Andrew Webb là người sáng lập Connectopia, một công ty tư vấn công nghệ của Vương quốc Anh, người có hơn 20 năm trong lĩnh vực xuất bản tin tức, công nghệ quảng cáo, thông tin thị trường đã góc nhìn độc đáo về áp dụng công nghệ mới tại các tổ chức.

Theo ông Andrew Webb, các tổ chức tin tức, cơ quan báo chí áp dụng công nghệ phải tiếp cận lấy con người làm trung tâm. Điều này cũng có nghĩa là phải hiểu được nhu cầu và điểm yếu của những người sẽ sử dụng công nghệ, lôi kéo họ vào quá trình ra quyết định và triển khai tại các tổ chức tin tức.

Thứ hai là sự "mệt mỏi công nghệ" trong các tổ chức tin tức, tòa soạn báo là có thật bởi công nghệ có thể gây căng thẳng cho con người, tạo áp lực về nguồn lực, ngân sách và mục tiêu chiến lược, khiến nó trở nên không bền vững.

Đặc biệt, các công ty công nghệ truyền thông phải tích cực hỗ trợ các tổ chức tin tức đưa ra quyết định đúng đắn về công nghệ cũng như xây dựng một tập các công nghệ có thể được sử dụng để phát triển ứng dụng (tech stack).

Và để có được thành công trong việc áp dụng công nghệ thì các nhà cung cấp phải hỗ trợ những mục tiêu của các tổ chức tin tức chứ không phải chỉ thúc đẩy sản phẩm của riêng mình.

Vậy, làm thế nào để công nghệ đáp ứng được các công việc của mỗi người tại các tổ chức tin tức, đảm bảo mỗi người không bị công nghệ gây áp lực trong công việc?

Hiểu chúng ta đang ở đâu?

Chỉ riêng tại châu Âu, đã có hơn 6.000 công ty khởi nghiệp về công nghệ truyền thông hoạt động trong nửa đầu năm 2024. Dù không phải tất cả đều hoạt động trong lĩnh vực xuất bản tin tức, nhưng điều này cho thấy một thị trường đang phát triển mạnh mẽ bất chấp tình hình khó khăn.

Công nghệ là một phần cơ bản của phương tiện truyền thông. Công nghệ được nhúng vào các tổ chức tin tức, toà soạn và một loạt các trang web để đáp ứng nhu cầu của bạn đọc và là một phần không thể thiếu để có doanh thu, duy trì khả năng cạnh tranh.

Tuy nhiên, việc xây dựng và duy trì một bộ công nghệ là một thách thức đối với các tổ chức tin tức, toà soạn. Việc ra quyết định theo truyền thống chỉ phụ thuộc vào một số ít người và áp lực công việc đang tỷ lệ thuận với số lượng sản phẩm và dịch vụ mới được cung cấp. Đây là lý do tại sao chúng ta cần xem xét cách tiếp cận của con người với công nghệ, trong đó có tổ chức tin tức, tòa soạn.

Nhân viên toà soạn cần gì từ công nghệ?

Cách chúng ta định nghĩa một vấn đề có liên quan rất nhiều đến giải pháp mà chúng ta đưa ra. Vì vậy, trước tiên, cần phải làm rõ mục đích của của mình là gì? Tăng dữ liệu, năng suất và hiệu suất hay chỉ đơn giản là kiếm tiền?

Dù mục tiêu là gì, điều quan trọng là không được để kết quả làm “mờ mắt” mà phải xem xét đến việc người làm tại tổ chức tin tức, toà soạn tham gia vào hành trình này như thế nào?

Ví dụ, AI có có khả năng thay đổi đáng kể quy trình làm việc và tăng năng suất. Nhưng với từng nhóm cụ thể thì phải xây dựng như thế nào?

The Fergus Bell, Giám đốc điều hành của Fathm, một công ty tư vấn về xây dựng các mô hình kinh doanh bền vững bằng AI cho các tổ chức tin tức trên toàn thế giới cho biết: "Điều quan trọng là chúng ta phải sử dụng công nghệ để nâng cao công việc của mình chứ không phải sử dụng công việc của mình để nâng cao công nghệ. Nếu việc xây dựng quy trình, sản phẩm và đầu ra xung quanh các công cụ chỉ vì chúng hợp thời hoặc vì chúng phù hợp với nhu cầu của người khác sẽ chỉ đưa chúng ta đến với sự thất vọng".

Tại Fathm, ông Fergus Bell cho biết trong mọi giai đoạn, chúng tôi luôn chú trọng đến việc thu hút con người tham gia vào các quy trình này. Tôi thường thấy, các công cụ mới hứa hẹn sẽ hợp lý hóa mọi thứ nhưng cuối cùng lại khiến các nhóm phải bảo trì liên tục chỉ để biện minh cho sự tồn tại của chúng hoặc chỉ vì đáp ứng sở thích của một nhà quản lý cấp cao trong khi những người thực sự phải sử dụng nó lại không hiểu.

"Khi chúng tôi áp dụng phương pháp lấy con người làm trung tâm, chúng tôi đảm bảo các công cụ chúng tôi áp dụng sẽ tạo không gian cho những ý tưởng mới sự tương tác chân thực".

Ngoài việc hiểu được động lực thúc đẩy quá trình ra quyết định, thì người làm cũng cần phải tham gia vào quá trình này, nếu không sẽ có rất nhiều rủi ro và thất vọng.

Làm gì để tránh mệt mỏi vì công nghệ?

Công nghệ được coi là một công cụ hỗ trợ, giúp cuộc sống của con người trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên, một số công nghệ lại không tạo ra ra lực hấp dẫn cho sự tương tác của con người. Đôi khi công nghệ được mua để phục vụ các nhà lãnh đạo chứ không phải người dùng, nó đòi hỏi người dùng phải nhập dữ liệu liên tục để biện minh cho sự tồn tại của nó, khiến họ rời xa công việc thực tế của mình.

Stuart Duncan, Giám đốc cấp cao tại nền tảng CMS Arc XP cho biết: "Mệt mỏi vì công nghệ là một thực tế. Điều này xảy ra khi công nghệ bắt đầu gây áp lực lên con người, nguồn lực, ngân sách và thậm chí là các mục tiêu chiến lược".

Công nghệ là để cung cấp các giải pháp cho những vấn đề của con người. Thế nhưng quy mô và sự phức tạp của thị trường công nghệ hiện tại đã khiến các tổ chức tin tức, toà soạn khó đưa ra quyết định đúng đắn về mặt công nghệ. Nếu không hiểu được mục tiêu và công nghệ của tổ chức tin tức, toà soạn thì rất có thể khoản đầu tư sẽ không giải quyết được các vấn đề.

Do đó, đào tạo là chìa khóa và cần đa dạng hóa độc giả để có được nhiều sự trải nghiệm nhằm nắm bắt được tiềm năng của công nghệ mới và cần đảm bảo những người muốn đổi mới công nghệ cùng tham gia vào các tổ chức tin tức, toà soạn./.

Hạnh Tâm