Điều quan trọng nhất là giúp các em phát triển kỹ năng số

Theo bà Ngô Minh Trang, Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin - Truyền thông Vietnet (Vietnet-ICT), để bảo vệ trẻ em (BVTE) trên Internet, điều quan trọng nhất là giúp các em phát triển kỹ năng số, hiểu rõ những rủi ro và cách tự bảo vệ mình khi trực tuyến (online).

“Tôi thường so sánh việc cho con sử dụng Internet giống như việc để các con tham gia giao thông trên đường phố”, bà Ngô Minh Trang nói. “Chúng ta biết rằng tai nạn giao thông là nguyên nhân gây ra nhiều trường hợp tử vong nhất, vượt qua tất cả các loại bệnh tật khác trên thế giới, nhưng có ai lại cấm trẻ em tham gia giao thông? Thay vào đó, chúng ta trang bị cho con những kiến thức về Luật an toàn giao thông, giúp các con hiểu cách tham gia giao thông an toàn và cách xử lý khi gặp sự cố. Việc cho trẻ em sử dụng Internet cũng tương tự”.

Trên quan điểm đó, bà Ngô Minh Trang cho rằng các bậc cha mẹ cũng như nhà trường không thể cấm trẻ em sử dụng Internet, vì trong hiện tại và tương lai, Internet sẽ là một phần không thể thiếu của công việc và cuộc sống.

“Điều quan trọng là phải trang bị cho các em những kỹ năng số cần thiết để hiểu rõ các rủi ro trên mạng, cách phòng tránh và xử lý những tình huống khó khăn, cũng như cách xây dựng một cộng đồng mạng an toàn và văn minh”, Giám đốc Vietnet-ICT nói và cho biết Trung tâm có các chương trình an toàn mạng, trong đó không chỉ dạy các em cách sử dụng Internet một cách an toàn, mà còn chú trọng phát triển tư duy và điều chỉnh hành vi của các em trên mạng, giúp các em trở thành công dân số văn minh và an toàn.

“Chúng tôi hướng tới việc cung cấp cho các em cách tư duy phản biện để phân biệt tin giả, tin xấu, và giúp các em có được sự tôn trọng, thấu cảm trên mạng xã hội để giao tiếp một cách lịch sự và văn minh”, bà Ngô Minh Trang nói.

Sách bài tập về An toàn trên môi trường mạng dành cho học sinh THCS, THPT

Theo chia sẻ của Giám đốc Vietnet-ICT, nhằm hỗ trợ các em học sinh trung học cơ sở (THCS) và trung học phổ thông (THPT) tự tin khám phá thế giới trực tuyến, mới đây tổ chức PLAN International đã phát hành "Sách bài tập về An toàn trên môi trường mạng dành cho học sinh THCS, THPT", với nội dung kỹ thuật được xây dựng bởi Vietnet-ICT.

Cuốn sách này được xây dựng trong khuôn khổ dự án “Bảo vệ trẻ em an toàn trên không gian mạng” do Tổ chức Plan International Việt Nam thực hiện, nhằm đồng hành với các cơ quan chính phủ triển khai Chương trình “Bảo vệ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng” được Thủ tướng Chính phủ Việt Nam phê duyệt tại Quyết định 830/QĐ-TTg ngày 01/06/2021.

Mục đích của tài liệu nhằm hỗ trợ trẻ em và thanh thiếu niên độ tuổi từ 10 – 18 tuổi, đặc biệt các nhóm dễ bị tổn thương, tìm hiểu về sử dụng Internet và mạng xã hội một cách an toàn, cách tự bảo vệ bản thân khỏi các hình thức lạm dụng trên cơ sở giới trên môi trường mạng.

Cuốn sách được tham khảo xây dựng dựa trên khung nội dung của bộ tài liệu chương trình Tư duy thời đại số do tập đoàn Meta, Vietnet-ICT và các đối tác thực hiện.

Chương trình Tư duy thời đại số xây dựng các tài liệu gồm 5 học phần bao gồm: Giới thiệu về thế giới số; Kiến thức nền tảng số; Sức khỏe số; Tương tác số; và Phòng tránh lừa đảo trực tuyến. Đặc biệt, cuốn sách bài tập này đề cao tính ứng dụng trong đời sống.

Nội dung cuốn sách không chỉ tập trung vào việc giúp các em nắm vững những kiến thức cơ bản về máy tính, Internet và ứng dụng công nghệ, mà còn hướng dẫn các em sử dụng các công cụ này một cách có trách nhiệm, hợp lý, và an toàn. Các em cũng đồng thời tìm hiểu về cách tương tác, giao tiếp, và xây dựng những mối quan hệ lành mạnh và cân bằng trên mạng.

Các bài tập đề cao tư duy sáng tạo và phản biện, giúp các em phát triển khả năng tự bảo vệ mình trước các rủi ro trực tuyến, nhận biết và tránh xa những hoạt động gian lận, lừa đảo, xâm hại cá nhân, bắt nạt trực tuyến với các bạn nam và các bạn nữ…

Với cuốn “Sách bài tập về An toàn trên môi trường mạng”, tổ chức Plan International Việt Nam hy vọng góp phần giúp các em trở thành những công dân số tích cực và văn minh. Nội dung sách tóm tắt lý thuyết cô đọng và kết hợp linh hoạt với các bài tập thực hành đa dạng, phù hợp với lứa tuổi học sinh như giải ô chữ, vẽ hình, đuổi hình bắt chữ. Đặc biệt, các bài tập tình huống thực tế trong sách giúp các em học sinh dễ dàng áp dụng và thực hành kỹ năng an toàn mạng.

Theo lời giới thiệu của cuốn sách, “An toàn trên môi trường mạng” không chỉ là một chủ đề, mà là một thái độ sống, đòi hỏi việc học tập và thực hành liên tục.

Bà Ngô Minh Trang cho rằng cuốn sách được kỳ vọng là tài liệu hữu ích cho cha mẹ, thầy cô và các nhà giáo dục trong việc hướng dẫn trẻ bảo vệ bản thân trước các rủi ro trực tuyến, đồng thời trang bị cho các em kỹ năng tương tác lành mạnh và tích cực để trở thành những công dân số có trách nhiệm.

“Cuốn sách đã nhận được phản hồi tích cực từ giáo viên và học sinh, được đánh giá là rất bổ ích và thiết thực”, Bà Ngô Minh Trang cho biết.

Ngoài ra, Vietnet-ICT đang triển khai các khóa học như “Khóa học trực tuyến Kỹ năng số và an toàn Internet dành cho học sinh”, hợp tác với Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam - Cục An toàn thông tin và Công ty cổ phần Công nghệ và Truyền thông VTC NETVIET, dự kiến sẽ ra mắt vào tháng 12/2024.

Trước đó, Trung tâm cũng đã triển khai 2 khóa học trực tuyến “Giảng dạy Kỹ năng số và An toàn Internet dành cho giáo viên” và “Làm bạn cùng con trên môi trường số dành cho phụ huynh”. Cuốn “Tài liệu hướng dẫn dạy học Kỹ năng số và An toàn Internet dành cho giáo viên”, hợp tác với Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cũng đang trong quá trình được thẩm định để xuất bản./.

Anh Minh