Xây dựng vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế
Việt Nam lần thứ hai tổ chức Năm APEC vào thời điểm tình hình thế giới và khu vực nổi lên nhiều diễn biến phức tạp. Đúng vào lúc APEC đang bước vào giai đoạn nước rút hoàn thành các Mục tiêu Bogor về tự do hóa thương mại và đầu tư vào năm 2020, lại nổi lên không ít lực cản đối với tiến trình toàn cầu hóa và liên kết kinh tế. Chính vì thế, việc tổ chức thành công Hội nghị APEC 2017 kỳ vọng rằng sẽ không chỉ mang lại đánh giá cao cho Việt Nam trong công tác tổ chức mà còn cho thấy đóng góp của ta, với tư cách là người dẫn đường khi đưa APEC trong một thời điểm còn rất nhiều khó khăn, phức tạp của nền chính trị và kinh tế thế giới tới con đường thúc đẩy tự do hóa thương mại vì sự phát triển bền vững và thịnh vượng cho khu vực này.
Trước tình hình thế giới nhiều biến động, thách thức và rủi ro ngày một gia tăng gây tác động nặng nề tới các nền kinh tế. Tỷ lệ tăng trưởng kinh tế trên toàn cầu theo đó giảm xuống mức thấp nhất sau khủng hoảng kinh tế hồi năm 2008-2009, chỉ đạt 2,2%. Thêm vào đó, lợi ích từ toàn cầu hóa chưa được phân bố đồng đều khiến xu thế bảo hộ thương mại và các tư tưởng chống toàn cầu hóa tăng lên, đặc biệt tại Mỹ và các quốc gia châu Âu.
Ứng phó với tình hình mới hiện nay, Việt Nam trong vai trò chủ nhà đã đề xuất chủ đề hoạt động cho năm APEC 2017 là “Tạo động lực mới, cùng vun đắp tương lai chung”, với mục đích thúc đẩy tăng trưởng thông qua hợp tác kinh tế sâu rộng hơn và tăng cường hội nhập trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Ý nghĩa của chủ đề thể hiện trên ba khía cạnh:
- Thứ nhất, phản ánh sự quan tâm chung của các nền kinh tế thành viên APEC về tìm kiếm “động lực mới” cho hội nhập, liên kết và tăng trưởng kinh tế của châu Á – Thái Bình Dương.
- Thứ hai, thể hiện mẫu số chung, mục tiêu dài hạn của APEC và châu Á – Thái Bình Dương về “ vun đắp một tương lai chung”, đó là hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng.
- Thứ ba, thể hiện kỳ vọng về những phát triển mới của APEC trong năm 2017, góp phần khẳng định vị thế của Diễn đàn trong cục diện mới.
Đề xuất của Việt Nam nhận được sự ủng hộ của tất cả các nền kinh tế thành viên, cộng đồng doanh nghiệp và các chuyên gia hàng đầu khu vực. Cụ thể, Việt Nam đã xây dựng và được các nền kinh tế ủng hộ, thống nhất 4 ưu tiên hợp tác của năm APEC 2017 bao gồm: Thúc đẩy tăng trưởng bền vững, sáng tạo và bao trùm; thúc đẩy liên kết kinh tế khu vực sâu rộng; nâng cao năng lực cạnh tranh và sáng tạo của các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa; tăng cường an ninh lương thực và nông nghiệp bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Nâng tầm quan hệ song phương đi vào chiều sâu và hiệu quả
APEC là diễn đàn khu vực hội tụ các nền kinh tế hàng đầu trên thế giới và là diễn đàn liên kết kinh tế quy mô lớn nhất châu Á - Thái Bình Dương với 39% dân số thế giới, 59% GDP toàn cầu, 48% thương mại quốc tế và chiếm khoảng 53% tổng nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của thế giới. Hiện nay, 13/15 các hiệp định thương mại tự do của Việt Nam là với 18 nền kinh tế thành viên APEC. Bảy nền kinh tế thành viên APEC hiện nằm trong top 10 thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam bao gồm: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hồng Công - Trung Quốc, Ma-lai-xi-a và Xin-ga-po.
Vì vậy, ngoài việc đóng góp vào thành công chung của hợp tác đa phương APEC 2017, Việt Nam sẽ có cơ hội đưa mối quan hệ song phương với các nền kinh tế thành viên APEC lên một tầm cao mới với chiều sâu và hiệu quả hơn nữa. Đây là cơ hội tiếp xúc song phương với các thành viên nhằm trao đổi các phương hướng về chiến lược, biện pháp cụ thể làm sâu sắc hơn các quan hệ, hợp tác để bắt kịp với những chuyển biến nhanh chóng hiện nay của nền chính trị - kinh tế thế giới, đồng thời đẩy mạnh sự phối hợp, đồng thuận, nâng tầm ảnh hưởng của nhau tại các diễn đàn đa phương khu vực và quốc tế, trong đó có APEC, ASEAN, ASEM, WTO, v.v.
