Kết quả này cho thấy sự nỗ lực không ngừng nghỉ của các cấp ủy, chính quyền, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự quyết tâm hoàn thành thắng lợi Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Những tín hiệu tích cực thể hiện nỗ lực đồng bộ

Theo bản đồ nhiệt giám sát của Trung tâm Chỉ huy Giám sát, điều hành (TTCH), đến 16h00 ngày 31/7/2025, cả 34 tỉnh, thành phố trên cả nước đã đạt trạng thái XANH – tức hoàn thành đầy đủ các nhiệm vụ theo tiến độ trong giai đoạn 2 của Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW. Không có địa phương nào ở trạng thái VÀNG hay ĐỎ.

Trong đó, 08 tỉnh, thành phố phủ XANH 100% số xã, phường gồm: Sơn La, Lạng Sơn, Phú Thọ, Lào Cai, Cà Mau, Hà Nội, TP. Huế và Hưng Yên. Có 13 địa phương phủ XANH trên 70% số xã, phường và 19 địa phương đạt tỷ lệ phủ XANH trên 50%.

Bên cạnh đó, thông tin hiện trạng tại 3.321 xã, phường trên cả nước ghi nhận mức độ hoàn thiện các điều kiện vận hành Trung tâm Phục vụ hành chính công ngày càng được cải thiện. Có 1.981 xã, phường (tương đương 59,7%) đã đáp ứng được đầy đủ các điều kiện cơ bản. Một số tiêu chí đạt trên 90% như: triển khai họp trực tuyến từ Trung ương đến cấp xã, trang bị thiết bị số hóa, máy tính cho cán bộ, chữ ký số, chứng thư số công vụ…

Bất cập từ hạ tầng đến phần mềm

Dù kết quả tổng thể rất khả quan, báo cáo cũng nêu rõ các vấn đề tồn đọng cần được tập trung tháo gỡ. Vẫn còn 02 tỉnh là Cao Bằng và Lai Châu có tỷ lệ xã, phường phủ XANH dưới 10%. Đặc biệt, Cao Bằng chỉ có 5,36% và Lai Châu chỉ đạt 7,89% xã, phường phủ XANH. Điều này cho thấy tiến độ triển khai tại cấp xã, phường ở các địa phương này còn chậm, cần có sự đôn đốc, hỗ trợ quyết liệt.

Cùng với đó, hiệu quả vận hành Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã còn chưa thực chất. Dù số lượng xã, phường có trang bị phần mềm và thiết bị khá cao, nhưng mới chỉ có 1.981/3.321 xã, phường (tương đương 59,7%) đáp ứng đầy đủ các điều kiện cơ bản để vận hành hiệu quả. Các địa phương như Khánh Hòa, Lai Châu, Lâm Đồng, Tây Ninh, Cần Thơ, Đà Nẵng và Vĩnh Long còn thiếu chữ ký số mật; nhiều tỉnh chưa hoàn tất việc trang bị chứng thư số công vụ.

Việc nộp hồ sơ trực tuyến vẫn còn nhiều hạn chế. Tại Hà Nội, từ ngày 01/7 đến 31/7/2025, Thành phố có tỷ lệ nộp hồ sơ trực tuyến chỉ đạt 32,73% – thấp nhất trong cả nước, dù có cơ sở hạ tầng tốt. Mặc dù đã cải thiện trong ngày 31/7 (đạt 60,32%), nhưng số hồ sơ được trả kết quả chỉ đạt 5,3%. Hay TP. Hồ Chí Minh cũng có số lượng hồ sơ nộp trong ngày thấp hơn nhiều so với trung bình tháng 6.

Những hạn chế này bắt nguồn từ một loạt bất cập: phần mềm dịch vụ công không ổn định; hệ thống một cửa điện tử thường xuyên lỗi; phần mềm hộ tịch chưa liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia; thiếu hướng dẫn, nhân sự hỗ trợ, thiết bị đầu cuối; quy trình xử lý chưa được chuẩn hóa.

Trách nhiệm cần được xác lập rõ

Tính đến ngày 31/7/2025, còn 06 nhiệm vụ của Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW đã quá hạn nhưng chưa hoàn thành. Trong đó: Nhóm “Hoàn thiện thể chế và kiến trúc pháp lý” còn 02 nhiệm vụ chưa hoàn tất; nhóm “Xây dựng hạ tầng số và cơ sở dữ liệu trọng yếu” còn 01 nhiệm vụ chưa hoàn thành; nhóm “Phát triển nguồn lực” còn 01 nhiệm vụ liên quan đến đào tạo thực chiến. Các nhiệm vụ trên đều là trọng yếu, có ý nghĩa nền tảng cho quá trình vận hành lâu dài của toàn hệ thống. Việc chậm trễ cần được xác định nguyên nhân và có giải pháp khắc phục kịp thời.

Từ thực tế này, các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục rà soát, cập nhật tình hình lên hệ thống giám sát và có biện pháp tháo gỡ vướng mắc một cách quyết liệt, đồng bộ. Trong đó, các điều kiện then chốt để vận hành hiệu quả các Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã như: chữ ký số, chứng thư số, nhân lực, phần mềm dịch vụ công, dữ liệu số hóa cần được quan tâm đặc biệt.

Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo kiến nghị cần xây dựng cơ chế giám sát độc lập đầu ra đối với từng nhiệm vụ cụ thể. Khẩn trương hoàn thành các nhiệm vụ về hạ tầng số và dữ liệu trọng yếu. Các địa phương rà soát kỹ lưỡng tình hình bố trí trụ sở, thiết bị, nhân sự tại Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã theo đúng Nghị định 118/2025/NĐ-CP và cập nhật kết quả lên hệ thống giám sát...

Tập trung triển khai nhiệm vụ thường xuyên

Từ tháng 7 đến tháng 12/2025, các nhiệm vụ thường xuyên trong Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW cần được triển khai quyết liệt, liên tục, gồm: kết nối, liên thông dữ liệu; cắt giảm giấy tờ thủ tục đã có dữ liệu; tổ chức chương trình hỗ trợ người dân số hóa và sử dụng dịch vụ công trực tuyến; nâng cấp phần mềm, cơ sở hạ tầng; đảm bảo an toàn an ninh mạng; đào tạo kỹ năng số cho cán bộ, công chức, viên chức... Trong đó, việc cập nhật, tích hợp dữ liệu vào các cơ sở dữ liệu quốc gia, khai thác dữ liệu thay thế hồ sơ giấy, tăng cường dịch vụ công toàn trình là những trụ cột để triển khai chính quyền số hiệu quả.

Báo cáo ngày 31/7/2025 đã phản ánh đầy đủ bức tranh triển khai Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW trên toàn quốc: Từ những thành tựu rất rõ nét với sự phủ XANH toàn diện, đến những tồn tại cụ thể về phần mềm, cơ sở vật chất, tỷ lệ nộp hồ sơ trực tuyến và những nhiệm vụ chậm tiến độ. Việc chỉ rõ từng vấn đề, phân công rõ đơn vị chủ trì, tiến độ và khuyến nghị hành động là cơ sở quan trọng để Ban Chỉ đạo Trung ương tiếp tục chỉ đạo sát sao, quyết liệt nhằm bảo đảm việc thực hiện Kế hoạch đạt hiệu quả thực chất, đồng bộ và bền vững.

Đã đến lúc phải chuyển sang “bứt tốc”

Như vậy, sau hơn một tháng triển khai cao điểm Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW với tinh thần quyết liệt, đồng bộ từ Trung ương đến cơ sở, đến thời điểm này, chúng ta thấy rằng, về tiến độ, toàn bộ 34/34 tỉnh, thành phố đã phủ XANH trên bản đồ giám sát, hoàn thành đúng hạn các nhiệm vụ theo yêu cầu của Kế hoạch, đạt mốc thời gian quan trọng là ngày 01/8/2025. Đây là kết quả thể hiện quyết tâm chính trị cao và sự chỉ đạo sát sao của cả hệ thống.

Tuy đạt được tiến độ, song vẫn còn độ “vênh” đáng kể giữa việc “hoàn thành nhiệm vụ” và “vận hành hiệu quả thực chất”. Các chỉ số như tỷ lệ xã, phường đủ điều kiện vận hành Trung tâm hành chính công cấp xã, tỷ lệ hồ sơ được nộp và xử lý trực tuyến, hay mức độ ứng dụng, khai thác dữ liệu số vẫn còn khiêm tốn. Trong khi đó, nhiều địa phương, đặc biệt là các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa, vẫn gặp khó khăn về hạ tầng số, thiết bị đầu cuối, phần mềm thiếu ổn định, quy trình chưa đồng bộ, nhân lực triển khai còn hạn chế cả về số lượng lẫn năng lực chuyên môn.

Mặt khác, một số nhiệm vụ trọng yếu vẫn chưa hoàn thành đúng hạn, đòi hỏi cần xác định rõ nguyên nhân, phân công trách nhiệm cụ thể và có biện pháp khắc phục kịp thời. Đồng thời, cần thiết lập cơ chế giám sát đầu ra minh bạch, tiếp tục tăng cường hỗ trợ các địa phương yếu và nâng cao chất lượng đào tạo lực lượng thực thi tại cấp cơ sở.

Do đó, thời gian tới, cần chuyển mạnh từ mục tiêu “đạt tiến độ” sang “đạt hiệu quả thực chất”, với trọng tâm là lấy người dân làm trung tâm phục vụ. Ba trụ cột cần được ưu tiên trong giai đoạn tiếp theo là: chuẩn hóa quy trình, chuẩn hóa dữ liệu và hiện đại hóa công nghệ – nhằm kiến tạo một nền hành chính phục vụ hiện đại, minh bạch và hiệu quả.

Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW đã tạo cú hích mạnh mẽ cho chuyển đổi số trong hệ thống chính trị. Tuy nhiên, để kết quả “XANH” không chỉ là màu sắc trên bản đồ giám sát mà thực sự phản ánh chất lượng phục vụ người dân, cần tiếp tục quyết liệt tháo gỡ điểm nghẽn, đồng bộ hạ tầng, chuẩn hóa quy trình và nâng cao năng lực đội ngũ ở cơ sở. Chuyển đổi số chỉ thực sự thành công khi người dân cảm nhận được sự thuận tiện, công khai, minh bạch và tin tưởng vào chính quyền số./.