuất bản tinh gọn cũng chưa hề có, các đơn vị xuất bản sách tinh gọn rất lúng túng, dễ vi phạm bản quyền trong quá trình làm sách.

Thực chất, sách tinh gọn là một dạng của tác phẩm phái sinh. Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ (SHTT), tác giả tác phẩm phái sinh phải tuân thủ các quy định về quyền tác giả, quyền liên quan đối với tác phẩm gốc. Tuy nhiên, trong quy định pháp luật hiện nay chưa đủ cơ sở để đảm bảo quyền lợi giữa tác giả của tác phẩm gốc và tác giả của tác phẩm phái sinh (sách tinh gọn).

Trong Luật SHTT chưa xác định rõ quyền tác giả, quyền liên quan của sách tinh gọn. Một số câu hỏi đặt ra là: Các đơn vị xuất bản thực hiện xuất bản sách tinh gọn có phải xin phép tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả tác phẩm gốc không? Việc kinh doanh sách tinh gọn có xâm phạm quyền tác giả của tác phẩm gốc không? Điều này có thể gây ảnh hưởng nhiều đến quyền và lợi ích của tác giả và nhà xuất bản.

Một thách thức khiến một số đơn vị xuất bản e ngại là việc xuất bản sách tinh gọn sẽ có thể tạo ra nguy cơ giảm tiêu thụ sách bản full, nhất là trong xu thế của người đọc trẻ hiện nay ngại đọc, chỉ thích đọc những nội dung cô đọng và tóm tắt ý chính.

Những vấn đề đặt ra

Như trên đã phân tích, rào cản lớn nhất của sự phát triển sách tinh gọn trên thị trường xuất bản Việt Nam là vấn đề khai thác bản quyền. Thông qua các cuộc phỏng vấn sâu của tác giả với đại diện các NXB Chính trị quốc gia Sự thật, NXB Thông tin và Truyền thông, Công ty cổ phần sách điện tử Waka, Công ty VoizFM cho thấy có những vấn đề đặt ra cần các đơn vị xuất bản quan tâm, giải quyết để thúc đẩy hiệu quả hoạt động khai thác bản quyền sách tinh gọn.

Thứ nhất, vấn đề trong quản lý nhà nước về bản quyền sách tinh gọn

Về thuật ngữ “sách tinh gọn” chưa được rõ ràng, mỗi đơn vị xuất bản lại có tên gọi riêng chứ không sử dụng chung thuật ngữ là sách tinh gọn, điều này có thể gây hiểu nhầm về các quy định của các cơ quan quản lý.

Luật quy định sách tinh gọn là một sản phẩm phái sinh, và với một đầu sách có thể khai thác bản quyền được rất nhiều thể loại sản phẩm phái sinh khác nhau, khối lượng nhiều dẫn đến việc quản lý các sản phẩm phái sinh cũng rất khó khăn. Các nền tảng như Waka và Voiz FM phát triển các dòng sách tinh gọn theo dạng giới thiệu sách, phát hành miễn phí để thu hút độc giả đến với nền tảng cũng như đăng ký mua gói hội viên để được nghe sách gốc. Dưới hình thức là giới thiệu sách, các sản phẩm tinh gọn này không cần phải đăng ký với Cục XBI&PH hay xin phép tác giả.

Các văn bản pháp luật dù đã được quy định rõ nhưng vẫn còn nhiều kẽ hở và không có chế tài xử phạt một cách rõ ràng, tính răn đe chưa cao, khung pháp lý chưa rõ, vậy nên đây cũng là điều kiện để các bên không thực hiện việc khai thác bản quyền sách tinh gọn. Sách tinh gọn trên nền tảng VoizFM, Waka, Fonos đa phần miễn phí cho độc giả, do đó nếu có xử lý thì cũng khó để có thể tính ra được mức độ thiệt hại, đồng thời sự xuất hiện của các dạng tự xuất bản trên các kênh cá nhân như mạng xã hội, trang blog... cũng khó để kiểm soát và xây dựng chế tài xử phạt. Điều này tạo ra vấn đề khi có những tranh chấp về bản quyền xảy ra.

