Phát triển các hệ thống máy bay không người lái

Ngày 6/5/2025, Tổng thống Trump đã ký Sắc lệnh hành pháp nhằm đảm bảo sự dẫn đầu của Mỹ trong phát triển, thương mại hóa và xuất khẩu các hệ thống máy bay không người lái (UAS - Unmanned Aircraft System).

Sắc lệnh này chỉ đạo Cục Hàng không Liên bang (FAA) mở rộng hoạt động của máy bay không người lái bằng cách cho phép sử dụng loại máy bay này trong các hoạt động thương mại và đảm bảo trật tự công cộng, đồng thời đẩy nhanh quá trình phát triển, thử nghiệm và mở rộng các công nghệ máy bay không người lái của Mỹ, bao gồm khả năng di chuyển trên không tiên tiến và tự động hóa.

Sắc lệnh thiết lập một chương trình thí điểm “Cất cánh và hạ cánh thẳng đứng bằng điện” để đẩy nhanh việc triển khai các hoạt động này một cách an toàn và hợp pháp tại Mỹ, lựa chọn ít nhất 5 dự án thí điểm để thúc đẩy các ứng dụng như vận chuyển hàng hóa và y tế.

Sắc lệnh chỉ đạo Cục Hàng không Liên bang (FAA) triển khai các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) để hợp lý hóa và đẩy nhanh quá trình xem xét miễn trừ cho UAS, công bố lộ trình cập nhật để tích hợp UAS dân dụng vào Hệ thống Không phận Quốc gia; Củng cố nền công nghiệp máy bay không người lái nội địa bằng cách ưu tiên UAS do Mỹ sản xuất, thúc đẩy xuất khẩu và hành động để đảm bảo công nghệ của Mỹ vẫn được bảo vệ trước ảnh hưởng từ nước ngoài.

Sắc lệnh tăng cường khả năng cạnh tranh toàn cầu bằng cách hợp lý hóa các quy định, mở rộng khả năng tiếp cận thị trường và sử dụng các công cụ tài chính của liên bang.

Máy bay không người lái đang góp phần nâng cao năng suất lao động của Mỹ, tạo ra việc làm có kỹ năng cao và đang định hình lại tương lai của ngành hàng không trong các lĩnh vực như hậu cần, kiểm tra cơ sở hạ tầng, nông nghiệp chính xác, ứng phó khẩn cấp và an toàn công cộng. Các công nghệ mới nổi như máy bay cất cánh và hạ cánh thẳng đứng, hứa hẹn sẽ hiện đại hóa các phương pháp giao hàng hóa, vận chuyển hành khách và các khả năng di chuyển trên không tiên tiến khác.

Trong thời gian quá dài, sự cạnh tranh không lành mạnh của nước ngoài đã gây ra rủi ro cho an ninh quốc gia, làm giảm động lực cho cơ sở công nghiệp máy bay không người lái của Mỹ.

Sắc lệnh này đang xóa bỏ các rào cản về quy định và chỉ đạo các cơ quan liên bang ưu tiên các máy bay không người lái do Mỹ sản xuất, bảo vệ chuỗi cung ứng và thúc đẩy vai trò lãnh đạo của Mỹ trong sản xuất, chứng nhận và xuất khẩu. Tổng thống Trump đã triển khai UAS để tuần tra biên giới phía nam, tăng cường an ninh quốc gia thông qua các khả năng giám sát và theo dõi tiên tiến.

Tăng cường bảo vệ trước các mối đe dọa từ máy bay không người lái

UAS đang gây ra mối đe dọa ngày càng tăng khi tội phạm, khủng bố và các thế lực thù địch nước ngoài tăng cường sử dụng các công nghệ này làm vũ khí để gây nguy hiểm cho trật tự an toàn công cộng và an ninh quốc gia Mỹ.

Chính vì vậy, ngày 6/6/2025, Tổng thống Trump đã ký tiếp Sắc lệnh nhằm đảm bảo chủ quyền của Mỹ đối với bầu trời, không phận an toàn và bảo mật. Sắc lệnh thành lập Lực lượng Đặc nhiệm Liên bang nhằm khôi phục chủ quyền không phận Mỹ để xem xét và đề xuất các giải pháp đối với các mối đe dọa của UAS.

Sắc lệnh cũng chỉ đạo FAA thiết lập một quy trình hạn chế các chuyến bay của máy bay không người lái trên cơ sở hạ tầng quan trọng và các cơ sở công cộng khác; yêu cầu Tổng chưởng lý và FAA tăng cường thực thi luật dân sự và hình sự đối với những người điều khiển máy bay không người lái gây nguy hiểm cho công chúng, vi phạm các hạn chế không phận hoặc phạm tội.

Sắc lệnh cho phép các cơ quan Liên bang sử dụng các thẩm quyền hiện có để phát hiện, theo dõi và xác định máy bay không người lái và tín hiệu máy bay không người lái. Đồng thời, cho phép các cơ quan thực thi pháp luật của tiểu bang và địa phương tiếp cận các chương trình tài trợ cho các thiết bị tương tự.

Sắc lệnh kêu gọi đánh giá dựa trên rủi ro để chỉ định biên giới, sân bay lớn, cơ sở Liên bang, cơ sở hạ tầng quan trọng và các cơ sở quân sự là các khu vực được bảo vệ, chỉ đạo Tổng chưởng lý và Bộ trưởng An ninh Nội địa tìm hiểu việc tích hợp các phản ứng hoạt động chống UAS như một phần của Lực lượng Đặc nhiệm chống khủng bố chung được thành lập để phục vụ các sự kiện tụ tập đông người./.

Bộ phận đại diện KH&CN tại Sanfrancisco (Mỹ)