Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải hướng tới mục tiêu cuối cùng là tăng trưởng kinh tế

Ý kiến chuyên gia - Ngày đăng : 18:19, 16/08/2025

Phát biểu khai mạc Đại hội Đảng bộ Bộ KH&CN lần thứ I, Bí thư Đảng uỷ, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: "Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải hướng tới mục tiêu cuối cùng là nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, năng suất lao động, năng lực quản trị quốc gia, tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an ninh quốc phòng và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân".
Ý kiến chuyên gia

Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải hướng tới mục tiêu cuối cùng là tăng trưởng kinh tế

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng {Ngày xuất bản}

Phát biểu khai mạc Đại hội Đảng bộ Bộ KH&CN lần thứ I, Bí thư Đảng uỷ, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: "Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải hướng tới mục tiêu cuối cùng là nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, năng suất lao động, năng lực quản trị quốc gia, tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an ninh quốc phòng và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân".

Ngày 16/8/2025 tại Hà Nội, Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã chính thức khai mạc.

Dự Đại hội có đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; đồng chí Nguyễn Chí Dũng, Uỷ viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ; lãnh đạo một số Bộ, ban, ngành và lãnh đạo Bộ KH&CN, Bộ TT&TT qua các thời kỳ.

thu-tuong-1.jpg
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng và các đại biểu tham dự Đại hội.

Sự kiện diễn ra trong bối cảnh đất nước đạt nhiều thành tựu sau 40 năm đổi mới, 2 năm cuối nhiệm kỳ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Đảng đã có những quyết sách đổi mới mang tính lịch sử, đánh dấu bước chuyển mình quan trọng vào kỷ nguyên phát triển mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Khai mạc Đại hội, đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng uỷ Bộ KH&CN, Bộ trưởng Bộ KH&CN đã có bài phát biểu khai mạc Đại hội.

Tạp chí KH&CN Việt Nam xin trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu khai mạc:

Kính thưa đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng uỷ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hoà XHCN Việt Nam,

Kính thưa đồng chí Nguyễn Chí Dũng, Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ,

Kính thưa các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo các ban, bộ ngành TW và địa phương, các quý vị đại biểu khách quý,

Kính thưa Đoàn Chủ tịch Đại hội,

Kính thưa Đại hội,

Thực hiện Chỉ thị của Bộ Chính trị, Kế hoạch của Đảng ủy Chính phủ về tổ chức đại hội đảng bộ các cấp, từ đầu năm đến nay, gần 5.000 đảng viên sinh hoạt trong 46 tổ chức cơ sở đảng của Đảng bộ, đã có nhiều nỗ lực, cố gắng thực hiện nhiệm vụ chuyên môn; đã tổ chức thành công đại hội cấp cơ sở, đảm bảo đúng quy trình, nội dung, tiến độ và chất lượng.

Hôm nay, trong không khí trang trọng và phấn khởi, được sự đồng ý của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ, Đại hội Đại biểu Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 được tổ chức. Đây là một dấu mốc lịch sử quan trọng, không chỉ đánh dấu sự kiện tổ chức Đảng trong Bộ được kiện toàn sau hợp nhất, mà còn thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ trong việc đưa khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) thực sự trở thành động lực trung tâm cho phát triển đất nước, theo tinh thần của NQ 57.

bo-truong-2.jpg
Bí thư Đảng uỷ Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Bộ KH&CN.

Thay mặt Đoàn Chủ tịch Đại hội, tôi xin nhiệt liệt chào mừng và trân trọng cảm ơn đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tới dự và chỉ đạo Đại hội; đồng chí Nguyễn Chí Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Tổ trưởng Tổ chỉ đạo đại hội số 07; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng; xin chào mừng và trân trọng cảm ơn các đồng chí trong Thường trực, Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Chính phủ; các đồng chí đại diện các ban Đảng Trung ương; các đồng chí đại diện Đảng bộ các bộ, ngành, địa phương đã quan tâm, dành thời gian tới dự Đại hội.

Xin nhiệt liệt chào mừng 240 đại biểu, những đảng viên ưu tú, tiêu biểu cho trí tuệ, bản lĩnh, niềm tin, sự đoàn kết, thống nhất trong ý chí và hành động, đại diện cho gần 5.000 đảng viên trong toàn Đảng bộ đã về dự Đại hội.

Nhìn lại chặng đường 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ và Đại hội Đảng bộ Bộ Thông tin và Truyền thông, chúng ta có thể báo cáo trước Đại hội, về cơ bản, các chỉ tiêu đặt ra đã được hoàn thành và hoàn thành vượt mức. KHCN đã có sự chuyển dịch quan trọng hướng tới đổi mới sáng tạo. Hạ tầng BCVT đã chuyển dịch sang hạ tầng số và trở thành hạ tầng của nền kinh tế, trở thành hạ tầng chiến lược như hạ tầng điện và giao thông. Ứng dụng công nghệ thông tin đã chuyển dịch thành chuyển đổi số. 3 thay đổi trên đã tạo nền móng cho một giai đoạn phát triển đột phá của đất nước.

Kính thưa Đại hội,

Nhiệm kỳ 2025 - 2030 là nhiệm kỳ đầu tiên của Bộ KH&CN hợp nhất; nhiệm kỳ đầu tiên thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia; nhiệm kỳ đầu tiên thực hiện toàn diện đổi mới lần hai về KHCN và BCVT; nhiệm kỳ đầu tiên bộ ba chiến lược KHCN, ĐMST và CĐS về chung một nhà; nhiệm kỳ đầu tiên, KHCN, ĐMST và CĐS nhận sứ mệnh là động lực chính để thực hiện khát vọng Việt Nam đứng dậy trở thành nước phát triển có thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Việc hợp nhất hai bộ Bộ KH&CN và Bộ TT&TT là để tạo ra sức mạnh cộng hưởng. Việc hợp nhất hai bộ là để xoá đi ranh giới giữa KHCN, ĐMST, CĐS, công nghiệp công nghệ số và hạ tầng số. Việc hợp nhất hai Bộ đòi hỏi một cách tiếp cận mới, cách làm mới. Và chỉ có như vậy thì việc hợp nhất này mới tạo ra giá trị.

KHCN, ĐMST và CĐS tạo thành một hệ sinh thái cộng hưởng, thúc đẩy nhau cùng phát triển và đóng vai trò then chốt trong chiến lược phát triển quốc gia. KHCN cung cấp nền tảng tri thức và công cụ kỹ thuật; ĐMST chuyển hoá tri thức đó thành sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới; CĐS mở ra không gian triển khai và mở rộng quy mô ứng dụng với tốc độ cao và chi phí thấp.

Đổi mới căn bản là KHCN, ĐMST và CĐS phải hướng tới mục tiêu cuối cùng là nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, năng suất lao động, năng lực quản trị quốc gia, tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an ninh quốc phòng và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. KHCN, ĐMST và CĐS phải đóng góp ít nhất 50% tăng trưởng GDP.

KHCN, ĐMST và CĐS phải tập trung vào giải quyết các bài toán chiến lược quốc gia, như thúc đẩy tăng trưởng hai con số, triển khai hiệu quả mô hình chính quyền hai cấp, nâng cao chất lượng thể chế, chất lượng nguồn nhân lực, hạ tầng, chất lượng dịch vụ công, chất lượng sản phẩm.

Tinh thần đổi mới là gắn kết chặt chẽ giữa KHCN, ĐMST và CĐS hình thành hệ sinh thái công nghệ - đổi mới - và dữ liệu, chuyển từ quản lý quá trình sang quản lý mục tiêu và kết quả, lấy doanh nghiệp làm trung tâm của hệ sinh thái ĐMST quốc gia, viện trường là nguồn tri thức và nhà nước là kiến tạo và hỗ trợ, kết nối toàn dân, toàn xã hội tham gia vào ĐMST và CĐS.

Đặt ra mục tiêu cao, đề ra giải pháp lớn, cơ chế chính sách có tính đột phá, bố trí cán bộ có năng lực phù hợp vào các vị trí để triển khai, kế thừa quá khứ, mở ra tương lai mới, giữ gìn sự đoàn kết nhất trí như giữ gìn con ngươi của mắt mình. Đó là những trọng tâm của Đại hội.

Một tổ chức muốn phát triển bền vững thì phải có bộ gen di truyền của mình. Giá trị cốt lõi chính là bộ gen. Tiên phong - Sáng tạo - Đột phá Tận tuỵ - Trung dũng - Nghĩa tình, bộ gen được hình thành từ hai lĩnh vực KHCN và BCVT qua suốt chặng đường 80 năm qua, chúng ta sẽ không ngừng gìn giữ, vun đắp và lan toả bộ gen đặc trưng của Bộ KH&CN hợp nhất, đó là tinh thần tiên phong, khát vọng sáng tạo, ý chí đột phá, phụng sự tận tuỵ, bản lĩnh trung dũng và nghĩa tình sâu sắc, để đưa KHCN, ĐMST và CĐS thực sự trở thành động lực chính của phát triển đất nước.

Đại hội lần này của chúng ta có trách nhiệm đặc biệt quan trọng: tổng kết sâu sắc và khách quan nhiệm kỳ vừa qua; đánh giá đúng bối cảnh và yêu cầu phát triển; xác định mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp có tầm chiến lược, có tính đột phá và khả thi.

KHCN tập trung vào làm chủ các công nghệ và sản phẩm chiến lược. ĐMST phải đưa KHCN chạm vào, thay đổi và giải các bài toán thực tiễn Việt Nam, hình thành tinh thần ĐMST trong toàn dân, đưa ĐMST trở thành lối sống, phong cách sống của mọi người dân, mọi tổ chức, hình thành quốc gia khởi nghiệp dựa trên công nghệ số, dựa trên ĐMST.

Hạ tầng bưu chính chuyển đổi thành hạ tầng logistics và trở thành hạ tầng thiết yếu quốc gia, đảm bảo dòng chảy vật chất bên cạnh dòng chảy dữ liệu. Hạ tầng viễn thông chuyển đổi thành hạ tầng số, phục vụ CĐS quốc gia, phải đảm bảo phổ cập, băng thông siêu rộng, dung lượng siêu lớn, xanh, mở, thông minh, an toàn và bền vững. Phát triển công nghiệp công nghệ số (CNS) thành ngành công nghiệp nền tảng và mũi nhọn, làm chủ công nghệ lõi, bảo đảm chủ quyền số và trở thành động lực dẫn dắt CĐS quốc gia. CĐS toàn dân và toàn diện để phát triển CPS, KTS và XHS.

Tiêu chuẩn là định hướng phát triển quốc gia, quy chuẩn tạo ra hàng rào bảo vệ quốc gia; Sở hữu trí tuệ là đòn bẩy để gia tăng tài sản vô hình và năng lực cạnh tranh quốc gia; Năng lượng nguyên tử là nền tảng chiến lược bảo đảm an ninh năng lượng và nâng cao trình độ KHCN quốc gia.

Tôi tin tưởng rằng với trí tuệ, kinh nghiệm và tinh thần trách nhiệm cao của các đại biểu, Đại hội Đại biểu lần thứ nhất Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ thành công tốt đẹp, mở ra một giai đoạn phát triển mới, đột phá và bền vững.

Trên tinh thần đó, tôi xin tuyên bố khai mạc Đại hội Đảng bộ Bộ KH&CN lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030!

Xin kính chúc Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, các đồng chí đại biểu sức khỏe, hạnh phúc, chúc Đại hội thành công tốt đẹp!

Xin trân trọng cảm ơn!

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng