Không nên nhượng bộ trước áp lực cắt giảm nhân sự vì AI
An toàn thông tin - Ngày đăng : 15:15, 28/06/2025
Không nên nhượng bộ trước áp lực cắt giảm nhân sự vì AI
Trong bối cảnh làn sóng tự động hóa và trí tuệ nhân tạo (AI) đang bùng nổ mạnh mẽ, các giám đốc an ninh thông tin (CISO) đang đứng trước những thách thức ngày càng rõ nét: chịu sức ép cắt giảm nhân sự để chuyển hướng đầu tư sang công nghệ AI.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, việc cắt giảm nhân lực vì AI không chỉ là cách tiếp cận thiển cận mà còn có thể gây tổn hại lâu dài đến hiệu quả và khả năng phục hồi của tổ chức.
Khi AI trở thành cái cớ để cắt giảm nhân sự
Vào tháng trước, công ty an ninh mạng (ANM) toàn cầu CrowdStrike đã gây xôn xao dư luận khi đệ trình lên Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) thông báo kế hoạch cắt giảm khoảng 500 nhân viên - tương đương 5% lực lượng lao động toàn cầu của công ty này.
CrowdStrike tuyên bố đây là một phần trong chiến lược tái cấu trúc nhằm tận dụng hiệu quả AI để thúc đẩy tăng trưởng và hiệu suất.
Dù phía CrowdStrike phủ nhận việc sử dụng AI như một công cụ thay thế con người, nhiều tập đoàn công nghệ lớn khác như Klarna hay Amazon đã công khai tuyên bố AI là nguyên nhân chính dẫn đến việc tinh giản biên chế. Trong nội bộ nhiều công ty, đặc biệt là trong giới công nghệ, các hội đồng quản trị đang gây áp lực buộc các CEO phải nhanh chóng thay thế các vai trò công nghệ thông tin (IT) truyền thống bằng hệ thống AI.
Tuy nhiên, các chuyên gia và nhà lãnh đạo ngành ANM khẳng định, đây là hướng đi tiềm ẩn nhiều rủi ro. AI nên được xem như công cụ hỗ trợ nhằm gia tăng năng lực, chứ không phải lý do để cắt giảm chi phí nhân sự.
Thay vì cắt giảm, hãy nghĩ đến giải pháp giảm tải
Robert Phan, Giám đốc An toàn thông tin (CISO) tại nền tảng quản lý danh tính đám mây JumpCloud, khẳng định AI thực sự là một công cụ mạnh mẽ, nhưng sẽ là sai lầm nếu chỉ coi đó là phương tiện thay thế con người. “Nguồn nhân lực trong ngành ANM vẫn đang khan hiếm. Vấn đề lớn nhất không phải là dư thừa, mà là kiệt sức,” Robert Phan nhấn mạnh.
Theo ông, nếu được triển khai đúng cách, AI có thể giúp giảm bớt gánh nặng cho các nhóm bảo mật vốn đang quá tải, bằng cách xử lý những công việc lặp đi lặp lại như phân tích nhật ký (log analysis), phân loại cảnh báo (alert triage), phát hiện bất thường và thực thi chính sách. Điều này cho phép các chuyên gia an ninh tập trung hơn vào những nhiệm vụ chiến lược và có giá trị cao hơn.
Tại JumpCloud, AI được xem là “lớp tăng cường” chứ không phải là “lớp thay thế”. Điều quan trọng là các công cụ AI phải minh bạch, có thể kiểm tra và tích hợp tốt với hệ thống quản trị hiện có, đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về quyền riêng tư dữ liệu.
“AI giúp đội ngũ của chúng tôi phát hiện sớm hơn các bất thường và phản ứng nhanh hơn. Đây mới chính là tương lai mà các CISO nên hướng tới,” Robert Phan chia sẻ.
Một bài học từ IBM và vai trò của chuyển đổi chức năng
Kevin Quirk, nhà sáng lập công ty tư vấn AI Bridge Solutions, dẫn ví dụ từ IBM - tập đoàn đã tự động hóa phần lớn quy trình nhân sự nhưng không cắt giảm nhân sự. “Họ đầu tư lại vào những nhân tài có giá trị cao hơn, từ đó nâng cao năng suất và củng cố đội ngũ,” ông nói.
