Ngành viễn thông toàn cầu hiện đang đối mặt với nhiều thách thức lớn khi chuyển đổi số tác động mạnh mẽ đến hành vi tiêu dùng và động lực thị trường. Mặc dù chuyển đổi số mang lại nhiều cơ hội phát triển, nhưng các doanh nghiệp viễn thông đang chứng kiến sự suy giảm doanh thu từ các dịch vụ truyền thống như cuộc gọi thoại và tin nhắn văn bản, do người dùng chuyển sang các nền tảng giao tiếp qua Internet.

Trong khi đó, chi phí cơ sở hạ tầng tăng cao khi các mạng được nâng cấp lên công nghệ 5G, đòi hỏi các nhà cung cấp dịch vụ phải tìm kiếm giải pháp mới để duy trì lợi nhuận trong môi trường cạnh tranh khốc liệt với các công ty công nghệ đang thống trị thị trường dịch vụ số.

Trong bối cảnh này, AI nổi lên như một giải pháp tiềm năng cho các công ty viễn thông đang tìm cách đảo ngược tình trạng doanh thu đang sụt giảm. McKinsey dự báo rằng việc tích hợp Gen AI có thể giúp các công ty viễn thông tăng thu nhập trước khi khấu trừ lãi vay, thuế, khấu hao và khấu hao tài sản cố định (EBITDA) lên 10% vào năm 2029.

Các nhà mạng đặt mục tiêu trở thành những tổ chức "AI-native"

Các công ty viễn thông đang đặt mục tiêu trở thành những tổ chức "AI-native", nơi AI được tích hợp hoàn toàn vào các hoạt động kinh doanh cốt lõi thay vì chỉ đóng vai trò hỗ trợ.

Theo McKinsey, các nhà mạng áp dụng các thực hành AI có trách nhiệm (RAI) tiên tiến nhất có thể thu về giá trị lên tới 250 tỷ USD trên toàn cầu vào năm 2040, chiếm 44% tổng giá trị mà AI có thể tạo ra trong ngành trong giai đoạn đó.

Cách tiếp cận này đòi hỏi phải thay đổi cơ bản cách các công ty hoạt động, từ dịch vụ khách hàng đến quản lý mạng. McKinsey chỉ ra rằng các công ty viễn thông có thể dẫn đầu trong việc triển khai cả Gen AI để cải thiện trải nghiệm của khách hàng và AI phân tích để tối ưu hóa hoạt động. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này đặt ra nhiều thách thức trong bối cảnh các yêu cầu pháp lý và cân nhắc đạo đức ngày càng gia tăng.

Tác động của AI đến ngành viễn thông

Gen AI đã và đang tạo được dấu ấn trong ngành viễn thông khi một số nhà khai thác viễn thông cho thấy những cải tiến đáng kể ở nhiều lĩnh vực quan trọng như các chiến dịch tiếp thị nâng cao và dịch vụ khách hàng được cải thiện.

Ở cấp độ chi tiết hơn, AI cũng giúp các nhà mạng giải quyết một số thách thức cấp bách nhất của ngành viễn thông, như tình trạng suy giảm doanh thu và nâng cao hiệu quả hoạt động.

Tối ưu hóa mạng: Các thuật toán AI đang được sử dụng để phân tích các yếu tố như nhu cầu của người dùng, mô hình lưu lượng truy cập và điều kiện địa lý nhằm tối ưu hóa hiệu suất mạng và phân bổ tài nguyên.

Dự đoán bảo trì: AI giúp các nhà mạng dự đoán và ngăn ngừa sự cố mạng, từ đó giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động và nâng cao sự hài lòng của khách hàng.

Tăng cường bảo mật: AI sử dụng các thuật toán học máy để giám sát lưu lượng mạng, phát hiện các bất thường và ngăn chặn mối đe dọa bảo mật trong thời gian thực.

Triển khai AI có trách nhiệm

Tuy nhiên, sức mạnh của AI cũng đi kèm trách nhiệm về mặt đạo đức. Việc triển khai các khuôn khổ AI có trách nhiệm (RAI) đã trở thành điều cần thiết để các công ty viễn thông duy trì niềm tin của người tiêu dùng và bảo mật dữ liệu. Các khuôn khổ này bao gồm hướng dẫn rõ ràng về trách nhiệm giải trình và tính minh bạch trong việc sử dụng AI.

Theo McKinsey, một khung RAI hiệu quả cần bao gồm các công cụ đo lường mức độ trưởng thành, giúp các công ty viễn thông đánh giá mức độ sẵn sàng của họ trong việc áp dụng AI và xác định các cơ hội phát triển. Khả năng quản trị RAI tốt sẽ giúp các công ty vừa khai thác được tiềm năng của AI vừa giảm thiểu rủi ro.

McKinsey cho biết: "Các công ty viễn thông có tư duy tiến bộ nhận ra rằng khả năng quản trị RAI mạnh mẽ đóng vai trò như một bộ phanh tốt giúp họ lái xe nhanh hơn để khai thác hết tiềm năng của AI đồng thời giảm thiểu rủi ro".

Mặc dù AI mang đến nhiều tiềm năng, việc thiếu các khuôn khổ tiêu chuẩn ngành đang cản trở quá trình triển khai rộng rãi. McKinsey khuyến khích xây dựng các khuôn khổ RAI chuyên biệt cho ngành viễn thông nhằm giải quyết các thách thức đặc thù và thiết lập chỉ số rõ ràng.

Bằng cách ưu tiên RAI, các công ty viễn thông không chỉ có thể khai thác tiềm năng của AI mà còn tạo dựng lòng tin với khách hàng, từ đó thúc đẩy sự đổi mới và tạo ra những nguồn doanh thu mới./.

Tâm An