Ứng dụng những công nghệ đột phá nhất, rút ngắn thời gian thông quan xuống dưới 24 giờ

Ngày 11/12/2024, Công viên Logistics Viettel đã chính thức khai trương tại khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng (Lạng Sơn). Trải rộng trên diện tích 143,7 ha, đây là trung tâm logistics có hạ tầng đồng bộ và hiện đại bậc nhất tại Việt Nam, cung cấp chuỗi dịch vụ logistics xuất nhập khẩu toàn trình từ thông quan, kiểm dịch, kiểm hóa, sang tải, lưu kho đến vận tải xuyên biên giới.

Công viên này được xây dựng theo các tiêu chuẩn cao nhất về công nghệ (như IoT, 5G, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn và bản sao số (digital twins) và tự động hóa (như smart locker - khoá thông minh, máy bay không người lái, xe tự hành).

Với hệ thống dữ liệu được chuẩn hóa và kết nối trực tiếp đến cơ quan hải quan Việt Nam và Trung Quốc, thời gian xử lý thông quan tại công viên giảm từ 4 - 5 ngày xuống dưới 24 giờ. Đáng chú ý, hiệu suất khai thác xe container lạnh vận tải trái cây tăng từ 2,5 chuyến/tháng lên 4 - 5 chuyến/tháng. Đây là các con số có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với các sản phẩm nông, thủy sản khi giải quyết vấn đề ùn tắc tại cửa khẩu, giúp giảm tỷ lệ hư hỏng hàng hóa, giảm chi phí cho doanh nghiệp và bảo đảm thu nhập cho người nông dân.

Một điểm đặc biệt trong vận hành là sự phối hợp chặt chẽ giữa Viettel Post và cơ quan hải quan. Hệ thống tại công viên xác định và phân luồng xe ngay khi vào khu vực, đồng bộ dữ liệu khai báo và sử dụng máy soi chiếu 6 chiều X-ray, giúp kiểm tra hàng hóa mà không cần mở container. Điều này không chỉ tăng tốc độ xử lý mà còn đảm bảo an toàn và an ninh hàng hóa.

Công viên còn được cấp phép cho phép xe tải Trung Quốc vào thẳng, giảm thiểu thời gian chờ đợi ở cửa khẩu. Xe Việt Nam chỉ cần dỡ hàng tại đây và nhanh chóng quay lại để tiếp tục vận chuyển, tối ưu hóa vòng đời xe. Hệ thống sang tải tự động và kho bảo quản lạnh hiện đại càng giúp giảm sức lao động, thời gian và chi phí, đồng thời duy trì chất lượng nông sản.

Đặc biệt, Viettel Post đang phối hợp với Tổng cục Hải quan và các cơ quan chức năng để triển khai trạm kiểm dịch ngay tại công viên. Đây là lần đầu tiên Việt Nam áp dụng mô hình này, cho phép kiểm dịch, kiểm hóa và thông quan tại chỗ, tạo điều kiện để hàng hóa xuất khẩu thẳng sang Trung Quốc mà không cần qua bước trung gian. Đây là giải pháp mang tính đột phá, giúp nông sản Việt Nam cạnh tranh tốt hơn trên thị trường quốc tế.

Nâng tầm vị thế của Việt Nam trên bản đồ logistics thế giới

Công viên Logistics Viettel ra đời đánh dấu việc Viettel tham gia xây dựng hạ tầng logistics quốc gia. Đây cũng là cột mốc quan trọng đánh dấu bước chuyển mình của Viettel Post từ lĩnh vực kinh doanh chuyển phát sang lĩnh vực logistics.

Trong bối cảnh thị trường logistics nội địa bị chi phối bởi các doanh nghiệp (DN) nước ngoài, sự ra đời của công viên này là bước đi tiên phong để giành lại thị phần cho các DN Việt.

Hạ tầng logistics tại Việt Nam từ lâu đã bị phân mảnh, thiếu tính đồng bộ và chưa tận dụng hết tiềm năng của các tuyến vận tải biển, đường bộ và hàng không. Công viên Logistics Viettel, với quy mô hiện đại và tích hợp công nghệ cao, đặt nền móng cho việc xây dựng một hệ sinh thái logistics đồng bộ, từ lưu trữ, thông quan đến vận tải xuyên biên giới.

Đặc biệt, công viên này không chỉ đóng vai trò là trung tâm trung chuyển hàng hóa mà còn là một "bệ phóng" để cải thiện năng lực cạnh tranh của ngành. Thông qua việc giải quyết các điểm nghẽn như thời gian thông quan kéo dài và chi phí vận chuyển cao, Viettel Post đang từng bước định hình lại tiêu chuẩn vận hành logistics trong nước. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp khẳng định vị thế tiên phong mà còn tạo ra hiệu ứng lan tỏa, thúc đẩy các DN trong ngành đầu tư vào hạ tầng bài bản hơn.

Vai trò của công viên còn nằm ở việc kết nối các tuyến vận tải quốc tế, biến Việt Nam từ một "điểm chuyển tiếp" thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây là bước đệm chiến lược để Viettel Post không chỉ dẫn đầu trong nước mà còn vươn tầm khu vực, hiện thực hóa tham vọng xây dựng một thương hiệu logistics Việt mạnh mẽ.

Những định hướng chiến lược đối với công viên Logistics Viettel trong năm 2025

Là dự án trọng điểm trong chiến lược xây dựng hạ tầng logistics quốc gia của Tập đoàn Viettel, Công viên Logistics Viettel ra đời với sứ mệnh trở thành cầu nối giao thương giữa ASEAN và Trung Quốc, góp phần định vị Việt Nam là trung tâm logistics chiến lược của Đông Nam Á.

Trong giai đoạn 2 của dự án, nhiều hạng mục quan trọng sẽ được triển khai để nâng cấp toàn diện công năng của công viên.

Đầu tiên, Viettel Post sẽ phối hợp với các cơ quan hải quan để triển khai giải pháp kiểm dịch, chiếu xạ phục vụ thông quan một lần. Điều này đặc biệt quan trọng đối với nông sản, giúp giảm thiểu thời gian và chi phí trong xuất khẩu.

Thứ hai, việc phát triển trung tâm dữ liệu tập trung, kết nối hệ thống hải quan hai nước sẽ tạo nền tảng cho mô hình cửa khẩu thông minh, dự kiến đi vào hoạt động đầu năm 2026. Đây là bước tiến lớn trong việc ứng dụng công nghệ số vào logistics xuyên biên giới.

Ngoài ra, Viettel Post sẽ triển khai ga đường sắt rộng 8ha để kết nối vận tải liên vận Đồng Đăng - Bằng Tường, với công suất 20 chuyến/ngày, giảm áp lực cho vận tải đường bộ. Hạ tầng bổ sung như khu nhà xưởng và khu chế xuất cũng sẽ được xây dựng để hoàn thiện hệ sinh thái logistics tại công viên.

Với sự đầu tư từ Viettel Post, Lạng Sơn sẽ hội tụ đủ các điều kiện để trở thành một trung tâm logistics, thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước đến để hợp tác giao thương./.

“

Công viên Logistics Viettel bao gồm các phân khu chính:

Nhà liên ngành - Trung tâm điều hành NOC: Là nơi làm việc của các cơ quan chức năng như hải quan Việt Nam, hải quan Trung Quốc, bộ đội biên phòng, kiểm dịch, ngân hàng, thuế. Đồng thời, đây cũng là trung tâm “đầu não” của Công viên Logistics Viettel - giám sát và điều phối mọi hoạt động trong công viên thông qua dữ liệu từ hệ thống quản lý vận tải TMS, hệ thống quản lý kho thông minh WMS, cùng dữ liệu từ hơn 2,000 camera AI lắp đặt trên khắp khuôn viên.

Cổng thông minh (Smart gate) tích hợp hệ thống phân luồng xe, công nghệ xử lý ảnh và AI chủ động nhận diện biển số xe, mã container và dữ liệu sinh trắc học của tài xế, tăng tốc độ xử lý phương tiện và thông quan hàng hóa lên gấp 3 lần so với truyền thống. Hệ thống soi chiếu tự động 6 chiều bằng tia X-Ray hỗ trợ phát hiện chính xác các vật phẩm nguy hiểm, cấm nhập khẩu và gian lận thương mại, đảm bảo an ninh cho cả quốc gia và thị trường quốc tế mà không cần mở container.

Khu sang tải tự động sử dụng băng tải telescospic thay vì nhân công trực tiếp, giúp giảm thời gian chuyển hàng giữa 2 container chỉ còn 30-40 phút thay vì 3 tiếng như cách làm truyền thống.

Khu xử lý hàng thương mại điện tử và hàng chuyển phát nhanh sử dụng hệ thống robot AGV tự hành do chính Viettel Post làm chủ, kết hợp với hệ thống nhận dạng và phân loại tự động DWS, hệ thống soi chiếu tự động có khả năng giám sát, kiểm tra, thông quan 600.000 bưu phẩm/ngày.

Khu trưng bày triển lãm và livestream thương mại là không gian tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm và dịch vụ, đồng thời thúc đẩy thương mại điện tử thông qua các buổi livestream quảng bá sản phẩm trên các nền tảng trực tuyến, giúp doanh nghiệp kết nối trực tiếp với thị trường toàn cầu.

Công viên Logistics Viettel bao gồm trung tâm giao dịch nông sản, kết nối các loại nông sản chất lượng cao từ Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan và nhiều quốc gia khác trong khu vực./.

Ngọc Diệp