Lưu ý về quản trị nguồn nhân lực cho doanh nghiệp thời AI

Diễn đàn - Ngày đăng : 16:12, 11/03/2025

Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành công cụ cốt lõi trong quản trị doanh nghiệp hiện đại. Việc ứng dụng AI một cách có chiến lược sẽ giúp doanh nghiệp tạo lợi thế cạnh tranh bền vững trong môi trường kinh doanh đầy biến động hiện nay.
Diễn đàn

Lưu ý về quản trị nguồn nhân lực cho doanh nghiệp thời AI

Ngọc Diệp 11/03/2025 16:12

Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành công cụ cốt lõi trong quản trị doanh nghiệp hiện đại. Việc ứng dụng AI một cách có chiến lược sẽ giúp doanh nghiệp tạo lợi thế cạnh tranh bền vững trong môi trường kinh doanh đầy biến động hiện nay.

ong-long.jpg
Ông Nguyễn Việt Long, Tiến sỹ Quản lý công nghệ và kinh tế, Đại học Quốc gia Seoul.

Các ứng dụng AI trong doanh nghiệp

Năm 2024 chứng kiến những biến động mạnh mẽ của nền kinh tế với 21,5% doanh nghiệp (DN) rút lui khỏi thị trường và 40% DN cắt giảm lao động do doanh thu sụt giảm. Giữa bối cảnh đó, công nghệ, đặc biệt là AI và dữ liệu thông minh, đang trở thành chìa khóa giúp DN vượt qua thách thức và nắm bắt cơ hội mới.

AI không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yếu tố quyết định hiệu suất DN. Báo cáo của McKinsey năm 2024 chỉ ra rằng 65% lao động toàn cầu đã ứng dụng AI tạo sinh (Generative AI) vào công việc, nhưng chỉ 15% DN ghi nhận lợi nhuận rõ rệt từ công nghệ này. Các lĩnh vực ứng dụng AI phổ biến nhất bao gồm: tiếp thị (54%), công nghệ (39%) và tài chính (16%).

Chia sẻ tại Hội thảo "Quản trị DN trong kỷ nguyên AI: Nâng cao hiệu suất với AI và dữ liệu thông minh" ngày 11/3 tại Hà Nội, ông Nguyễn Việt Long, Tiến sỹ Quản lý công nghệ và kinh tế, Đại học Quốc gia Seoul nhấn mạnh, AI đang định hình lại DN hiện đại.

Hiện 35% các tổ chức, DN trên toàn cầu đã triển khai AI trong nhiều ngành khác nhau, từ đó thúc đẩy tỷ lệ ứng dụng AI trên toàn cầu tăng 31% so với năm trước. 94% tổ chức, DN trên toàn cầu đã triển khai hoặc có kế hoạch triển khai AI trong các chức năng khác nhau của họ. 92% mức tăng trong hiệu quả vận hành đã được ghi nhận ở các tổ chức triển khai AI.

Đến năm 2025, các tổ chức thiết lập được các phương thức thực hành AI tốt nhất sẽ nhận lại được ít nhất gấp 3 lần giá trị đầu tư cho AI so với các tổ chức không áp dụng. Việc áp dụng AI hiệu quả có thể giúp DN cải thiện lợi nhuận đầu tư, tối ưu dòng tiền và tăng khả năng quản trị rủi ro tài chính

Ông Nguyễn Việt Long cũng chia sẻ về các ứng dụng tiềm năng của AI trong DN, đó là: tìm kiếm (cho phép tìm kiếm và truy xuất thông tin trong các cơ sở dữ liệu nội bộ lớn); chatbot (hoạt động như một hệ thống hỏi - đáp có thể cung cấp câu trả lời cho các câu hỏi đưa ra); phân loại văn bản (gán nhãn phân loại cho văn bản đầu vào, thường thông qua học không cần mẫu hoặc không cần tinh chỉnh mô hình); siêu dữ liệu và tóm tắt văn bản (trích xuất và sắp xếp thông tin quan trọng từ nhiều nguồn tài liệu và tổng hợp nội dung); tự động hoá lập trình (tự động hoá lập trình dựa trên hướng dẫn của con người - ứng dụng như Github, Copilot,...).

Theo ông Nguyễn Việt Long, việc ứng dụng GenAI mang lại nhiều lợi ích lớn cho các DN như: giảm 21 - 30% chi phí nhờ tự động hóa thông minh, đồng thời tập trung nhiều hơn vào các công việc có giá trị cao hơn; tạo ra 97 triệu việc làm mới nhờ các ứng dụng tự động hoá bởi AI vào năm 2025; tiết kiệm chi phí lao động khoảng 80 tỷ USD vào năm 2026 nhờ việc sử dụng AI đàm thoại trong các trung tâm liên lạc.

Tuy nhiên, đi kèm với đó là những thách thức: 50% nhân viên sẽ cần các chương trình đào tạo lại vào năm 2025 để thích ứng với xu hướng làm việc có AI hỗ trợ; 71% nhân viên không thoải mái với bộ phận nhân sự do AI dẫn dắt; 27,2% các lập trình viên phần mềm không tin tưởng vào đầu ra từ các công cụ AI.

Ứng dụng AI trong quản trị nguồn nhân lực

GenAI đang chứng kiến sự tăng trưởng nhanh chóng cả về mức độ quan tâm, đầu tư lẫn ứng dụng. Cụ thể, thị trường AI trong nguồn nhân lực (HR) toàn cầu ước đạt 17,6 tỷ USD vào năm 2027, tăng trưởng với mức CAGR 35,3%. 23% biến động việc làm trong 5 năm tới là do sự xuất hiện của các vai trò mới và sự cắt giảm những vị trí khác. 17% nhân viên và 22% nhà tuyển dụng ưu tiên các đào tạo kỹ năng liên quan đến GenAI vào năm 2023.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Việt Long, công nghệ AI đã và đang tác động mạnh mẽ đến thị trường lao động, yêu cầu về phát triển năng lực của nhân viên (bao gồm: năng lực chuyên môn (các kỹ năng, khả năng và kiến thức) và năng lực hành vi (tư duy, nhận thức; tính cách và động lực; ý thức), tư duy chiến lược và làm chủ công nghệ mới.

GenAI cũng đang mở ra các cơ hội mới cho quản trị nguồn nhân lực trong nhiều khâu khác nhau. Đầu tiên là trong quy trình tuyển dụng nhân sự: tìm kiếm, đối chiếu và sàng lọc ứng viên; tạo mô tả công việc; phân tích phỏng vấn video và kiểm tra trực tuyến; trợ lý phỏng vấn ứng viên; chatbot tuyển dụng ảo...

Trong đánh giá hiệu suất nhân sự, GenAI được ứng dụng để phát triển trợ lý đánh giá hiệu suất; tạo các kế hoạch phát triển hiệu suất; lập kế hoạch kế nhiệm; các thang đo dựa trên dữ liệu để đánh giá hiệu suất khác với KPI; dự đoán dựa trên dữ liệu lịch sử.

Trong hoạt động học tập và phát triển, công nghệ này giúp đề xuất các gợi ý và kế hoạch học tập cá nhân hoá; học tập thích ứng và tuyển chọn nội dung; phân tích phản hồi và phân tích học tập; theo dõi và đảm bảo tuân thủ các đào tạo bắt buộc; tạo kế hoạch nghề nghiệp cá nhân hoá và đưa ra các đề xuất.

Trong công tác lương và phúc lợi, GenAI cho phép tự động hoá quy trình tính lương; các đề xuất phúc lợi; tuân thủ báo cáo, bảo mật dữ liệu và quyền riêng tư; phát triển chatbot chuyên về lương; đề xuất các chương trình khen thưởng và ghi nhận đóng góp.

Đối với hoạt động gắn kết và lắng nghe, công nghệ này được ứng dụng để xây dựng chatbot nhân sự; phân tích cảm xúc nhân viên, khảo sát và phân tích dự đoán; phân tích công bằng và xác định quy trình thiên vị; dịch vụ dịch thuật ngôn ngữ; phân tích công bằng; phân tích phỏng vấn khi nghỉ việc

Ngoài ra, GenAI còn được khai thác để phát triển huấn luyện viên sức khoẻ tinh thần ảo; check-in thời gian thực; đề xuất hỗ trợ; phát hiện rủi ro tại nơi làm việc; đề xuất và tạo các nội dung đào tạo an toàn; ứng phó khẩn cấp.

Để tận dụng tối đa lợi ích của AI, TS. Nguyễn Việt Long cho rằng, DN cần nhanh chóng thích nghi, đầu tư vào nhân lực có khả năng làm chủ công nghệ và tích hợp AI vào từng quy trình vận hành. Xu hướng này không chỉ giới hạn ở lĩnh vực công nghệ hay tài chính mà còn lan rộng sang tiếp thị, chăm sóc khách hàng, sản xuất nội dung và quản lý chuỗi cung ứng.

"Việc ứng dụng AI một cách có chiến lược sẽ giúp DN tạo lợi thế cạnh tranh bền vững trong môi trường kinh doanh đầy biến động".

Bên cạnh đó, việc đào tạo về hành vi (behavior), kỹ năng lãnh đạo, giao tiếp và phân tích là rất quan trọng trong thời kỳ AI. Bởi đối với các bạn trẻ Gen Z lên trong môi trường số, hành vi cũng có nhiều thay đổi.

Trong khi đó, đối với các DN, ngân hàng đang thực hiện chuyển đổi số thì đặc điểm và yêu cầu của khung năng lực cũng thay đổi, theo đó dựa trên hành vi nhiều hơn. Thậm chí, nhiều DN còn dùng chỉ số hành vi để xây dựng văn hoá của tổ chức.

Chính vì thế, theo TS. Nguyễn Việt Long, việc đào tạo trong kỷ nguyên số và AI là một bài toán các DN cần quan tâm và cần có các thay đổi căn bản để thích ứng./.

Ngọc Diệp