Ảnh: Reuters

Một số ví dụ về sáng tạo như phát minh ra một thứ gì mới, chẳng hạn như một sản phẩm, một dịch vụ hoặc một phương pháp mới hay tìm ra một cách mới để làm một việc gì đó, một cách mới để sản xuất một sản phẩm, một cách mới để cung cấp một dịch vụ, hoặc một cách mới để giải quyết một vấn đề.

Một số ví dụ về đổi mới, triển khai một ý tưởng mới, chẳng hạn như pin mặt trời mới, một dịch vụ taxi dùng ứng dụng (app) hoặc một phương pháp xử lý rác mới thành điện hay áp dụng app để làm thủ tục lên máy bay thay căn cước công dân, một cách mới để sản xuất một sản phẩm vaccine nhanh hơn, một cách mới để cung cấp một dịch vụ ngân hàng, hoặc một cách mới để giải quyết vấn đề xếp hàng cả đêm xin cho con vào mẫu giáo....

Sự sáng tạo và đổi mới đều là những yếu tố quan trọng đối với sự thành công của cá nhân và tổ chức. Sự sáng tạo giúp chúng ta tạo ra những ý tưởng mới, trong khi đổi mới giúp chúng ta biến những ý tưởng đó thành hiện thực. Khi sự sáng tạo và đổi mới kết hợp với nhau, chúng có thể tạo ra những thay đổi tích cực trong thế giới.

Nỗ lực của Chính phủ trong việc khuyến khích sáng tạo và đổi mới

Trong thời gian qua, Chính phủ đã nỗ lực thúc đẩy phong trào khởi nghiệp sáng tạo và đổi mới, tạo ra nhiều sản phẩm, dịch vụ mới, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Nỗ lực của Chính phủ đã thể hiện qua các chương trình và chính sách hỗ trợ DN khởi nghiệp, như: Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia, Quỹ Khởi nghiệp Quốc gia và xây dựng khu công nghệ cao Hòa Lạc.

Một số chính sách đã được ban hành đáng chú ý như Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa năm 2017 được ban hành, trong đó có nhiều chính sách hỗ trợ DN khởi nghiệp sáng tạo và đổi mới; thành lập Quỹ Đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2019 với mục tiêu huy động nguồn lực từ cộng đồng DN, nhà đầu tư và các tổ chức quốc tế để tài trợ cho các dự án sáng tạo và đổi mới; tổ chức nhiều chương trình, cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo, như Startup Weekend, Techfest, VietChallenge,...; mở rộng hợp tác quốc tế về sáng tạo và đổi mới, như ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện Khu vực (RCEP) và Hiệp định hợp tác công nghệ và đổi mới giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Nhật Bản.

Một số vai trò của sáng tạo và đổi mới trong CĐS của DN và quốc gia

Vai trò của sáng tạo và đổi mới trong CĐS của DN

Sáng tạo: giúp các DN tìm ra những cách mới, sử dụng công nghệ kỹ thuật số mới để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới, đáp ứng nhu cầu của khách hàng, tăng hiệu quả và năng suất hoạt động, tối ưu hóa quy trình hoạt động và giải quyết các vấn đề kinh doanh.

Ví dụ, một DN sản xuất ô tô có thể sử dụng công nghệ kỹ thuật số để tạo ra những chiếc ô tô an toàn hơn, tiết kiệm năng lượng hơn, và thân thiện với môi trường hơn. Một DN bán lẻ có thể sử dụng công nghệ số để tạo ra trải nghiệm mua sắm trực tuyến thuận tiện và hấp dẫn hơn. Một DN dịch vụ có thể sử dụng công nghệ kỹ thuật số để cung cấp các dịch vụ tốt hơn và hiệu quả hơn.

Đổi mới: giúp các DN biến những ý tưởng sáng tạo thành hiện thực. Đổi mới là một quá trình phức tạp đòi hỏi sự phối hợp giữa các bộ phận khác nhau trong DN. Các DN cần có một nền tảng đổi mới vững chắc để có thể thành công trong CĐS.

Một nền tảng đổi mới vững chắc bao gồm: Một tầm nhìn đổi mới rõ ràng và được chia sẻ bởi toàn bộ DN, một môi trường làm việc khuyến khích sự sáng tạo, đổi mới và các nguồn lực cần thiết để hỗ trợ đổi mới, bao gồm tài chính, nhân lực, và công nghệ.

Ví dụ, một DN có thể thành lập một bộ phận đổi mới hoặc một chương trình đổi mới để thúc đẩy đổi mới trong toàn DN. DN cũng có thể cung cấp các khóa đào tạo và hỗ trợ để giúp nhân viên phát triển các kỹ năng đổi mới.

Vai trò của sáng tạo và đổi mới trong CĐS của quốc gia

Sáng tạo và đổi mới cũng đóng vai trò quan trọng trong CĐS của quốc gia. CĐS giúp các nhà nước cải thiện hiệu quả và năng suất của nền kinh tế, tạo ra các cơ hội việc làm mới, tăng cường khả năng cạnh tranh của nền kinh tế và giải quyết các vấn đề xã hội.

Ví dụ, chúng ta có thể sử dụng công nghệ số để tự động hóa các quy trình thủ công, từ đó giảm chi phí và tăng năng suất, tạo ra các ngành công nghiệp mới, chẳng hạn như công nghiệp CNTT-TT, cải thiện giáo dục và đào tạo, từ đó nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giải quyết các vấn đề như ô nhiễm môi trường và nghèo đói.

Để thúc đẩy đổi mới trong CĐS, các quốc gia cần có các chính sách và chương trình hỗ trợ sáng tạo và đổi mới như đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi cho đổi mới, hỗ trợ các DN khởi nghiệp và đổi mới, thúc đẩy hợp tác giữa các DN, các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu.