Theo Quirk, trong các ngành năng động như CNTT, các chức năng công việc luôn thay đổi. Mặc dù lập trình AI đang thay đổi cách viết mã phần mềm, nhưng vai trò của con người vẫn rất cần thiết trong thiết kế hệ thống, kiểm thử chất lượng và đưa ra quyết định.
“Đây không phải là mất mát giá trị, mà là sự chuyển đổi cách chúng ta sử dụng năng lực con người,” ông nhấn mạnh.
Do đó, ông khuyến nghị các CISO nên xây dựng chiến lược AI rõ ràng với cơ chế giám sát chặt chẽ, thay vì chỉ chạy theo hiệu quả chi phí trong ngắn hạn.
Tiết kiệm ngắn hạn, rủi ro dài hạn
Dù CrowdStrike khẳng định AI không phải là nguyên nhân chính dẫn đến đợt sa thải gần đây, một số chuyên gia vẫn tỏ ra hoài nghi. “Việc này có thể liên quan đến việc đóng cửa một bộ phận kinh doanh không hiệu quả hơn là AI,” Jaco Vermeulen từ công ty tư vấn BML nhận định.
Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng làn sóng thay thế con người bằng AI trong ngành công nghệ chắc chắn sẽ còn mạnh mẽ hơn trong thời gian tới. GA. Paulo Cardoso do Amaral, tác giả của cuốn Business Warfare, cảnh báo rằng cắt giảm nhân sự vì AI có thể mang lại "tiết kiệm ngắn hạn" nhưng cũng đồng thời làm suy yếu khả năng phục hồi lâu dài.
“Giá trị thực sự của AI nằm ở chỗ nó có thể nâng tầm năng lực con người, chứ không phải thay thế hoàn toàn họ,” ông nói.
Theo Cardoso, các nhóm ANM không chỉ vận hành hệ thống mà còn nắm giữ tri thức quý giá khó có thể thay thế. Các chuyên gia giàu kinh nghiệm cần được giữ lại như một phần cốt lõi trong chiến lược an ninh thông tin của doanh nghiệp (DN).
AI không thể thay thế trực giác và kinh nghiệm
Bruce Jenkins, CISO tại công ty kiểm thử bảo mật ứng dụng Black Duck, chia sẻ quan điểm tương tự: “AI có thể hỗ trợ rất tốt trong các công việc như tổng hợp thông tin và tự động hóa quy trình, nhưng nó chưa thể thay thế trực giác và kinh nghiệm con người.”
Jenkins cảnh báo rằng việc đánh giá hiệu quả làm việc chỉ dựa trên chi phí so sánh giữa AI và con người là một sai lầm, đặc biệt trong lĩnh vực ANM, nơi sự nhạy bén và hiểu biết ngữ cảnh là yếu tố then chốt. “AI có thể đưa ra khuyến nghị cực kỳ nhanh, nhưng hiểu đúng bối cảnh và hành động phù hợp thì vẫn cần con người,” ông nói.
Ông nhấn mạnh rằng các CISO cần đánh giá cẩn trọng cách AI có thể bổ trợ cho đội ngũ hiện có - thông qua tự động hóa, nâng cao hiệu suất hoặc tăng cường chuyên môn - thay vì thay thế hoàn toàn vai trò con người.
“Những tổ chức đẩy AI đi quá xa quá sớm có thể sẽ phải trả giá, nhất là khi một cuộc điều tra sau sự cố cho thấy AI không sai trong phân tích, mà sai ở đề xuất hành động", Jenkins kết luận.
Hãy dùng AI để giải phóng tiềm năng, không phải thay thế con người
Trong thời đại AI đang chuyển mình mạnh mẽ, áp lực cắt giảm chi phí là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, đối với lĩnh vực ANM - nơi con người vẫn là tuyến phòng thủ đầu tiên và cuối cùng - cách tiếp cận thông minh hơn chính là sử dụng AI để nâng cao hiệu suất, giảm bớt gánh nặng, và giải phóng con người khỏi những công việc lặp lại, từ đó thúc đẩy sự sáng tạo và chiến lược dài hạn.
Các CISO nên giữ vững lập trường: AI là một công cụ hỗ trợ mạnh mẽ, nhưng con người mới là trung tâm. Chỉ khi đó, DN mới có thể vừa tận dụng được sức mạnh công nghệ, vừa đảm bảo được sự ổn định và khả năng phục hồi trước những thách thức an ninh ngày càng phức tạp.