Xu hướng tinh gọn hiện nay còn diễn ra trong cả ngành báo chí hay điện ảnh và cả giáo dục, do vậy Cục Xuất bản, In và Phát hành và Bộ Thông tin và Truyền thông luôn khuyến khích các NXB triển khai các sản phẩm tinh gọn phù hợp với tình hình thực tế nhưng phải đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan trong hoạt động xuất bản.

Thứ hai, vấn đề trong khai thác bản quyền sách tinh gọn tại các đơn vị xuất bản

Hiện nay thị trường sách tinh gọn Việt Nam chưa hấp dẫn, nên các NXB tập trung chính vào những sản phẩm tiềm năng, không thể khai thác bản quyền mà không tính toán đến đầu ra của sản phẩm. Đây là vấn đề chung của thị trường xuất bản Việt Nam, một thị trường đang ở trong giai đoạn tiềm năng cho đầu tư, chờ đợi giai đoạn phát triển.

Ở giai đoạn phát triển bùng nổ, độc giả sẽ có nhiều thời gian hơn để đọc sách cũng như xây dựng văn hóa đọc sách trong gia đình. Các đơn vị xuất bản gặp nhiều thách thức trong việc quản lý và xây dựng hệ thống sao cho phù hợp, tuy nhiên tiến độ hoàn thiện hệ thống quản lý và khai thác bản quyền sách tinh gọn cũng cần được đẩy nhanh, vì xu hướng phát triển các sản phẩm phái sinh từ sách rất nhanh, đặc biệt trong nội dung giải trí. Đây là vấn đề về chiến lược, tầm nhìn và nguồn lực của mỗi đơn vị xuất bản xây dựng các những phương thức, quy trình khác nhau.

Việc xây dựng hệ thống quản lý mới tách biệt riêng dành cho sách tinh gọn là vấn đề phức tạp đối với các đơn vị xuất bản vì thiếu nguồn lực để thực hiện, và khi có nguồn lực để thực hiện thì hiệu quả cũng như lợi ích từ hoạt động này có mang lại lợi nhuận tương xứng hay không. Để có câu trả lời cho việc này, các đơn vị xuất bản có thể nghiên cứu và thử nghiệm để tìm ra được mô hình phù hợp.

Vấn đề tiếp theo đến từ các công ty như Waka và Voiz FM, đó là quản lý nội dung để không bị sai lệch so với tác phẩm gốc, cũng như đảm bảo vấn đề về bản quyền. Do luật cũng chưa quy định rõ về các chế tài xử phạt vậy nên khi có tranh chấp xảy ra sẽ khó đánh giá được mức độ thiệt hại thực sự và xử lý vấn đề tranh chấp như thế nào khi không thể hòa giải.

Các NXB cần tìm cách xây dựng hệ thống khai thác bản quyền sách tinh gọn từ các nguồn khác nhau mới thực sự tạo nên được hệ thống khai thác bản quyền sách tinh gọn chuyên nghiệp. Công ty Waka, Voiz FM đã có nền tảng số phù hợp để phát hành sách tinh gọn. Hai đơn vị này thường xuyên nắm bắt được xu hướng đọc của độc giả đặc biệt là thế hệ gen Z, đó cũng là nền tảng tốt để tiếp tục thực hiện hoạt động khai thác bản quyền sách tinh gọn được chuyên nghiệp hơn và hiệu quả hơn, mang lại lợi nhuận cho công ty.

Thứ ba, vấn đề về tác giả

Vấn đề của tác giả đó là họ không muốn đứa con tinh thần của họ bị bóp méo, đặc biệt là những tác giả của thể loại hư cấu, văn học, thơ ca. Đối với những tác giả của những thể loại như khoa học kỹ thuật, xã hội học, kỹ năng... do đặc thù nội dung về giáo dục và tri thức, việc tinh gọn hay tóm tắt tác phẩm là cần thiết nhằm đáp ứng cho các nhóm đối tượng khác nhau.

Nhiều tác phẩm của các tác giả hiện nay đang được xuất bản sách tinh gọn lậu mà tác giả không hề biết hoặc biết mà không thể làm gì được do không có chế tài xử lý. Điều này dẫn đến các tác giả có tâm lý e ngại viết sách tinh gọn, thậm chí từ chối việc khai thác bản quyền tác phẩm gốc để làm sách tinh gọn.

Có ý kiến cho rằng việc ra các sản phẩm tinh gọn sẽ làm giảm doanh thu của sách gốc, nhưng hiện tại chưa có công bố hay nghiên cứu nào, cũng như bằng chứng khoa học cho thấy các kết quả của việc giảm doanh thu sách gốc vì độc giả chỉ đọc sách tinh gọn. Đó vẫn là những vấn đề còn tranh cãi nhưng cuối cùng sự vận hành của thị trường xuất bản vẫn theo quy luật cung cầu và hội nhập quốc tế. Nếu độc giả có nhu cầu thì các đơn vị xuất bản sẵn sàng đáp ứng nhu cầu đó.

Thứ tư, vấn đề về nhân sự khai thác bản quyền sách tinh gọn

NXB Chính trị quốc gia Sự Thật có hệ thống quản lý khai thác bản quyền tương tự như với những sách khác. Với những tác phẩm của các lãnh đạo thì được sự tham gia quản lý của các lãnh đạo trong NXB, do tính nhạy cảm của tác phẩm. Điều này làm tăng khối lượng công việc cho các nhân sự, khiến hệ thống khai thác bản quyền sách tinh gọn không hiệu quả, nhưng cũng rất khó để tìm nhân sự thay thế cho vị trí này.

NXB TT&TT trong hoạt động khai thác bản quyền sách tinh gọn chỉ tổ chức bản thảo còn biên soạn sẽ do nhóm chuyên gia thuê ngoài do thiếu nhân sự làm sách tinh gọn. Vấn đề này các NXB không thể tự giải quyết được, nó mang tính hệ thống cần có nhiều cơ chế để có thể quản lý nhân sự trong các NXB được hiệu quả hơn.

Đối với Công ty Waka và Công ty Voiz FM, khai thác bản quyền theo hướng làm sách tinh gọn hay sách tóm tắt giống như đang giới thiệu sách. Biên tập viên được đưa ra cảm xúc và nhận xét của mình, bìa cũng sẽ được thiết kế lại và đảm bảo không lấy bất cứ nội dung y nguyên nào của sách gốc, nhằm tránh những vấn đề về xin phép cũng như liên quan đến bản quyền trong hoạt động xuất bản sách tinh gọn.

Mặc dù không thực hiện việc khai thác bản quyền nhưng nhân sự làm sách tinh gọn vẫn phải có khả năng sáng tác các tác phẩm tinh gọn, đồng thời quản lý được các sáng tác sách tinh gọn không bị vi phạm bản quyền. Điều này là vấn đề đối với các nhân sự mới, dù có kinh nghiệm vài năm trong xuất bản nhưng cũng sẽ mất thời gian để nắm bắt các kỹ năng, cần được tập huấn và đào tạo để đủ kỹ năng thực hiện. Đồng thời với phương thức “lách luật” như vậy cũng sẽ phải thay đổi khi việc kiểm duyệt vi phạm bản quyền được các cơ quan nhà nước quản lý chặt chẽ hơn.

Tìm kiếm nhân sự đáp ứng cho các vị trí trong quy trình khai thác bản quyền cũng là một vấn đề được đặt ra. Các kỹ năng cần có của nhân sự là nắm vững quy trình khai thác bản quyền sách tinh gọn, nắm bắt được các xu hướng xuất bản mới, các đầu sách hot; hiểu về truyền thông và các xu hướng truyền thông trên mạng xã hội. Với những yêu cầu về kỹ năng trên, các đơn vị xuất bản cần phải chi trả mức lương phù hợp, đủ sức hấp dẫn để tuyển dụng được nhân sự. Đồng thời các đơn vị xuất bản cần xây dựng quy trình đào tạo cho các cán bộ nhân viên khai thác bản quyền sách tinh gọn.

Kết luận

Sách tinh gọn - tóm tắt là một xu hướng tất yếu của ngành Xuất bản, tạo ra sự phong phú cho thị trường sách Việt Nam. Với các lợi thế như: ngắn gọn, cô đọng, dễ đọc, dễ tiếp thu, tiết kiệm thời gian cho bạn đọc đây thực sự là hướng đi tiềm năng trong hoạt động xuất bản.

Để dòng sách này ngày càng phát triển lâu dài và bền vững, thu hút được đông đảo độc giả quan tâm, ủng hộ, cơ quan quản lý nhà nước về xuất bản cần ban hành những hướng dẫn cụ thể để các đơn vị phát hành sách tinh gọn có thể kết nối với các đơn vị xuất bản, chủ sở hữu quyền tác giả gốc; triển khai đồng bộ giải pháp ngăn chặn các trang vi phạm bản quyền sách tinh gọn. Đồng thời, khuyến khích, hỗ trợ các nhà xuất bản, doanh nghiệp phát hành hợp tác, liên kết chủ động xuất bản sách gốc kèm theo bản tinh gọn theo các loại hình khác nhau phù hợp với nhu cầu sử dụng của bạn đọc trong xu hướng phát triển của thị trường.

Các bộ, ban, ngành cũng cần tập trung hỗ trợ các đơn vị xuất bản có thể hỗ trợ đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá cho sách tinh gọn tại các hội sách trên cả nước, các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội nhằm giúp độc giả có thêm một nguồn sách phù hợp với cuộc sống hiện đại

“
Tài liệu tham khảo:
1. Cục Xuất bản, In và Phát hành (2023): Báo cáo sơ kết đánh
giá 01 năm triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường sách
tinh gọn.
2. Các cuộc phỏng vấn sâu với đại diện NXB Chính trị quốc gia
Sự thật, NXB Thông tin và Truyền thông, Công ty CP sách điện
tử Waka, Công ty TNHH Wewe (nền tảng VoiFM) được tác giả
tiến hành từ tháng 4/2024 đến tháng 6/2024.
3. Emmanuel Pierat (2007) Quyền tác giả và hoạt động xuất
bản, NXB Hội Nhà Văn, Hà Nội
4. Tamotsu Hozumi (2005), Cẩm nang quyền tác giả khu vực
Châu Á, NXB Kim Đồng, Hà Nội.
5. Mihály Ficsor, (2006) Quản lý tập thể quyền tác giả, quyền
liên quan, NXB Thế giới, Hà Nội
6. Shannon Clark (2023) Unabridged versus Abridged Books
– How to Know Which Version is Best for Your Book (tạm
dịch: Sách rút gọn và sách không rút gọn, làm cách nào
chúng ta biết phiền bản nào phù hợp nhất với chúng ta)
Selfpublishing.com, USA, https://selfpublishing.com/
unabridged-versus-abridged-books/
7. https://cand.com.vn/dien-dan-van-nghe-cong-an/sach-tinh-
gon-xu-huong-tat-yeu-i649724/
8. https://ictvietnam.vn/lan-dau-tien-co-sach-tinh-gon-ve-
chuyen-doi-so-viet-rieng-cho-doc-gia-viet-nam-

(Bài đăng ấn phẩm in Tạp chí TT&TT số 9 tháng 9/2024)

TS. Vũ Thuỳ Dương, Trưởng khoa Xuất bản Học viện Báo chí và Tuyên truyền