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh hội nhập
Với quy mô và tầm quan trọng của mình, APEC khuyến khích và thúc đẩy các doanh nghiệp uy tín hàng đầu thế giới sang làm ăn, kinh doanh và đầu tư vào Việt Nam, tạo ra cơ hội “vàng” cho doanh nghiệp Việt Nam khai thác và phát triển.
Thứ nhất, APEC 2017 sẽ mang lại cơ hội tốt cho doanh nghiệp Việt Nam để tác động tích cực vào việc thay đổi thể chế, chính sách. Với hơn 200 sự kiện lớn nhỏ, 8 Hội nghị Bộ trưởng, cấp Bộ trưởng, tương đương Bộ trưởng và đặc biệt là sự kiên được mong chờ nhất với phía doanh nghiệp là Hội nghị Thượng đỉnh Doanh nghiệp APEC tại Đà Nẵng, APEC 2017 sẽ luôn có các hoạt động tương tác gần gũi, thiết thực giữa doanh nghiệp với các quan chức cao cấp, các nhà hoạch định chính sách. Chính sự tương tác này và cùng với sự quan tâm, lắng nghe của các nhà hoạch định chính sách sẽ chuyển hóa thành những chính sách, những cam kết của APEC đem lại tác động thuận lợi cho quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Thứ hai, sự hội tụ của các nền kinh tế năng động hàng đầu khu vực và thế giới như Mỹ, Nhật, Hàn Quốc, Úc v.v., cùng hơn 1000 doanh nghiệp quốc tế thuộc các thành viên APEC đến Việt Nam trong dịp diễn ra sự kiện APEC 2017 sẽ mang lại nhiều cơ hội để kết nối các doanh nghiệp Việt Nam với các doanh nghiệp hàng đầu thế giới và tìm kiếm cơ hội hợp tác làm ăn.
Chính vì vậy, Năm APEC 2017 được coi là thời điểm “vàng” ảnh hưởng tích cực tới các doanh nghiệp Việt nhằm tương tác với cơ quan chức năng, tác động vào các thể chế, chính sách cũng như để học tập kinh nghiệm, quảng bá hình ảnh và tạo dựng quan hệ hợp tác kinh doanh với các đối tác phát triển hơn trong khu vực.
Những sự kiện lớn của Năm APEC 2017
Theo thông lệ và với mong muốn đóng góp tích cực cho hợp tác APEC, Việt Nam dự kiến tổ chức khoảng 20 hội nghị lớn trên khắp 3 miền đất nước: Nổi bật là:
- Hội nghị không chính thức của các quan chức cao cấp (ISOM) tại thủ đô Hà Nội.
- Hội nghị các quan chức cao cấp lần thứ nhất (SOM 1) tại thành phố Nha Trang.
- Hội nghị các quan chức cao cấp lần thứ hai (SOM 2) tại thủ đô Hà Nội.
- Hội nghị các Bộ trưởng phụ trách thương mại (MRT) tại thủ đô Hà Nội.
- Đối thoại chính sách cao cấp về đào tạo nguồn nhân lực trong kỷ nguyên số tại thủ đô Hà Nội.
- Bàn tròn chính sách cao cấp về du lịch bền vững tại thành phố Hạ Long.
- Đối thoại chính sách cao cấp về an ninh lương thực và nông nghiệp bền vững, ứng phó biến đổi khí hậu tại thành phố Cần Thơ.
- Hội nghị các quan chức cao cấp lần thứ ba (SOM 3) tại thành phố Hồ Chí Minh.
- Hội nghị Bộ trưởng Doanh nghiệp nhỏ và vừa APEC (SMEMM) tại thành phố Hồ Chí Minh.
- Đối thoại chính sách cao cấp về phụ nữ và kinh tế tại thành phố Huế.
- Hội nghị Bộ trưởng Tài chính (FMM) tại thành phố Hội An.
- Tuần lễ cấp cao APEC lần thứ 25 tại Đà Nẵng
Năm APEC 2017 được kỳ vọng sẽ củng cố vị thế của APEC là Diễn đàn kinh tế hàng đầu khu vực, đi đầu thúc đẩy tăng trưởng, hội nhập và liên kết của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đăng cai tổ chức Diễn đàn lần này, Việt Nam với những kỳ vọng thiết thực và cụ thể hứa hẹn sẽ đem lại những không gian phát triển rộng lớn với những tiềm năng hợp tác mới cho Việt Nam nói riêng cũng như Khu vực nói chung.