Sáng tạo và đổi mới là những yếu tố quan trọng đối với thành công của CĐS của DN và quốc gia. Bằng cách thúc đẩy sáng tạo và đổi mới, các DN và quốc gia có thể tận dụng được những lợi ích to lớn mà CĐS mang lại.

DN có thể thúc đẩy sáng tạo và đổi mới như thế nào?

DN nên tạo ra môi trường làm việc khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới như: cho phép nhân viên có thời gian và nguồn lực để phát triển các ý tưởng sáng, đổi mới tạo của họ; khuyến khích nhân viên đưa ra ý kiến và phản hồi; tạo ra một môi trường làm việc tôn trọng sự khác biệt và đa dạng; khen thưởng các nhân viên có thành tích sáng tạo, đổi mới. Hợp tác với các DN khác, các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu khác để chia sẻ ý tưởng và kiến thức, tham gia các chương trình và cuộc thi khuyến khích sáng tạo.

DN hợp tác với các DN khác, các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu khác để chia sẻ ý tưởng và kiến thức. DN có thể hợp tác với các DN, các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu khác để chia sẻ ý tưởng và kiến thức bằng cách tham gia các hội nghị, các hội thảo, và các chương trình trao đổi.

DN tham gia các chương trình và cuộc thi khuyến khích đổi mới. DN có thể tham gia các chương trình và cuộc thi khuyến khích đổi mới để tìm kiếm các ý tưởng đổi mới và để học hỏi từ các DN khác.

Cùng với đó, tạo ra một môi trường làm việc khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới. Điều này có nghĩa là tạo ra một môi trường mà nhân viên cảm thấy thoải mái khi đưa ra ý tưởng mới, không bị sợ hãi khi bị phán xét hoặc chỉ trích.

DN cũng khuyến khích nhân viên học hỏi và phát triển. Điều này có thể được thực hiện bằng cách cung cấp các khóa đào tạo, hội thảo, hoặc cơ hội để làm việc với các chuyên gia trong lĩnh vực của họ, khuyến khích nhân viên cộng tác với nhau. Sự cộng tác có thể giúp nhân viên chia sẻ ý tưởng, học hỏi từ nhau, và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả hơn.

DN cần khen thưởng sự đổi mới. Điều này có thể được thực hiện bằng cách trao giải thưởng cho các ý tưởng đổi mới, hoặc bằng cách cho nhân viên có cơ hội thăng tiến trong công việc.

DN cũng nên tạo ra một văn hóa đổi mới. Điều này có nghĩa là mọi người trong DN đều cam kết đổi mới và đều có chung một mục tiêu là tạo ra những sản phẩm và dịch vụ mới, tốt hơn.

Đổi mới là một yếu tố quan trọng giúp các DN phát triển và thành công. Bằng cách thực hiện các phương pháp trên, các DN có thể tạo ra một môi trường làm việc khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới, từ đó thúc đẩy sự đổi mới và giúp DN phát triển bền vững.

Chính phủ có thể thúc đẩy sáng tạo và đổi mới như thế nào?

Sáng tạo: Chính phủ nên đầu tư vào giáo dục và đào tạo, đặc biệt là trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM); tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi, khuyến khích DN khởi nghiệp và đổi mới, hỗ trợ các DN nhỏ và vừa, đặc biệt là các DN có ý tưởng sáng tạo, tổ chức các chương trình và cuộc thi khuyến khích sáng tạo; tạo ra các cơ hội hợp tác giữa các DN, các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu.

Đổi mới: Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D). Chính phủ có thể đầu tư vào R&D bằng cách tài trợ cho các dự án nghiên cứu, hỗ trợ các DN phát triển các sản phẩm và dịch vụ mới, và tạo ra các cơ hội hợp tác giữa các DN, các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu.

Tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi, khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp và đổi mới. Chính phủ có thể tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi bằng cách giảm thiểu các quy định, thủ tục hành chính, và tạo ra các cơ chế hỗ trợ cho các DN khởi nghiệp và đổi mới.

Hỗ trợ các DN nhỏ và vừa, đặc biệt là các DN có ý tưởng đổi mới. Chính phủ có thể hỗ trợ các DN nhỏ và vừa bằng cách cung cấp các nguồn vốn, các chương trình đào tạo, và các cơ hội hợp tác.

Tổ chức các chương trình và cuộc thi khuyến khích đổi mới. Chính phủ có thể tổ chức các chương trình và cuộc thi khuyến khích đổi mới để thúc đẩy sự đổi mới trong các DN và trong cộng đồng.

Tạo ra các cơ hội hợp tác giữa các DN, các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu. Chính phủ có thể tạo ra các cơ hội hợp tác giữa các DN, các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu để thúc đẩy sự đổi mới bằng cách cung cấp các nguồn vốn, các chương trình đào tạo, và các cơ hội gặp gỡ và giao lưu.

Kết luận

Việt Nam vẫn còn nhiều cơ hội để tiếp tục phát triển trong lĩnh vực CĐS. Để đạt được mục tiêu trở thành nền kinh tế số hàng đầu Đông Nam Á vào năm 2030, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào hạ tầng CNTT-TT, phát triển nguồn nhân lực CNTT, thúc đẩy sáng tạo và đổi mới.

Sự sáng tạo và đổi mới là một yếu tố quan trọng giúp các DN phát triển và thành công. Chính phủ và DN đều có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới. Bằng cách phối hợp chặt chẽ, chính phủ và DN có thể tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự sáng tạo và đổi mới phát triển, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế.