Hội nghị thượng đỉnh kéo dài 2 ngày 10 và 11/2 đã quy tụ các nhà lãnh đạo toàn cầu, CEO công nghệ và các nhà khoa học để thảo luận về tác động của AI đối với an ninh, kinh tế và quản trị quốc tế.

Hội nghị thượng đỉnh do Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đồng chủ trì, diễn ra trong bối cảnh các quốc gia như Mỹ và Trung Quốc đang chạy đua giành quyền thống trị AI.

150 tỷ euro cho AI

Theo Euro News, một nhóm gồm 20 tập đoàn và công ty khởi nghiệp (startup) lớn đã cùng thống nhất một kế hoạch đầu tư 150 tỷ euro vào AI của châu Âu trong 5 năm tới. Sáng kiến ​​này do công ty đầu tư mạo hiểm General Catalyst dẫn đầu, nhằm thu hẹp khoảng cách giữa các nhà đầu tư và các startup để "khai thác toàn bộ tiềm năng của châu Âu trong lĩnh vực AI".

Nhóm này cũng sẽ hợp tác với Ủy ban châu Âu (EC) để "xây dựng một khuôn khổ quản lý AI" với một cuộc thảo luận giữa các CEO được chọn để bắt đầu xây dựng chiến lược nhằm đẩy nhanh quá trình áp dụng AI.

"Bằng cách nắm bắt thời điểm này, làm việc với mục đích lớn hơn và hợp tác sâu sắc, châu Âu có thể nắm bắt cơ hội bằng cách dẫn đầu trong AI ứng dụng, tích hợp AI vào cơ sở công nghiệp để thúc đẩy năng suất, khả năng phục hồi và chủ quyền kinh tế", Jeannette zu Fürstenberg, CEO của General Catalyst, cho biết trong một tuyên bố.

Hơn 60 công ty châu Âu đã ký kết sáng kiến ​​này, bao gồm nhà sản xuất chip ASML, Airbus, Mistral AI, Siemens, Spotify, Volkswagen và L’Oreal Group.

Các sáng kiến ​​vì lợi ích công cộng mới

Tổng thống Pháp Macron đã ra mắt quỹ Current AI vào ngày 11/2 với khoản đầu tư ban đầu là 400 triệu USD (387 triệu euro) từ chính phủ Pháp, các nhà từ thiện và các đối tác trong ngành.

Theo một tuyên bố, quỹ này được triển khai vì lợi ích công cộng sẽ "tái định hình" bối cảnh AI bằng cách mở rộng quyền truy cập vào các tập dữ liệu, đầu tư vào các công cụ nguồn mở để AI minh bạch hơn và đo lường tác động xã hội và môi trường của AI.

"AI có sức mạnh biến đổi khả năng tiếp cận việc làm, chăm sóc sức khỏe và giáo dục theo hướng tốt hơn, nhưng chỉ khi chúng ta hành động ngay bây giờ. Current AI sẽ thúc đẩy sự chuyển dịch sang các công nghệ mở, lấy con người làm trọng tâm", Martin Tisné, người sáng lập Current AI, cho biết trong một tuyên bố

11 chính quyền tiểu bang, bao gồm các thành viên EU là Pháp, Đức, Slovakia, Phần Lan và Thụy Sĩ, đang ủng hộ dự án này.

Trước đó, ngày 10/2, một tổ chức phi lợi nhuận khác, sáng kiến ​​Robust Open Online Safety Tools (ROOST), đã ra mắt. Theo một tuyên bố, sáng kiến ​​này tập hợp các nhà lãnh đạo công nghệ để phát triển và cung cấp các công cụ an toàn miễn phí, mã nguồn mở cho các tổ chức công và tư.

Tổ chức phi chính phủ này nhận được sự hỗ trợ từ những người sáng lập Discord, OpenAI, Roblox và các tổ chức khác.

Vào cuối hội nghị thượng đỉnh, 6 cơ quan dữ liệu đã ký tuyên bố chung để chia sẻ thông tin và hợp tác để xây dựng các tiêu chuẩn pháp lý rõ ràng về cách dữ liệu cá nhân được thu thập và sử dụng bởi các hệ thống AI. Theo đó, bất kỳ ai xây dựng hệ thống AI đều phải đảm bảo đưa dữ liệu và bảo vệ quyền riêng tư vào thiết kế của mình.

Các cơ quan dữ liệu lưu ý các rủi ro đối với dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư bao gồm phân biệt đối xử theo thuật toán, thông tin sai lệch và ảo giác AI.

Mistral và Helsing hợp tác phát triển AI trong quốc phòng

Một quan hệ đối tác đáng chú ý mới đã được công bố vào ngày 10/2 giữa công ty khởi nghiệp Mistral AI của Pháp và Helsing, một công ty công nghệ quốc phòng châu Âu, để cùng nhau phát triển các hệ thống AI trong quốc phòng.

Theo đó, hai bên sẽ hợp tác phát triển các mô hình được gọi là tầm nhìn - ngôn ngữ - hành động giúp các nền tảng quốc phòng "hiểu được môi trường của họ, giao tiếp tự nhiên với các nhà điều hành và cho phép đưa ra quyết định nhanh hơn, đáng tin cậy hơn trong các tình huống phức tạp".

Helsing đã sử dụng AI trong công nghệ quân sự của mình, bao gồm cả máy bay không người lái tấn công được triển khai ở Ukraine.

"Châu Âu cần khẳng định sức mạnh của mình như một tác nhân địa chính trị và vai trò lãnh đạo AI chính là chìa khóa cho sức mạnh đó", Gundbert Scherf, đồng sáng lập Helsing, cho biết trong một tuyên bố.

Tổng tống Pháp cam kết chi 109 tỷ euro cho “Stargate” của châu Âu

Tổng thống Macron thông báo rằng Pháp sẽ công bố các khoản đầu tư tư nhân vào AI trị giá 109 tỷ euro trong những năm tới.

Tổng thống Pháp nói với đài truyền hình Pháp France 2 rằng khoản đầu tư này "tương đương với những gì Mỹ đã công bố với Stargate", ám chỉ đến dự án đầu tư tư nhân vào AI trị giá 500 tỷ USD (484,5 tỷ euro) của Tổng thống Donald Trump được công bố trong vài tuần đầu tiên ông nhậm chức.

Một phần của khoản tài trợ này bao gồm một thỏa thuận trước đó với Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) để chi trả khoản tiền từ 30 - 50 tỷ euro để xây dựng một khuôn viên trung tâm dữ liệu lớn nhất châu Âu, Le Monde đưa tin.

Công ty đầu tư Brookfield của Canada cũng đã công bố khoản đầu tư 20 tỷ euro vào cơ sở hạ tầng AI tại Pháp. Các công ty Pháp, bao gồm các công ty viễn thông Iliad và Orange, và Thales, một tập đoàn hàng không vũ trụ và quốc phòng, cũng đang đóng góp.

Quy định ngặt nghèo của châu Âu có thể giết chết AI

Tại hội nghị ngày 11/2, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance đã phát biểu rằng các quy định "khổng lồ" của châu Âu về AI có thể bóp nghẹt công nghệ này và việc kiểm duyệt nội dung là "kiểm duyệt độc đoán".

Mỹ và Anh cũng đã không ký vào tuyên bố cuối cùng của hội nghị, trong đó nêu rõ AI phải bao trùm, cởi mở, có đạo đức và an toàn.

Phó Tổng thống Vance cho biết chương trình nghị sự của chính quyền Tổng thống Trump cho thấy Mỹ có ý định duy trì vị thế thống trị trong lĩnh vực AI và phản đối mạnh mẽ cách tiếp cận quản lý chặt chẽ hơn nhiều của Liên minh châu Âu (EU).

"Chúng tôi tin rằng việc quản lý quá mức đối với lĩnh vực AI có thể giết chết một ngành công nghiệp đang đột phá", Phó Tổng thống Vance phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh của các CEO và nguyên thủ quốc gia trong khuôn khổ hội nghị.

Phó Tổng thống Vance chỉ trích "các quy định lớn" do Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số (Digital Act) của EU tạo ra, cũng như các quy tắc bảo mật trực tuyến của Châu Âu, được gọi tắt là GDPR, mà ông cho rằng có nghĩa là chi phí tuân thủ pháp lý vô tận đối với các công ty nhỏ hơn.

"Tất nhiên, chúng tôi muốn đảm bảo Internet là một nơi an toàn, nhưng ngăn chặn kẻ săn mồi săn đuổi trẻ em trên Internet là một chuyện, còn ngăn chặn một người đàn ông hoặc phụ nữ trưởng thành tiếp cận một ý kiến ​​mà chính phủ cho là thông tin sai lệch lại là chuyện hoàn toàn khác", ông nói.

Năm ngoái, các nhà lập pháp châu Âu đã phê duyệt Đạo luật AI của khối, bộ quy tắc toàn diện đầu tiên trên thế giới quản lý công nghệ.

Cảnh báo Trung Quốc

Trong bài phát biểu của mình, Phó Tổng tống Vance cũng có vẻ nhắm vào Trung Quốc vào thời điểm nhạy cảm đối với ngành công nghệ Mỹ.

Tháng trước, công ty khởi nghiệp Trung Quốc DeepSeek đã tự do phân phối một mô hình lý luận AI mạnh mẽ mà một số người cho rằng đã thách thức vị thế dẫn đầu về công nghệ của Mỹ. Nó đã khiến cổ phiếu của công ty thiết kế chip Nvidia của Mỹ giảm 17%.

"Từ CCTV đến thiết bị 5G, tất cả chúng ta đều quen thuộc với công nghệ giá rẻ trên thị trường được trợ cấp và xuất khẩu mạnh mẽ", Vance nói.

Vance không đề cập thẳng tên DeepSeek. Không có bằng chứng nào cho thấy thông tin có thể lén lút chảy qua công nghệ của công ty khởi nghiệp này đến chính phủ Trung Quốc và mã cơ bản có sẵn để sử dụng và xem miễn phí. Tuy nhiên, một số tổ chức chính phủ được cho là đã cấm sử dụng DeepSeek.

Phó Tổng thống Vance dẫn đầu phái đoàn Mỹ tại hội nghị. Ông rời đi ngay sau bài phát biểu của mình, mà không dự nghe Chủ tịch Ủy ban Châu Âu (EC) Ursula von der Leyen, người phát biểu ngay sau ông, hoặc Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người đã có bài phát biểu bế mạc. Sau đó, ông đã gặp riêng từng người để đàm phán.

EU sẽ cắt bỏ thủ tục quản lý

Tổng thống Pháp Macron phát biểu tại hội nghị rằng ông ủng hộ việc cắt giảm thủ tục, nhưng nhấn mạnh cần có quy định để đảm bảo sự tin tưởng vào AI, nếu không mọi người sẽ từ chối nó. "Chúng ta cần một AI tin cậy", ông nói.

Chủ tịch EC Von der Leyen cũng cho biết EU sẽ cắt giảm bộ máy và đầu tư nhiều hơn vào AI.

Mỹ và Anh không giải thích ngay lý do tại sao không ký vào tuyên bố của Hội nghị thượng đỉnh AI, như được thể hiện trong một văn bản đã công bố, trong khi ít nhất 60 quốc gia bao gồm Trung Quốc đã làm như vậy.

Phó Thủ tướng Trung Quốc Trương Quốc Khánh phát biểu tại hội nghị rằng Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với các quốc gia khác để bảo vệ an ninh và chia sẻ những thành tựu trong lĩnh vực AI để xây dựng "một cộng đồng có tương lai chung cho nhân loại".

Một nguồn tin từ chính phủ Anh đã trích dẫn những lo ngại về một số ngôn ngữ mà Anh không thể thay đổi, và cho biết cách tiếp cận được thống nhất tại hội nghị thượng đỉnh Paris "khá khác" so với hội nghị thượng đỉnh về An toàn AI đầu tiên, do Anh tổ chức vào năm 2023.

"Rõ ràng là từ bài phát biểu của Phó Tổng thống Mỹ Vance, chính sách của Mỹ hiện đã có sự thay đổi rõ ràng", Russell Wald, giám đốc điều hành tại Viện AI tạo lấy con người làm trung tâm của Stanford cho biết.

"An toàn sẽ không phải là trọng tâm chính mà thay vào đó là sự đổi mới được đẩy nhanh và niềm tin rằng công nghệ là một cơ hội, và an toàn đồng nghĩa với quy định, quy định đồng nghĩa với việc mất đi cơ hội đó".

Dario Amodei, CEO của đối thủ cạnh tranh của OpenAI là Anthropic, công ty đã đặt mục tiêu phân biệt công việc của mình là tập trung nhiều hơn vào vấn đề an toàn, cho biết hội nghị thượng đỉnh này đại diện cho một "cơ hội bị bỏ lỡ" để giải quyết các biện pháp kiểm soát chuỗi cung ứng, rủi ro bảo mật của AI và sự gián đoạn dự kiến ​​của thị trường lao động.

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Modi cho biết các cuộc thảo luận tại hội đã thống nhất tầm nhìn và mục đích giữa các bên liên quan.

Thủ tướng Modi hoan nghênh quyết định thành lập "AI Foundation" và "Council for Sustainable AI".

Chúng ta cũng phải biến "Quan hệ đối tác toàn cầu vì AI" thực sự mang tính toàn cầu. Nó phải bao gồm nhiều hơn các ưu tiên, mối quan tâm và nhu cầu. Để phát huy động lực của Hội nghị này, Ấn Độ rất vui khi được tổ chức Hội nghị thượng đỉnh tiếp theo./.

QA