Không gian số Việt Nam đang tăng trưởng vượt bậc

Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số (CĐS) nền kinh tế, các nhà lãnh đạo từ chính phủ, ban ngành và lĩnh vực công nghệ đã có mặt tại Hội nghị thượng đỉnh Số GSMA tại Hà Nội diễn ra vào ngày 15/4/2025, nhằm giải quyết một trong những thách thức cấp bách nhất đối với vấn đề CĐS của khu vực: nguy cơ lừa đảo ngày càng gia tăng và sự suy giảm lòng tin của người tiêu dùng

Việt Nam đang có sự tăng trưởng vượt bậc trong các dịch vụ di động và có thể sớm trở thành một quốc gia số hàng đầu ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, nhờ vào tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh cao, kết nối mạnh và các chính sách hỗ trợ. Chương trình CĐS Quốc gia của Việt Nam đặt mục tiêu đưa đất nước vào top 30 quốc gia số hàng đầu thế giới vào năm 2030, với các mục tiêu táo bạo như phủ sóng 5G và cáp quang trên toàn quốc, phát triển hơn 100.000 doanh nghiệp công nghệ số với lực lượng lao động 1,5 triệu người có kỹ năng về công nghệ số.

Việt Nam cũng là quốc gia dẫn đầu toàn cầu về việc triển khai IPv6, với hơn 55% người dùng kết nối qua giao thức mới này - một dấu hiệu cho thấy sự sẵn sàng của hạ tầng kỹ thuật số vững chắc.

Các công nghệ mới nổi như AI, 5G và Open Gateway đang định hình lại các ngành công nghiệp, cải thiện các dịch vụ công và thu hẹp khoảng cách số giữa thành thị và nông thôn. Tuy nhiên, song hành với tiến trình này, làn sóng lừa đảo số gia tăng đang đe dọa làm suy giảm niềm tin của công chúng và kìm hãm tiềm năng đổi mới của công nghệ di động.

Ông Julian Gorman, Giám đốc khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của GSMA, nhận định: "Việt Nam đang đứng trước thời khắc quyết định trong hành trình số hóa. Một mặt, tỷ lệ sử dụng di động cao và thị trường ví điện tử phát triển mạnh mẽ đang mở ra những cơ hội to lớn cho tăng trưởng kinh tế và tài chính toàn diện. Mặt khác, lừa đảo gia tăng và đe dọa liên quan đến danh tính đang làm lung lay niềm tin của người dùng”.

Viettel, một trong những nhà mạng hàng đầu tại Việt Nam, đã tích cực thúc đẩy phát triển các ứng dụng 5G, từ sản xuất thông minh, nông nghiệp chính xác đến nâng cao dịch vụ công. Những ứng dụng thực tiễn của 5G đang dần mang lại những lợi ích rõ rệt về mặt xã hội và kinh tế. Điều này phản ánh sự vươn lên nhanh chóng của Việt Nam với vai trò là một trong những quốc gia dẫn đầu khu vực về 5G, đồng thời khẳng định cam kết của đất nước trong việc thúc đẩy tăng trưởng dựa trên đổi mới sáng tạo.

Chống lừa đảo trên mạng trở thành mục tiêu quan trọng hàng đầu

Theo thông tin từ hội nghị, tại Việt Nam, 74% người tiêu dùng hiện sử dụng ví điện tử, nhưng 89% lo sợ bị xâm nhập tài khoản, và 95% quan ngại về việc dữ liệu cá nhân bị lạm dụng trên môi trường trực tuyến.

Các đại biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ hợp tác công - tư trong việc mở rộng vùng phủ sóng di động, nâng cao kỹ năng số và xây dựng môi trường pháp lý hỗ trợ cả sự đổi mới sáng tạo lẫn an toàn số.

Cũng tại hội nghị, GSMA cũng công bố việc đổi tên Diễn đàn Fintech APAC thành Diễn đàn Fintech ASEAN, nhằm tập trung hơn vào hợp tác khu vực trong việc chống lại các vụ lừa đảo và gian lận trong khu vực ASEAN, cũng như ngăn chặn tình trạng xuất khẩu các hình thức lừa đảo và gian lận từ khu vực ra bên ngoài.

Ngành công nghệ tài chính đang đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế số của Việt Nam, đặc biệt là trong việc mở rộng khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng cường khả năng chống chịu của nền kinh tế. Với sự phát triển nhanh chóng của ví điện tử và nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng về các giao dịch an toàn, liền mạch, Việt Nam là một bệ phóng lý tưởng để khởi động nỗ lực này trên toàn ASEAN nhằm bảo vệ niềm tin vào các dịch vụ tài chính số.

Các đại biểu đã thảo luận về những biện pháp thực tiễn để chống gian lận số, bao gồm xác minh giao dịch theo thời gian thực, xác thực đa yếu tố, giải pháp Silent OTP và tăng cường hợp tác giữa các nhà mạng, ngân hàng và các công ty công nghệ tài chính.

Các thảo luận cũng đề cập đến nguy cơ gian lận đánh tráo SIM - một vấn đề mà 78% người tiêu dùng Việt Nam lo ngại, cao hơn nhiều mức trung bình của khu vực - cũng như cách tích hợp hiệu quả các công cụ bảo mật dựa trên API, như những công cụ được triển khai trong sáng kiến GSMA Open Gateway, vào các lĩnh vực khác nhau./.

Minh Thiện